Reja: Firibgarlik tushunchasi. Firibgarlik uchburchagi

4. Firibgarlikni oldini olish va aniqlash.
Rahbariyat va boshqaruv vakolatli shaxslarning javobgarliklari Firibgarlikni oldini olish va aniqlash uchun asosiy mas’uliyat biznesni boshqaradigan va boshqaradigan shaxslarga tegishli. Ushbu shaxslarning javobgarligi korxonaning tashkiliy tuzilmasi va ichki meyoriy hujjatlarga bog‘liq. Boshqaruv vakolatli shaxslar nazorati ostida quyidagilarni amalga oshirishi kerak: firibgarlikning paydo bо‘lish ehtimolini kamaytirish maqsadida firibgarlikning oldini olish uchun alohida harakatlarni amalga oshirish; tegishli choralar kо‘rish orqali xodimlarni firibgarlikka yo’l qо‘ymaslik. Bundan tashqari, menejment halollik va axloqiy xulq-atvorga asoslangan umumiy korporativ madaniyatni saqlab turishi kerakligini anglatadi. Boshqaruvga mas’ul bо‘lgan shaxslardan boshqaruvni nazorat qilish va shu bilan moliyaviy hisobotlarning ishonchliligi, nazoratning samaradorligi va samaradorligi hamda amaldagi qonunlar va qoidalarga rioya etilishi tо‘g‘risida oqilona ishonchni ta’minlash uchun ichki nazorat tizimini yaratish va saqlash talab qilinadi. Boshqaruv, vakolatli shaxslar nazorati ostida, nazorat muhitini yaratish va korxonaning tartibli va samarali ishlashini ta’minlaydigan siyosat va protseduralarni saqlash uchun javobgardir. Bunday majburiyatlarga quyidagilar kiradi: о‘rnatilgan moliyaviy hisobot prinsiplariga muvofiq adolatli va adolatli tarzda taqdim etiladigan (yoki barcha muhim jihatlarda adolatli taqdim etiladigan) moliyaviy hisobotlarni tayyorlash maqsadlariga tegishli nazoratlarni о‘rnatish va saqlash; moliyaviy hisobotda jiddiy buzilishlarga olib kelishi mumkin bо‘lgan xatarlarni boshqarish.

Firibgarlik tufayli auditorlik faoliyatini cheklash.

Auditning о‘ziga xos cheklovlari sababli, auditning tо‘g‘ri rejalashtirilganligi va ISAga muvofiq amalga oshirilganiga qaramay, moliyaviy hisobotlarning ba’zi bir muhim buzilishlari aniqlanmasligi muqarrar xavfi mavjud. Firibgarlik natijasida jiddiy buzilishlarni aniqlamaslik xavfi, xatolar natijasida yuzaga kelgan jiddiy buzilishlarni aniqlamaslik xavfidan yuqori, chunki avvalgi holatda firibgarlik faktlarini yashirish uchun ishlab chiqilgan murakkab sxemalar (hujjatlarni qalbakilashtirish, xо‘jalik operatsiyalarini atayin aks ettirmaslik yoki auditorga taqdim etilgan faktlarni atayin buzib kо‘rsatish) ishlatilishi mumkin. Rahbariyat tomonidan firibgarlik tufayli yuzaga kelgan jiddiy buzilishlarni aniqlamaslik xavfi, xodimlarning firibgarligi natijasida yuzaga kelgan jiddiy buzilishlarni aniqlash xavfidan yuqori, chunki menejment pozitsiyasi buxgalteriya yozuvlarini manipulyatsiya qilish va moliyaviy ma’lumotlarning adolatsiz taqdim etilishiga imkon beradi. Ma’muriyatning ma’lum bir darajasi о‘z mavqeidan foydalanishi va shunga о‘xshash hodisalarni oldini olish uchun mо‘ljallangan boshqaruv tartiblarini chetlab о‘tishi mumkin. xodimlarning firibgarligi. Masalan, menejment notо‘g‘ri operatsiyani yozib olish yoki yashirishni buyurishi mumkin. Shuningdek, menejment xodimlarni ularga xabar bermasdan firibgarlik qilish uchun ishlatishi yoki buning uchun ularning yordamidan foydalanishi mumkin.