Skaner bu ma’lumotlarni qog’ozli hujjatdan bevosita
EHM ga kiritish qurilmasidir. Matnlar, sxemalar, rasmlar,
grafiklar, fotografiyalar va boshqa grafik axborotni kiritish
mumkin. Skaner nusxa ko’chirish apparatiga o’xshab qog’ozli
hujjatning tasviri nusxasini qog’ozda emas, balki elektron ko’rinishda yaratadi -
tasvirning elektron nusxasi yaratiladi.
Skanerlar hujjatlarni qayta ishlash elektron tizimining muhim bo’g’ini va
istalgan «Elektron stol» ning kerakli elementidir. O’z faoliyatining natijalarini
fayllarga yozib va ma’lumotni kog’ozli hujjatlardan SHK ga obrazlarni avtomatik
anglash tizimi orqali skaner yordamida kiritib, qog’ozsiz ish yuritish tizimini yaratishga amaliy qadam qo’yish mumkin.
Skanerlar juda xilma-xildir va ularni bir qator belgilari bo’yicha tasniflash
mumkin. Skanerlar oq-qora va rangli bo’ladi.
Oq-qora skanerlar shtrixli va nimrangli tasvirlarni o’qishi mumkin. Shtrixli
tasvirlar nim ranglarni, yoki boshqacha aytganda, qo’l rang darajalarini uzatmaydi.
Nim rangli tasvirlar qo’l rangning 16, 64 yoki 256 darajalarini anglash va uzatish
imkonini beradi.
Rangli skanerlar oq-qora va rangli asl nusholar (originallar) bilan ishlaydi.
Birinchi holatda ular ham shtrixli, ham nim rangli tasvirlarni o’qish uchun
ishlatilishi mumkin.
Rangli skanerlarda rangli RGB (Red-Green-Blue) modul ishlatiladi:
skanerlanadigan tasvir aylanadigan RGB yorug’lik filtri yoki ketma-ket
yondiriladigan uchta rangli chiroqlar orqali yoritiladi; har bir asosiy rangga mos
signal alohida qayta ishlanadi.
Uzatiladigan ranglar soni 256 tadan 65536 tagacha (High Color standarti) va xatto
16,8 milliontagacha (True Color standarti) tebranishi mumkin.
Skanerlarning o’tkazish qobiliyati tasvirning bir dyuymdagi ajratiladigan
nuqtalar miqdori bilan o’lchanadi va 75 dan 1600 dpi gacha (dot per inch) bo’ladi.
Konstruktiv jihatdan skanerlar dastaki va stolli bo’ladi.
Stolli skanerlar, o’z navbatida planshetli, rolikli va proekcion bo’ladi.
Shaffof tashuvchilardan tasvirni o’qiydigan slayd-skanerlar alohida ajralib
turadi [5].
