Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/23
söylenebilir. Araştırma kapsamında incelenen lisansüstü tezlerin hazırlandıkları enstitülere göre
incelendiğinde dört enstitü tespit edilmiştir. Bu enstitüler; Eğitim Bilimleri, Enformatik, Fen
Bilimleri ve Sosyal Bilimler Enstitüleri’dir. En fazla lisansüstü tez, Gazi Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü’nde hazırlanmıştır. İkinci büyük çoğunluğu oluşturan Ortadoğu Teknik
Üniversitesi’nde ise bu durum değişiklik gösterip üç farklı enstitüye yayılmıştır. Bu bağlamda, 2
doktora ve 6 yüksek lisans tezi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde, 1 doktora tezi Fen Bilimleri
Enstitüsü’nde ve 1 yüksek lisans tezi de Enformatik Enstitüsü’nde hazırlanmıştır.
Yabancı dil öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin tezlerde öğretilen hedef dile ilişkin
bulgulara göre, İngilizce en fazla öğretilen yabancı dil olarak tespit edilmiştir. Bunu sırasıyla ikinci
sırada Fransızca, üçüncü sırada Almanca, Arapça, yabancı dil olarak Türkçe ve son olarak İspanyolca
takip etmektedir. Lisansüstü tezlerin başlıklarında yer alan en sık sözcük ve sözcük öbeklerinin
tespiti yapılmıştır. Elde edilen verilere göre en sık rastlanan sözcük “öğretmen adayı” ve “bilgi
iletişim teknolojileri (BİT)” olmuştur. Buna göre, teknoloji destekli yabancı dil araştırmalarında bilgi
iletişim teknolojilerinin yabancı dil öğretmen adaylarını yetiştirme sürecinde sık kullanılmaktadır.
Araştırmanın bu alt amacının tespiti, ülkemizde bu alanda yürütülen araştırmaların eğiliminin hangi
yönde olduğunun görülmesi açısından son derece önemlidir. Yabancı dil öğretimine etkisi incelenen
teknolojilere baktığımızda, bazı teknoloji kavramları üst kavramlar şeklinde alınmıştır. Örneğin
multimedya teknolojileri bir üst kavram olup içerisinde birçok teknoloji formunu taşımaktadır.
Multimedya kavramı altında bütün teknolojilerin bir eğitim-öğretim sürecinde aynı anda alınması ve
yabancı dili öğrenme başarısına etkisinin tespiti oldukça zordur.
Teknoloji destekli yabancı dil öğretimi ile ilgili incelenen lisansüstü tezlerde karma araştırma
modelinin yoğun olarak kullanıldığı görülmektedir. Bunu ikinci sırada nicel araştırma, üçüncü sırada
ise nitel araştırma yöntemleri izlemektedir. Tezlerin araştırma yöntemlerinin incelenmesinde, çoğu
araştırmada, karma, nitel ve nicel araştırma yönteminin kullanıldığına dair ifadelere yoğun olarak
rastlanmıştır. Nicel ve nitel araştırmanın bir yaklaşım olduğu bu yaklaşımlar altında araştırma
modellerinin geliştiği değişiklik gösterdiği ilgili literatür incelenmektedir. Bu bağlamda, yabancı dil
öğretimi alanında bir yöntem sorunun yaşandığı söylenebilir. Dolayısıyla, bu araştırma yabancı diller
alanındaki yöntem sorunun tespitine ilişkin fikir vermesi ve araştırmaların doğru yöntem ve
yaklaşımlar çerçevesinde yürütülmesine yön vermesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir.
Araştırmaların çalışma grupları incelendiğinde en fazla öğretmen adaylarının lisansüstü tez
araştırmacılarının katılımcılarını oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak da en çok anketlerin
kullanıldığı araştırma ile tespit edilmiştir. Araştırmanın alt amaçlarından biri olan yabancı dil
öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin lisansüstü tezlerde en sık kullanılan veri toplama araçlarına
göre dağılımı incelendiğinde, bu alanda yapılacak çalışmalarda ne tür veri toplama araçlarının
kullanıldığına dair spektrum sağlandığı düşünülmektedir.
Sonuç olarak, yabancı dil öğretiminde teknoloji kullanımı gerçekleştirilirken bu alanda
yapılacak çalışmalarda, araştırma kapsamında yabancı dil öğretiminde etkisi ölçülecek olan
teknolojinin iyi tespit edilmesi, adlandırılması ve sınıflandırılması gerektiği düşünülmektedir. Bu
bağlamda, araştırma sürecinin genelinin desenlendiği araştırma yöntemi kullanılan teknoloji ve
hedeflenen öğretim amaçları ile doğru orantılı olmalıdır. Ülkemizde yapılan lisansüstü tez
çalışmalarında, teknolojinin iyi tanımlanmadığı görülmektedir. Öyle ki, teknoloji bir üst kavramdır
ve bu kavram altında bilgisayar, tablet bilgisayar, CDs ve DVD gibi araçlar yer almaktadır. Hatta
“kara tahta” temelinde bir teknolojidir. Bu yüzden, söz konusu araştırma bu alandaki yapılan
çalışmaların tespiti ve değerlendirilmesi açısından ilgili literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Dostları ilə paylaş: |