Rah im o V v. R., Ubayd ullayev n. U

3-misol. Qaysidiraksiyadorlikjamiyati fahrikasini sotishga qaror 
qildi, u yana 25 yil xizmat qilishi mumkin. Agar fabrikani ijaraga 
bersa, yiliga 500000 dollar olgan bo‘lar edi. Kutilayotgan pul oqimini 
diskantlagandan so'ng fabrikani qancha dollarga baholash mumkin 
bo‘lar edi, agar diskant miqdori yiliga 10% bo‘lsa.
. Yechimi: PMT = 500000; / = 25; i = 0,1 PV = ?
(2.5) formulaga muvofiq
P V
 = 
500000
-------
1
_ ^ = 
4550000
do]|
0,1 
(1 + 0,1)2S
Javob: Aksiyadorlik jamiyati fabrikani 4550000 dollarga 
baholaydi.
BoMajak daromadni hozirgi davr narxida hisoblash uchun 
(Present value — PV) uni yillar bo‘yicha bir tekis taqsimlab, unga 
har yillik renta koeffitsienti yoki annuitet koeffitsienti qoMlaniladi.
Hozirgi davrdagi sof daromadni hisoblash fomulasi (N PV — 
Net Present Value) pul oqimini yillar bo‘yicha taqsimlagan taqdirda 
formula quyidagi ko‘rinishga ega bo'ladi;
N P V = C F - k n- j
(2.6)
Bu yerda, C F - pul oqimi; kr — renta koeffitsienti (annuitet 
koeffitsienti), j - kiritilgan investitsiya (kapital).
PV ning hozirgi davr qiymati quyidagi formula bilan aniqlanadi;
PV = C F • kp 
(2.7)
PV ning qiymatini (2.6) formulaga qo‘yib, quyidagini olamiz:
N PV - PV — j 
(2.8)
34

---

Renta 
koeffitsicnti quyidagi formulaga muvofiq aniqlanadi:
. 
(1 + /)'-/
k- = o T 7 y T
<29>
Bu yerda, / — sanoq son bilan ifodalangan yillik foiz miqdori 
(stavkasi); t — yillar soni (toMov davri).
4-misol. Ekspluatatsiya muddati 5 yil, diskontirlash miqdori 
(stavkasi) 20% bolganda renta koefTitsientini aniqlang.
q+o.2)’ - .
'
(1 + 0,2) -0,2
5-misol. Rudnik 5 yil davomida yiliga C F — 6 mln dollar 
daromad qiladi. Diskontirlash foiz stavkasi - 20%. Agar ishlab 
chiqarish darajasi va diskontirlash stavl:asi o‘zgarmasdan qoladigan 
bo‘lsa, uning hozirgi davr stavkasi (qiymati) qanday bo'ladi?
Renta koeffitsienti 5 yil uchun toMov foizi 20% boMganida 
2,9905 ni tashkil etadi. PV ning hozirgi davr narxi (qiymati) (2.7) 
formulaga muvofiq aniqlanadi:
PV = 6 • 2,9905 = 17,94 mln dollar.
Agar kapital xarajatlar j = 10 mln doli.ni tashkil etsa, unda 
hozirgi davr sof qiymati NPV (sotib olish narxi) (2.8) formulaga 
muvofiq aniqlanadi:
N PV = 17,94 - 10 = 7,94 mln dollar.
Shunday qilib, hozigi davrdagi sof qiymat — bu hozirgi davr 
yillik pul oqimi qiymatidir.