S e t a 1 y ı l l ı ğ ı

212

n i s a n   1 1

AK  Parti,  CHP  ve  MHP  12  Haziran  2011  se-

çimlerine yönelik beyannamelerini geçen hafta 

peşpeşe açıkladılar. Beyannamelerde ortak olan 

nokta, her üç partinin de 2023’ü göz önünde 

bulundurarak 12 yıllık bir perspektifle projeler 

hazırlamaları oldu. Bu nokta ile ilişkili bir diğer 

ortak özellik, her üç partinin de ekonomik ve 

sosyal politikaları siyasal projelerini gölgede bı-

rakacak şekilde detaylı hazırlamış olmalarıdır. 

12 yıl vadeli kalkınma projelerinin öne çıkma-

sı, siyasal gerilimleri asgari düzeye düşürmüş 

bir Türkiye’de entelektüel ve siyasal enerjinin 

nasıl daha iyi alanlara kanalize edilebildiğinin 

iyi bir örneğini oluşturuyor. Siyasi partilerin 

ekonomi konusunda uygulayacakları politika-

lar değerlendirildiğinde ilginç tespitler ortaya 

çıkmaktadır. Yeni dönemde AK Parti’nin temel

amacı, ülkede refahı artırmak, refah artışı için 

büyüme potansiyelini yükseltmek ve istihdamı 

artırmaktır. 

Bu yüzden ihracat hedefi yükseltilmiş, ihracat 

odaklı, sermaye hareketlerinin ve ticaretin ser-

best olması gerektiği ve rekabeti artırıcı politi-

kalar uygulanacağı ifade edilmektedir. Ülkenin

en önemli problemlerinden biri olan, işsizlik 

konusunda kalıcı çözüm bulmak adına ulusal 

istihdam stratejisi hazırlanmıştır. Bu amaçla, 

eğitim-istihdam ilişkisinin güçlendirilmesi, pi-

yasaların esnekleştirilmesi, özellikle kadınlar, 

gençler ve dezavantajlı grupların istihdamının 

artırılması  hedeflenmektedir.  AK  Parti  eko-

nomik kalkınmayı özel sektör öncülüğünde 

gerçekleştirmeyi öngörmektedir. Ekonomik ve 

sosyal altyapı alanlarında özel sektör tarafın-

dan gerçekleştirilemeyen yatırımların kamu 

tarafından gerçekleştirileceği ifade edilmek-

SETA YORUM

Partilerin Ekonomi Politikası

Siyasi partilerin ekonomi konusunda uygulayacakları politikalar değerlendirildiğinde 

ilginç tespitler ortaya çıkmaktadır.

ERDAL TANAS KARAGÖL

ekonomi politikaları

NİSAN2011 -  

 Ekonomik kararlar şüphesiz siyasi istikrarın varlığı ile hayat bulur. Türkiye’de 

son on yılda alınan ekonomi kararları başarılı bir şekilde uygulandı. Türkiye bu dönemde yeni-

likçi ve atağa kalkan bir yapıya büründü;  ülke ekonomisi devamlı büyüyen ve enflasyon oran-

ları tek haneli rakamlarda seyreden bir ülke konumuna geldi. Hiç kuşkusuz bu durum istikrarlı 

siyasi güç ile gelen ekonomi politikalarının bilinçli bir şekilde uygulanmasının sonucu. Partiler 

farklı ekonomi politikalarıyla karşımıza çıktı. AK Parti hükümeti hedef ve beklentilerini proje 

bazlı çalışmalarla güçlendirerek netice alma yoluna başvurdu. Diğer partilerden CHP ekonomiyi 

dönüştürmek yerine kamu vasıtasıyla ekonomiye hakim olacağını belirtirken, MHP ise özelleş-

tirmeye karşı bir duruş sergiledi.

---

213

e k o n o m i   p o l i t i k a l a r ı

tedir. Yine özel sektörün, yönetim ve finansal 

imkânlarından yararlanmak amacıyla kamu-

özel sektör işbirliği ile önemli altyapı yatırımla-

rının gerçekleştirileceği ve özel sektörün öncü 

rolü için, özelleştirme uygulamalarına karar-

lılıkla  devam  edileceği  belirtilmiştir.  Uygula-

nacak ekonomi politikaları ile mali disiplinin 

sağlanacağı, ekonomik büyüme ve rekabet gü-

cünü artıran politika reformları ve politikaların 

devamlılığı konusunda kararlı olunacağı açık-

ça beyan edilmektedir. Yoksullukla mücadele 

kapsamında, sosyal yardım ve sosyal hizmet 

alanındaki kurumların daha etkin ve verimli 

olması için tek çatı altında toplanması planlan-

maktadır. Bu sayede gerçekten ihtiyaç sahibi 

kişilerin yardımlardan faydalanması, mükerrer 

yardımların önlenmesi, ihtiyaç sahibi kişilere 

daha fazla yardım verilmesi ve kaynak tasarru-

fu  sağlanması  beklenmektedir.  CHP’nin  eko-

nomi politikalarında ise ekonomiyi dönüştür-

me değil, kamu vasıtasıyla ekonomiye hâkim 

olma amacı görülmektedir. Üretim için yurt içi

tasarruf düzeyini artıran yeni bir büyüme stra-

tejisine geçileceği ve bu büyüme stratejisi için 

öz kaynaklar kullanılacağı açıklanmış ama iç 

tasarrufların nasıl arttırılacağı konusunda bir 

açıklık  getirilememiştir.  Nitekim  bu  büyüme

stratejisi etkin bir kamu yönetimi ve ciddi bir 

reform perspektifiyle de desteklenememekte-

dir. İstihdamın artırılmasında kamunun aktif 

bir rol üstlenmesi, bölgesel gelir farklılıklarının 

giderilmesinde özel kesimden yararlanma ola-

nağının olmaması nedeniyle, doğrudan yatırım 

ve üretim yapan bir aktör olarak devletin görev 

alması gerektiği tasarlanmaktadır. Bu politika 

aslında kamunun ekonomideki rolünün cid-

di şekilde pekişmesine ve özel sektör ile kamu 

sektörünün zaten düşük olan tasarruflar için 

rekabet etmelerine yol açacaktır. Bu da özel 

sektörün yapacağı yatırımların azalmasına ve 

ekonominin 1990’lı yıllarda olduğu gibi yüksek 

faiz ve enflasyon sarmalına geri dönüşüne ne-

den olacaktır. Kamu bankaları olan Ziraat Ban-

kası ve Halk Bankası’nın kaynakları ile çiftçi ve 

esnafın popülist politikalar ile desteklenmeleri, 

her aileye Aile Sigortası kapsamında ayda en az 

600 TL aktarma düşüncesi aslında eski alışkan-

lıkların tezahürü ve bu cephede değişen bir şey 

olmadığının göstergesi olarak algılanmaktadır. 

Ayrıca, bu harcamaların finansmanı için orta-

ya çıkan kaynağa ve kamu borcunun sürdürü-

lebilirliğine dikkat edilecek olması ama kurallı 

maliye politikası uygulanacak denilmesi kendi 

içinde birçok çelişkiye yol açmaktadır. Kurallı 

maliye politikası, atılım içerisinde olan Türkiye 

ekonomisi için bir nevi pranga olacak ve koşul-

lara göre uyarlanacak maliye politikasının uy-

gulanmasını engelleyecektir. Bununla beraber, 

ekonominin geleceğine yönelik yeni fikirler 

üretme  noktasında,  CHP  üzerindeki  ürkekli-

ği, ataleti ve kısırlığı atmaya başlamış gözük-

mektedir. Yurtdışı doğrudan yatırımlardan da 

yararlanarak yeni üretim kapasiteleri yaratma 

isteği, sanayi sektörüne ve yerli üretime özel 

önem verilmesi, bazı kentleri yeni cazibe mer-

kezi haline getirme çabası, bölgesel gelişmişlik 

farklılıklarını azaltmak için Doğu ve Güney-

doğu bölgeleri için farklı ekonomik büyüme 

oranlarının dile getirilmesi ve yoksulluğun 

ciddi şekilde tartışılmaya başlanılması olumlu 

gelişmeler olarak alınabilir. Her ne kadar bu 

adımlar önemli gelişmeler olsa da bunların 

nasıl yapılacağı konusu da açıklanmaya muh-

taç gözükmektedir. MHP ise ekonomide piyasa

ekonomisi kurallarının kamunun ekonomideki 

rolünün yol gösterici, düzenleyici ve denetleyici 

faaliyetler ile sınırlandırarak, özel sektör dina-

mizminin ve teşebbüs gücünün desteklendiği 

ve özelleştirmeye kuşku ile bakan, stratejik olan 

işletmelerin özelleştirilmesine karşı çıkan bir 

politika benimsemektedir. 

Sabah , 30.04.2011

“

Yeni dönemde AK Parti’nin temel 

amacı, ülkede refahı artırmak, refah ar-

tışı için büyüme potansiyelini yükselt-

mek ve istihdamı artırmaktır.

---