207
Fazil müəllim başı ilə təsdiq edə-edə:
– Bilirdi! – dedi.
– Bura gəlməyini də bilirdi?
– Yox, ona deməmişdim.
– Bəs kimə demişdiniz?
Fazil müəllim bir az susduqdan sonra cavab verdi:
– Imaşa. Səadətin qardaşı... Böyük qardaşı...
Gündüz Kərimbəyli qapıya yaxınlaşıb kürkü mismardan aldı və geyinə-geyinə
soruşdu:
– Babanızı qarşılamağa tək getmişdiniz?
– Bəli.
– Yolda heç kimə rast gəlmədiniz?
– Yox.
– Birbaşa bura gəldiniz?
– Hə.
– Gələn kimi də evdən çıxdı?
– Hə.
– Niyə?
– Bilmirəm, ürəyi qısıldı, ya nə oldu... Birdən-birə tutulmuşdu yaman.
Paltosunu da çıxarmayıb beş-altı dəqiqə oturdu, bəlkə on dəqiqə... Sonra dedi ki,
çıxıram küçəyə. Nə qədər elədim, olmadı. Məni də qoymadı ki, yanınca gedim. Dedi
ki, bir az hava alıb qayıdacağam...
– Yolda, ya da evdə olduğu vaxt sizdən bir şey soruşmadı?
– Yox, soruşmadı.
– Lap dəqiq?
Fazil müəllim bir az fikrə getdi, sonra dedi:
– Soruşdu ki, ev yiyəsindən razıyam, ya yox? Dedim ki, yaxşı adamdı Ayna
xala.
– Vəssalam?
– Hə.
– Yolda da?
– Yolda heç nə soruşmurdu. Əvvəlcə kefi pis deyildi. Deyirdi ki, şəhərdən
sonra buralar adama ləzzət eləyir, maşınların tüstüsü, hər tərəfin asfaltı bezikdirib
məni... Sonra daha bir söz demədi...
Gündüz Kərimbəyli portfeli götürüb qapını açmaq istəyəndə, əl saxladı və
axırıncı sualını verdi:
– Buradakı kişi Imaş idi?
Fazil müəllim təəccüblə Gündüz Kərimbəyliyə baxdı:
– Hə, o idi. Nə bildiniz?
Mühüm işlər müstəntiqi gülümsəyib çiyinlərini çəkdi.
Fazil müəllim də çarpayının başına saldığı paltosunu götürüb geyinə-geyinə
dedi:
– Sizi ötürüm...
V
208
Rayon evlərinin yaş taxtapuşları qaranlıqda işıldayırdı; sulu qar elə hey yağır,
yağırdı. Dəmir kirəmitli taxtapuşlardan süzülüb tökülən, novçalardan gələn su sel
kimi küçələrdən axırdı. Rayonun işıqları yavaş-yavaş sönürdü və bu qaranlıq içində,
bu kimsəsizlikdə küçələrdəki tut, qoz, söyüd ağaclarının çılpaq görkəmi adamı daha
da üşüdürdü.
Mühüm işlər müstəntiqi Gündüz Kərimbəyli balaca elektrik plitəsinin yanındakı
taxta kətildə oturub cərəyandan qıpqırmızı qızarmış məftillərə baxırdı; bu balaca
elektrik plitəsindən güclə seziləcək bir ilğım qalxırdı. Və elə bil ki, bu ilğım bayırın
soyuğundan və ümumiyyətlə, dünyanın bütün əbləh işlərindən şikayət edirdi.
Mühüm işlər müstəntiqi kürkünü çiyninə salmışdı və çölün zəhlətökən
havasından sonra yəqin ki, bu saat bu plitə istisinin, bu balaca otaqdakı xudmaniliyin
ayrı ləzzəti vardı; amma burası da hiss olunurdu ki, onun gözləri plitənin qızarmış
məftillərinə baxırdısa da, fikri başqa yerlərdə dolaşırdı.
Pəncərənin qabağındakı girdə mizin üstündə qənd, mürəbbə, balaca çaynik və
bir armudu stəkan vardı. Pəncərənin pərdələri aralanmışdı və şüşənin bayır tərəfinə
çırpılan sulu qardan bilinirdi ki, bu hava hələ düzələn şey deyil.
Fəttah dayı əlində balaca bir torba içəri girdi:
– Yatmamışdan əvvəl bir bankalıyam səni gərək, bacıoğlu...
Gündüz Kərimbəyli banka dəsgahının ləzzətini əvvəlcədən hiss edə-edə
gülümsədi və:
– Fəttah dayı, – dedi, – pis öyrədirsən ha, qonağı...
Fəttah dayı əlindəki torbanı dəmir çarpayının yanındakı alabəzək sandığın
üstünə qoyub:
– Qonaq istəyənin süfrəsi boş olmaz, – dedi. – Düzdü, bu zəmanədə heç kim ac
qalmır, hərənin süfrəsində bir şey olur, ağ çörəyin kilosu otuz qəpiyədi, qonaq da ki,
umduğunu yeməz, olduğunu yeyər... Amma, bacıoğlu, bu öskürəklə ki, o cür yağışın
altında başladın işini görməyə, tanıdım səni yaxşıca! Bildim ki, sabah da belə
edəssən, biri gün də, o birisi gün də. Lap ömrünün axırınacan... Deyiblər ki, yaxşılıq
elə, at dəryaya, balıq bilməsə də, Xaliq bilər. Sənin də evdə gözləyənin var!..
Gündüz Kərimbəyli ayağa qalxıb kürkü çarpayının başına atdı və gəlib
çarpayıda otura-otura dedi:
– Bir anam var Bakıda, Fəttah dayı, elə bil sənin dediklərini yığıb bir-bir.
Fəttah dayı bankaları torbadan çıxarıb, sandığın üstünə düzdü.
– Sənin kimiləri az görməmişəm, bacıoğlu. Sizin xəmiriniz işlə yoğrulub.
Astanın işi qalmaz, xəstənin işi qalar, deyiblər. Asta olmağına asta adama
oxşamırsan sən, amma xəstə olmağına xəstəsən. Mənim də borcum budu ki, anan
səni necə göndərib bura, elə də mən qaytarım səni onun üstünə. Niyə ki, mənim
qonağımsan, başqasının yox. – Sonra Fəttah dayı qapıya tərəf dönüb bərkdən
çağırdı: – Mürşüd!
Mürşüd qapıdan içəri boylandı:
– Nədi, dədə?
– Gəl kömək elə mənə.
Mürşüd içəri girib təbii ki, çarpayıda oturan qonağı tanıdı. Gündüz Kərimbəyli
əlini uzadıb onunla görüşdü.
– Ba!.. – dedi, – Mürşüd kişi, sənin qonağınammış ki...
209
Fəttah dayı təəccüblə onlara baxdı və o saat da məsələni başa düşüb, oğluna
acıqlandı:
– Yenə vağzala getmişdin?
Gündüz Kərimbəyli əynindəki cempiri çıxara-çıxara:
– Kişi kolleksiyaçıdır də! – dedi və əli ilə Mürşüdün qıvrım, qara saçlarını
qarışdırdı. – Kolleksiyaçı bilirsən nədir? Biri marka yığır, o biri qəlyan yığır, bir
başqası tramvay yığır. Sən də kibrit kağızı yığırsan. Kolleksiyaçı sizsiniz, sizə
deyirlər...
Fəttah dayı balaca dəmir çubuğun ucuna pambıq dolaya-dolaya lap
təəccübləndi:
– Tramvay ha!
– Hə, Fəttah dayı, hardasa bir milyoner var, tramvay yığır.
Fəttah dayı dedi:
– Harınlıqdandı. Tramvay yığmaq da elə bir qızıl saatdan ötrü adam öldürmək
kimi bir şeydi əslində... Bir şahının iki üzüdü... – Sonra spirt şüşəsini də torbadan
çıxarıb ağzını açdı. – Tamam soyun, gir yerinə. Bankalayandan sonra üstünü
basdıracam. Əslinə baxsan heç gərək sabah da çıxmayasan eşiyə...
– Elə şey yoxdu, Fəttah dayı, sənin bankandan sonra sabah gərək qiyamət
eləyək!
Fəttah dayı başını bulaya-bulaya gülümsədi.
Gündüz Kərimbəyli üzüqoylu çarpayıda uzandı. Fəttah dayı yorğanı belinəcən
onun üstünə çəkib yekə, döyənəkli əlləri ilə Gündüz Kərimbəylinin kürəklərini
ovxaladı, sonra kibriti Mürşüdə verib dedi:
– Yandır görüm.
Mürşüd kibrit çöpünü çəkib yandırdı, Fəttah dayı da yaşına uyuşmayan bir
cəldliklə əlindəki dəmir çubuğun pambıqlı ucunu spirtə batırıb yandırdı və bankaları
bir-bir salmağa başladı.
– Hə, gör necə tutur!... Bacıoğlu, lap kefin istəyən soyuqlamısan ha...
Gündüz Kərimbəyli qollarını hər iki tərəfdən yanlarına uzadıb, üzünü onlara
tərəf tutmuşdu. O, Mürşüdə göz vurdu, Mürşüd gülümsədi.
Fəttah dayı bankaları salıb yorğanı lap yuxarıyacan çəkdi, sonra kətildə oturub
pencəyinin cibindən tənbəki kisəsini, qəlyanını çıxartdı.
Mürşüd sandığın üstündə oturdu.
Gündüz Kərimbəyli Mürşüddən soruşdu:
– Neçə nəfərsiz?
Mürşüd dedi:
– Dörd bacım var, iki qardaşım.
Gündüz Kərimbəyli gülümsədi:
– Ordudu ki, bu, a Fəttah dayı!..
Fəttah dayı qəlyanını yandırıb, gülümsəyə-gülümsəyə başını buladı, yəni ki,
görürsən də...
Gündüz Kərimbəyli Mürşüddən soruşdu:
– Sən kiçiyisən?
– Yox, bir bacım məndən böyükdü, qalanları hamısı kiçikdi...
Fəttah dayı qəlyanını tüstülədə-tüstülədə bir ayağını qaldırıb altına qoydu və
dedi:
Dostları ilə paylaş: |