Rasim gəNZƏLİ qizil türkləRDƏN
Yüklə 9,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
121 Topxana meşəsinə baş vurmamış geri dönməzdi. Bu baş vurmaq da elə-belə baş vurmaq deyildi. Gördüyünü rəssam nəzəri ilə hafizə telindən keçirir, məqam tapan kimi oturub gördüklərini rəsm əsərinə çevirmək üçün dəridən-qabıqdan çıxırdı. Amma istədiyi alınmırdı. Oralarda gördüyü canlı təbiət fırçasından çıxan rəsmdə canlı görünmürdü. Bu cansızlıq onu sıxırdı, incidirdi, qəlbinə rahatsızlıq gətirirdi. Hələ bəzən belə hallarda bir gizli yer tapıb ağlayırdı da. Yalnız bundan sonra özünə gəlirdi. Və bir də təkrar-təkrar o yerlərin rəsmini çəkir, yenə də alınmayanda özünü qınayırdı. Qınayırdı ki, bəlkə o gözəllikləri yaddaşına yazmağa gücü çatmır? Ya bəlkə... Elə bu inamında da inadlı qalırdı. Yəni bu yerlərin rəsmini canlı çəkmək mümkün deyildi. Tanrı bu yerləri elə möcüzəhal yaratmışdı ki, heç Elçin yox, yüz dahi rəssam belə bu yerlərin canlı rəsmini çəkib, yarada bilməzdi. Təkcə bundan təskinlik tapırdı. Lakin o yerlərin xəyalı da bir an belə yadından çıxmırdı. Elə bu şirin rahatsızlığın diktəsi ilə atasına yanaşmış, ona arzusunu bildirmişdi. -Ata, mənə bir fotoaparat al. -Fotoaparatı neynirsən, bala? -Cıdır düzünün, İsa bulağının, Topxana meşəsinin... bir də... Xarıbülbülün şəklini çəkəcəyəm. Atası dərinə getməmişdi. Elçinin inadını bilirdi axı. Onu da bilirdi ki, bu şəkil çəkmək elə-belə məşğuliyyət ola bilməzdi. Burada nə isə yenə də Elçinin gizli bir fantaziyası dayanırdı. Axı bu uşaq hər bir işdə bir fantaziya, bir macəra axtarırdı. Ona görə də Elçinin istəyinin üstünə getməmişdi. Amma onun qarşısına bir şərt qoymuşdu. Demişdi ki, rübün axırında bütün qiymətlərin beş olsa, sənə fotoaparat alacağam. 122 Onda Elçin dodaqaltı gülümsəmişdi. Ona indidən bəlli idi ki, rübün sonunda bütün qiymətləri beş olacaq. Və bu o demək idi ki, atası ona fotoaparat almağa razılıq verirdi. Vədə yetişəndə atası Elçinə o dövr üçün dəbdə olan bir “FED” markalı fotoaparat aldı. O gündən gözünə dəyən hər nə gözəllik var idisə, fotoaparatının yaddaşına həkk elədi, Elçin. Cıdır düzünün, İsa bulağının, Topxana meşəsinin, Xarıbülbülün şəkillərini azı yüz dəfə çəkmişdi: hər profildən, uzaqdan, yaxından, yandan, böyürdən... Çəkdiklərini çıxarmışdı. Baxmışdı. Dönə-dönə, usanmadan, yorulmadan... Bu şəkillərdən xoşuna gələni də olmuşdu, gəlməyəni də. Amma hər necə olursa-olsun, fikri-zikri yenə də fırçanın, kətanın yanında qalırdı. O, rəssamlara qibtə eləyirdi. Onları dünyanın bəxtəvər bəndələri hesab edirdi. Çox vaxt oturub rəssamlar, onların yaratdığı əsərlər haqqında düşünür, düşünürdü... Və sözün, deyimin, kəlamın rəsmini çəkməyə səy göstərirdi. Pəncərəyə qaranlıq çökürdü, pəncərədən boylanan Ay sanki sənin xiffətini çəkirdi. Bu sənsizliyin rəsmi idi, sözün qüdrəti ilə çəkmişdi Elçin İsgəndər. Məşhur rəssamların həyatından o qədər oxumuşdu ki, sanki onların çoxunu yaxından tanıyırdı. Yüz il, iki yüz il bundan əvvəl yaşasalar belə, onları həmyaşıdı, öz dövrünün adamı sayırdı. Xəyalən onlarla danışır, emalatxanalarına daxil olur, onların iş prosesini izləyir, rəssam dünyasının cazibəsinə, sehrinə dalaraq öz indiki aləminə qayıdırdı. Dünyanın tanınmış rəssamları haqqında bir neçə poema yazmışdı. Van Qoq, Salvador Dali, neçə-neçə dahi rəssamlar, 123 bir də Səttar Bəhlulzadə haqqında... Ümumiyyətlə onun üçün dünyanın bir nömrəli rəssamı Səttar Bəhlulzadə idi. Onun yaratdığı əsərlərə baxanda sehrli hala düşür, o sehrdən ayrılıb, özü olmağa bir müddət vaxt lazım olurdu. Və o rəssamların nurunda yuyunandan sonra, bu işıqda yuyunmağı, paklanmağı insanlara da tövsiyyə eləyirdi. Əgər Elçin İsgəndər alim olmasaydı, şair olmasaydı, çox güman ki, rəssam olacaqdı. Onda görəsən Elçin İsgəndərin fırçasından çıxan əsərlər alim qələmindən, şair ilhamından daha çox tanıda biləcəkdimi onu? Bəlkə də... Çünki belə isdedad sahibləri hansı sahədə olurlar olsunlar mütləq və mütləq özlərini sübut eləməyi bacarırlar. Bunları düşünəndə yaddaşımda qəribə mənzərələr canlanır. Düşünürəm, görəsən Elçin İsgəndər rəssam olsaydı Qarabağın məsum dərdini necə çəkəcəkdi? Qaçqın, köçkün zavallılar onun fırçasından necə boylanıb baxacaqdılar? Azərbaycanın dərdləri, türkün narahat ruhu onun kətanında necə əksini tapacaqdı? Dünyanın müşkülləri onun rəsmlərində necə görünəcəkdi? Bütün bunları etməyə, fırçanın qüdrəti ilə göstərməyə onun gücü çatmadı. Amma sözlə, şeirlə gördüklərinin rəsmini çəkməyi bacardı. Elə o sözün rəsmi də Elçin İsgəndərin iç dünyasını bütün aydınlığı ilə hamıya göstərdi. Hamı gördü onu. Tanıdı. Bir daha əmin oldular ki, Elçin İsgəndər dünyaya baxan adamlardan deyil, dünyanı görən insanlardandı. Və bu görmək onun qəlbinə nə qədər nahamarlıq, narahatlıq gətirirsə, başqalarının könlünə bir o qədər hamarlıq və rahatlıq bəxş edir. 124 ELMİ YARADICILIĞINA BİR NƏZƏR Professor Elçin İsgəndərzadənin elmi yaradıcılığını tədqiq edərkən şair-filosof Mübariz Məsimoğlunun onun haqqında yazdığı “Elçin İsgəndərzadə: olduğu və göründüyü kimi” kitabında yer almış bu fikirləri oxucularımla bölüşmək istədim: “Dahi Füzuli elmi bir qeylü-qal hesab edib. Dünyanı dərk etməyin ayrı üsulları barədə danışıb. Ancaq fakt budur ki, müasir insanı insan edən bir faktor da elmdir. Elmsiz insan indiki dövrdə adi bir alətdən üstün deyil. Həmçinin, obyektiv gerçəkliyi elmdən daha çox heç nə özündə ehtiva etmir. Elmlər müxtəlifdir. Bu elmlərin bir qismini dəqiq elmlər adlandırırıq. Dəqiq elmlərin atası riyaziyyatdır... Elçin İsgəndərzadə bu elmin bütün sirlərinə vaqif olan alimdir. O, ən çox yüksək sinifli maşın mexanizmlərinin analizi və sitezi sahəsində tədqiqatlar aparıb. Yüksək sinifli mexanizm anlayışı adı altında nələr başa düşülür? Bu mexanizmlər bir düz xətt boyunca hərəkət etməyən, həm fırlanan, həm yuxarı-aşağı, həm də sağa-sola hərəkət edən mexanizmlərdir. Bu sahədə aparılan riyazi hesablamalar daha mürəkkəb düstürlarla ifadə olunur... Yüklə 9,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|