Rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi amudaryo tuman kasb-hunar maktabi

Nazorat savollari: 
1.
Iqtisodiy sohalarda qo’llaniluvchi qanday dasturlarni bilasiz?
2.
1C: Buxgalteriya dasturining asosiy tamoyillari nimlardan iborat? 
3.
Asosiy menyu nimalardan tashkil topgan?
4.
Ro’yxatlar bilan ishlashda namalarga e’tibor berish kerak?
5.
Dasturni tavsiflang.
6.
Servis menyusi haqida gapiring.
 
34-ma’ruza 
1C buxgalteriya dasturi va unda ishlash asoslari 
Reja: 
1. Iqtisodiy sohalarida qo'llaniladigan dasturlar 
2. 1C: Buxgalteriya dasturining asosiy tamoyillari 
3. BEM(buxgalterlarga elektron madad) dasturi 
“1C-Buxgalteriya” dasturiy paketlar ta’minoti ikkita alohida dasturlardan 
iborat: 
1. “Uchet buxgalterskix operatsiy” (bmp.exe) – Buxgalteriya hisob-kitob
operatsiyalari 
2. “Platejnie dokumenti” (uro.exe) – To’lov hujjatlari. 
“Uchet buxgalterskix operatsiy" (buxgalteriya hisob kitob hujjatlari) dasturiy 
paketi buxgalter provodkalarini (buxgalterskix provodok), birlamchi hujjatlar 

---

pechatini (pechati pervichnix dokumentov), itogoviy hisob-kitob ko’rsatkichlari 
(rascheta itogovix pokazateley) va soliq ko’mitalariga mo’ljallangan hisobotlarni 
yaratish (formirovaniya otchetov dlya nalogovix organov) uchun ishlatiladi. 
"Platejnie dokum enti" (to’lov hujjatlari) dasturi bank hujjatlarini yaratish, 
qayta ishlash, tahlil qilish, pechatga chiqarish va saqlash uchun mo’ljallangan. 
Asosiy menyu 
"Uchet buxgalterskix operatsiy" nomli dasturni ishlatish uchun (zapusk fayla 
bmp.exe) ekranida asosiy menyu paydo bo’ladi, u arqoli barcha vazifalarga 
murojat qilishimiz mumkin (rasm 1). 
Yuqori gorizontal bo’yicha vazifa guruxlari joylashgan. «Operatsiya», 
«Otchetnost», «Servis», «Pomoshch», «Vixod» menyulari joylashgan. 
«Operatsiya» menyusi belgilanib u o’z ichiga quyidagi vazifalarni oladi: 
1. Jurnal operatsiy – vazifalar ro’yxati 
2. Scheta – hisob raqamlari 
3. Vidi subkonto – subkonto turlari 
4. Tipovie operatsii - 
5. Dokumenti i rascheti – hujjatlar va hisob-kitoblar 
6. Konstanti - o’zgarmaslar 
7. Korrektnie provodki – boshlangich provodkalar 

---

8. Interval operatsii – operatsiya bajarilish masofasi 
9. perenos operatsiy – operatsiyalarni ko’chirish 
10. Zakritie – Yopish 
Pastki gorizontal bo’yicha «Gruppi funktsiy» - vazifa guruxlari, «Funktsii»- 
vazifalar, «Vipolnenie»- barajish, «Vixod»- chiqish, «Pomoshch»-yordam 
menyulari joylashgan 
Menyularni tanlash uchun o’uydagilarni amalga oshirish kerak: 
-“Gruppi operatsiy» menyusi uchun yordamchi "→" va "

" klavishlaridan 
foydalanish mumkin. 
- «Funktsii» menyusi uchun yordamchi "

" va “

" kvashilardan foydlanish 
va ular yordamida boshq a operatsiyalarni tanlashimiz mumkin. Buyruq vazifasini 
har doim Enter klavishasi bajaradi. 
Asosiy menyuga qaytish Esc klavishasi orqali amalga oshiriladi. 
Ro'yxat bilan Ishlash 
Bu dasturda asosiy ishchi rejim ro'yxatlarni qirgizish (bajariladigan vazifalar, 
hisob-kitob raqamlari, ishchi xodimlar ro'yxati, oylik maosh va x.k.). Barcha 
ro'yxatlar umumiy tamoyillar bo'ycha ko'rib chiqiladi va to'g'irlanadi. 
Ro'yxatga yangi zapis kiritish uchim klaviaturadagi Ins klavishasi yordamida 
amalga oshiriladi. Ro'yxatga kirtishni tugatish uchun Enter klavishasi bo'siladi. 
Agarda ro'yxatga kiritishni bekor qilmoqchi bo'lsak Esc klavishasidan foydalanish 
mumkin. 
Kiritilgan ro'yxatdagi zapisni o'zgartirish uchun "Kursor"ni "kolonka" 
grafasiga ko'yib kerakli zapisni yozishib Enter klavishasini bosish lozim. Bundan 
keyingina ro'yxatdagi zapis korrektirovka qilingan holda o'ziga mo'ljallangan joyini 
egallaydi. 
Ro'yxatdagi 
zapisni 
o'chirib 
tashlash 
uchun 
Del 
klavishasidan 
foydalanishimiz mumkin. Bu holatda quyidagi: Udalit - Enter, Otkaz - Esc so'rov 
amalga oshiriladi. 
Ro'yxatdagi spiskani ko'rish uchun "

" va “

" PgUp, PgDn, Home, End 
klavishalardan foydalanish mumkin. . 

---

"→" va "

"klavishlari yordamida zapislar grafalariga o'tish vazifasini 
bajarish mumkin. 
"Pomoshch"(Yordam) vazifasi 
"1S-Buxgalteriya" dasturiy ta'minotida ishlash davomida quyidagi 
yordamchi axborot olish imkoniyati bor: 
1) Ekrandagi ikkita oxirgi katordan. Ularda konkret rejimidagi funktsional 
klavishalar va ularning vazifalari ko'rinib turadi. 
2) Fl tugmasini bosib bar qanday ishchi rejimdan "Yordam" menyusini 
ochish va undagi yordam vazifalaridan foydalanish mumkin. Oldingi oynaga 
chiqish uchun esa Esc tugmasini bo'sish lozim. 
3) Dasturda ishlash davomida ko'pchilik rejimlarda F10 tugmasi orqali 
ekranga komandalar ro'yxati joylashgan va ularga mo'ljallangan funktsional 
klavishlar oynasi chiqadi. Bu oyna "menyu deystviy" deb nomladi. "Menyu 
deystviy" oynadan chiqib ketish uchun Esc tugmasi ishlatiladi. 
4) Asosiy menyular punktidan Pomoshch menyusini tanlash. 
 2. Dasturning tasnifi (harakteristikasi) 
Dastur quydagi tasniflarga ega: 
-operatsiyalar soni chegaralanmagan; 
-hisob va sub'ekthisob raqamlar soni chegaralanmagan; 
-razryadli operatsiyalar summasi - 25 simvolni tashkil etadi; 
-buxgalterlar hisob va subhisob raqamlar soni - 3dan 30 gacha 
- bar bir hisob raqami bo'yicha tahliliy hisobot hajmi 100000 gacha 
-itoglarni tahsimlash - yillik, oylik, uch oylik, ixtiyoriy muddatgacha; 
-bitta kompyuterda ixtiyoriy ishchi o'rni soni chegaralanmagan. 
3. Servis menyusi 
Har bir dasturdagidek lS:Buxgalteriya dasturida ham asosiy menyular ichida 
Servis menyusi turadi. Bu menyu yordamida dasturni turli kamchiliklarini to'girlash 
mumkin. Rasm 2. 

---

Bundan tashqari u o'z ichiga quyidagi vazifalarni oladi 
1.Arxiv nusxasi
2.Kalkulyator 
3.Tashqi dasturlar 
4.Dastarcha, hujjatlar arxivi, oxirgi hujjat
5.Prosmotr, redaktirovanie, pechat, soxranit v arxive.