Qulupnay navlari
Kulver.
Barglari va gul bandi baquw at, barglari to ‘q yashil
rangli, tuplari serbarg b o ‘lib, tupguli bargi bilan bir xil baland-
likda turadi. Mevasi yirik, qizil, birinchi terilgan mevalarining
har biri o ‘rta hisobda 15—25 g keladi. Mevasining eti pushtirang,
ichi esa och qizil, biroz xushbo‘y, ta ’mi yaxshi.
Bu
0
‘rtapishar nav bo ‘lib, sovuqqa chidamli, mevasi va bargi
zamburug‘ kasalliklariga chidamli. Mevasi asosan iste’mol qilish
uchun ishlatiladi, lekin undan sharbat va nachinkalarni tayyor-
lashda ham foydalanish mumkin.
Toshkent navi.
Butunittifoq o ‘lkashunoslik instituti (VIR)da
chiqarilgan yangi nav b o ‘lib, mevasi birinchi terilishda yirik, bir
donasining vazni, 20—25 g keladi. Keyingi terimlarda mevasi may-
dalashadi (10—15 g bo ‘ladi). Mevasi m ay oyida pisha boshlaydi.
Serhosil nav, gektaridan 10—12 s gacha hosil olish mumkin. Guli
ikki uyli (faqat urug‘chi guli bor), chetdan changlanadi. M urab
bo (qiyom) pishirganda mevasi ezilmaydi.
Keyingi yillarda olim lar bir mavsumda bir m arta gullab ket-
m a-ket hosil beradigan yangi navlar yaratdilar, Ada, N eischer-
payemaya, Saxalinskaya kabi navlar shular jum lasidandir. Bu
navlar 0 ‘zbekiston sharoitida ham o ‘sib m o‘l hosil beradi.
0 ‘zbekiston navi.
Bu nav Qrim navi (m uto)ni Sitsiliya navi
bilan chatishtirib tarbiyalash yo‘li bilan chiqarilgan. Bargi yirik,
yuzi biroz g‘adir-budur, guli ikki jinsli, bargidan biroz pastroqda
joylashgan. H ar tupidan 12—20 tagacha gul dastasi bo ‘ladi.
Mevasi tuxumsimon, keyinroq dumaloqroq shaklga kiradi. 15—
20 g keladi. Bir tupidan 300—350 g gacha, gektaridan esa 8—10 s
gacha hosil beradi.
Smorodina navlari
Plotnomyasaya.
Serhosil nav. Turli kasalliklarga va zararku
nandalarga hamda issiqqa va sovuqqa chidamli. Guli o‘zidan chang
lanadi. M ayning oxiri — iyunning boshlarida pishadi. Mevasining
vazni 4 g gacha keladi. 0 ‘rtacha vazni 1,8 g, H ar tupidan 20 kg,
gektaridan 200 s va undan ortiq hosil olinadi. 100 g mevasi tarkibida
150 mg gacha S vitamini bor. Bu nav mevasini asosan qayta ishlab
chiqarishda, sharbat, m urabbo, jem , m usallas tayyorlanadi,
shuningdek, konditer sanoatida ham ishlatiladi.
70
|
