135
düzünü deyim ki, mən bu səviyyədə şərqlə qərbin şeir
ənənəsini sintez edən ikinci bir şair tanımıram. Bu
dediklərimə misal olaraq onun iki şeirindən nümunələr
gətirmək istəyirəm.
Gümüş güzgülərə baxıb ağlayar,
Taleyi əlində olmayan gözəl.
Gözlərində iki bulaq çağlayar,
Taleyi əlində olmayan gözəl.
Gecə ulduzları sayar, yorulmaz,
Bir də könül açmaz, bir də vurulmaz,
Qəmli sular kimi axar, durulmaz,
Taleyi əlində olmayan gözəl...
Və yaxud:
İydə yarpaqlarından süzülən,
inci kimi saçlarına düzülən
yağmur damlaları
səsinin titrəyişində
ilişib qalmışdı
sevgisiz bir gecədə...
Elçin İsgəndərin şeir dünyası olduqca rəngarəng,
kaloritli, axıcı, yığcam və düşündürücüdür. Yuxarıda qeyd
elədiyim kimi o, sözlə, səslə təbiətin rəsmini çəkir. İnsan
onun şeirlərini oxuyanda özündən asılı olmayaraq Elçin
İsgəndərin yaratdığı məkanın və zamanın sakininə çevrilir.
Sanki o şeirlər sənin ruhundan tutub o dünyanın “vətəndaşı”
edir.
136
Hansı janrda yazmağından asılı olmayaraq onun şeirləri,
poemaları təbiidir, canlıdlr, şairin özü kimi saf, şəffaf və
durudur. O, yazdıqlarını zorla yazmır, heca axtarışına çıxmır.
Ona görə şeirlərindəki sərbəstlik ilk baxışdaca özünü büruzə
verir. İstər vətən haqqında yazsın, qaysaq bağlamış milli
dərdləri qələmə alsın, dünyanın müşküllərindən danışsın,
ana, ata, övlad, həyat yoldaşı barəsində poetik ruhunu dilə
gətirsin, o, bütün hallarda səmimiyyətə söykənir.
Axıb gedən zaman kimiydi
Ərafatda hava,
bir bulud üstündə göründü gözlərimə Adəmlə Həvva.
Başqa bir bəyaz bulud gəlib aldı məni qanadlarına,
Ərafatda bir şeir yazmaq istədim sənin adına-
indi xəyallara dalmışam sənsiz.
Ərafatda
Cənnətlə Cəhənnəm arasında qalmışam sənsiz.
Bu nümunə həyat yoldaşına yazdığı poemadandı. Bir
bulud arasında Adəmlə Həvvanı görərkən, bir başqa buludun
qanadlarına dalaraq Ərafatda ömür-gün yoldaşını anması
onun sevgisinə olan ən böyük etirafı və yazdıqlarına səmimi
hisslərindən xəbər verir. Oğlu Əliyə yazdığı poemada da o,
öz ampulasında qalır. Bu poemada o, təkcə oğluna olan
məhəbbətini dilə gətirmir, həm də bütün insanlara sevgisini,
istəyini etiraf edir. Oğlu Əliyə arzu etdiklərini Əlinin
timsalında bütün övladlara çatdırır.
Mən səni Tanrı dağlarına
aparmalıyam bir səhər...
O səfərə az qalıb,
o mübarək günə, o səhərə az qalıb...
137
Bütün övladları Tanrı dağına aparmaq arzusunda olan
şair həm də bu istəyi ilə bütün insanlara, bütün insanlığa öz
mesajını göndərir. O mesajın daxilində parlayan işıq insan
övladlarının gözlərini ağrıtmır, əksinə onların qəlbinə bir nur
yağışı yağdıraraq, mavi, masmavi sabahlara səsləyir.
Elçin İsgəndər poeziyanı orqanizminin bir parçası kimi
təsəvvür edir. Özü də elə bir parçası ki, o parçasız insan
yaşaya bilməz. Ömrünün keçən heç bir günündə o, yeni bir
şeir nümunəsi oxumadan keçinə bilmir. İstər qərb
ədəbiyyatından olsun, istər öz klassik və çağdaş ədəbiyyat
nümunələrimizlə tanış olmayanda rahatlıq tapıb, dincəlmir.
Şeirə, sözə, sənətə bu dərəcədə vurğunluğu onu o qədər
məftun eləyib ki, o, öz əsas profili, elm sahəsi ilə yanaşı
şairliyini də davam etdirir. Bu iki sahə onun iki qoşa
qanadlarıdı desək, heç də yanılmış olmarıq. Çünki bunlardan
biri olmasaydı, qanadlarından biri çatışmayan quş kimi Elçin
İsgəndər də yarımçıq olardı. Əslində mən onu bu iki profili
ilə birlikdə qəbul edirəm. Başqa cür təsəvvürümə də gətirə
bilmirəm. Elmlə poeziya, poeziya ilə elm Elçin İsgəndərin
varlığında bir tamlıq, bütövlük təşkil edir. Hansı mövqedə
dayanmağından asılı olmayaraq, hansı rütbəyə çatmağına
baxmayaraq o, bu iki profili ilə-alimliyi və şairliyi ilə bir
yerdə əsil Elçin İsgəndər kimi görünür. Azərbaycanda da,
bütövlükdə türk dünyasında, bəlkə də dünyada da...
Görkəmli alimimiz, filologiya elmləri doktoru, professor,
AMEA-nın müxbir üzvü Nizami Cəfərov bunları nəzərə
alaraq, Elçin İsgəndər haqqında belə yazır: “O, həm
bilavasitə yaradıcılığına, həm də milli-ədəbi-ictimai mühitin
təşkilindəki intensiv, enerjili fəaliyyətinə görə, həqiqətən,
çox böyük mövqe, nüfuz sahibidir. Və bu mövqeyin, bu
nüfuzun coğrafiyası Azərbaycanın sərhədlərini aşaraq,
138
ümumən türk dünyasına yayılmaqda, yalnız Elçinin özünə
deyil, eyni zamanda (bəlkə də daha çox) onun mənsub
olduğu xalqın ədəbiyyatına, mədəniyyətinə, ictimai fikrinə
böyük hörmət gətirməkdədir.”
Elçin İsgəndər hər poetik nümunəsində ikinci mənini
yaradır. Elə bil, o ikinci məni əsas Elçini kölgə kimi
izləyərək, ondan qopa, ayrıla bilmir. Yəqin elə buna görədir
ki, onun yaradıcılığında səmimiyyətdən uzaq heç nə tapmaq
olmaz. Hər şey olduğu kimi, həqiqət müstəvisində, Elçin
İsgəndərin özü rəsmində...
Özü haqqında yazdığı avtoportret onun daxili dünyasının
şəklini çəksə də, bütün yazıları, əslində, onun elə
avtoportretidir.
Gözlərimin yaşında,
ürəyimin başında,
bir bulud hüzn,
bir yarpaq nisgil.
Xəyalımda Xarıbülbül,
ilk sevdamdı elə bil.
Ömür qaralı-ağlı,
bütün yollarım bağlı.
Bir gün mənim misralarım
ormanda azmış cığır.
İçimdə təlatümüm,
üzümdə təbəssümüm
cadar-cadar,
cadar-cadar.
Elçin İsgəndərin poetik dünyası ilə tanış olanda tam
əminliklə deyə bilirsən ki, o, əsl şairdir. Bəlkə də onun
şeirləri dillər əzbəri deyil. Bəlkə də onu tanınmış şairlər
Dostları ilə paylaş: |