Sevginin dadı (roman)
Yüklə 2,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
131
...Fərhadı şəhərə yola saldıqdan sonra vəziyyət daha da pisləşdi. Hamı hirsindən “cilov gəmirir”, xəyanətkarların tapı‐ lıb cəzalandırılmasını istəyirdilər. Neçə ki Əliyar sağ idi, heç kim Qubadlıda öz pis niyyətini həyata keçirə bilmirdi. Elə ki, onu öldürdülər, Qubadlı xəyanətkarların qucağına itələndi. “Heç olmazsa, iki saatlığına da olsa rayon ermənilərə veril‐ məlidir!” – göstərişinin niyəsini bilən də yox idi. Əliyar hələ onda sağ idi. O vaxt bu istəklə rayona gəlmiş Müdafiə Nazirli‐ yinin qərargah rəisini həbs etmiş, İcra Hakimiyyəti binasının zirzəmisinə salmışdı. Hətta onu aparmağa gəlmiş Müdafiə Na‐ zirinin vertolyotu havaya qalxarkən qumbaraatanla onu nişan almış, yenidən vertolyotu enməyə məcbur etmişdi. Müdafiə Naziri xəyanətkarı cəzalandırmaq üçün Bakıya apardığına inandırdıqdan sonra Əliyar onları buraxmışdı. Əliyardan sonra kənar rayonlardan gəlmə batalyonlar gün‐ bəgün sərhəddən geri çəkilir, mövqeləri düşmənə təhvil verir‐ dilər. Artıq qonşu qonşudan çəkinmir, gecəykən yır‐yığış edib hərəsi öz qohumunun, yaxınının yanına – kənar rayonlara, şəhərlərə üz tuturdular. Kənddə qalanların sayı günbəgün azalırdı. Səhər durub görürdün ki, filankəs gecəykən yığışıb köçübdü, – çoxusu da paltar‐palazını aparmadan, mal‐heyvanı, yol‐yolağasını açıq buraxaraq. Mal‐qara səhərlər öz‐özünə durub örüşdə otlayar, axşam isə yenidən öz həyətlərinə qayıdırdı. Kolxozun yonca, taxıl, tütün tarlaları tam heyvanların ixtiyarındaydı, – davar əsl azadlığa qovuşmuşdu. Sən demə heyvan azadlığı, insan kölə‐ liyinə bağlıymış... Kənddə “qu” deyəndə qulaq tutulurdu, dərdləşməyə adam qalmamışdı. Avqustun 27‐si Familə ilə yığışıb köçməyi qərara 132
aldıq. Paltar‐palazı yığıb tövlənin axurunda gizlədik, üstünü otla basdırdıq. Qab‐qacağı yenidən su quyusuna doldurduq. Lazımsız sənədləri, kağız‐kuğuzları, Quran və digər kitabları polietilenə büküb damda torpağa basdırdıq. Ən vacib əşya‐ lardan ibarət balaca əl boxçası düzəltdik. Ayın 28‐i əsgərlər dedilər ki, – “Horadiz yolunu ermənilər tutub”. Yola çıxdıq. Hansı yük maşınına əl salladıqsa, götürən olmadı. Qınamırdıq, çünki, götürməyə yerləri də yox idi. Birdən, bir yük maşının üstündə dostum Xansuvarı gördüm. Özümü maşının qabağına atdım. Sürücü qışqıra‐qışqıra arxanı göstərərək, – “Minə bilir‐ sinizsə tez minin, tələsin!” – çığırdı. Arxadakı maşınlar bir‐birinə dirənmişdilər. Dayanmadan ağız‐ağıza verib siqnallayır, sürü‐ cünü tələsdirirdilər. Əvvəlcə Familəni qaldırıb minməsinə kö‐ mək etdim. Bir nəfər cavan oğlan yuxarıdan əyilib Familənin əlindən tutub dartırdı. Maşına o qədər yük vurmuşdular ki, kuzov öz ölçüsündən iki dəfə hündür olmuşdu. Sürücü bir uc‐ dan qışqırırdı, – “Mindiniz?!”. Xansuvar, – “Hələ yox!” məna‐ sında oturduğu kabinanın damını döyəclədi. Maşın birdən yerindən dik atıldı. Familə və onun əlindən tutmuş cavan oğlan asfaltın üstünə yıxıldılar. Oğlan Familənin üstündən cəld qalxıb yenidən maşına tərəf cumdu, qıvraq yorğan‐döşəkdən yapışıb öz yerini tutdu. Familə arxasıüstə asfalta sərilmişdi, dikəlməyə halı yox idi, arxada dayanmış “Kamaz” yük maşını cilovunu qırmış at kimi üstümüzə gəldi. Hər şey bir anda oldu... İxtiyar‐ sız olaraq maşının qabağından çəkildim və maşının təkəri Fa‐ milənin sol çiynini “xırçıltıyla” əzərək dayanmadan ötüb keçdi. Xırçıltıdan ətim ürpəndi. Maşın onun sol qabırğalarını, ürək nayihəsini asfalta yapışdırmışdı, ağzından qan gəlirdi. Dərhal onu yolun kənarına çəkdim. Ötən maşındakılar təəssüflə bizə baxıb ağlaşırdılar. Maşınlardan biri yanımızda saxlayıb, – “Ağ‐ saqqal, gəl min səni də aparım, lap istəyirsən meyidi də götü‐ 133
rək?” – dedi. Familəmə “meyid” deyən bu vələdin az qalmışdı başını əzəm. “Sür cəhənnəm ol get!” – deyə üstünə bağırdım. Öz halalımın eybəcər hala düşmüş meyidini camaata göstər‐ məmək üçün onu həyətə, sonra evə – eyvanadək sürüdüm. Ar‐ tıq nə tələsik bir işim, nə də tələsəcək yerim vardı. Öz ömür‐gün yoldaşımın solmuş meyidinə baxır, ağzından axan qanı silir‐ dim. Nədənsə, taleyin bu acı imtahanına ağlamırdım. Məni tək qoyub gedən halalıma sarılıb səhərədək yanında uzandım. Şə‐ fəq sökülənədək dağı arana, aranı dağa daşıdım, keçmişimizi, xoş, əziyyətli günlərimizi xatırladım. ...Mənim əslim Yuxarı Xocamsaxlı kəndindəndir. Aclıq illərində kənar rayonlardan gələnlərlə birlikdə, dağ kəndlərinin əhalisi də çəltik və balıq kimi qiymətli qidaya yaxın olmaq üçün çayqırağı obalara yerləşirdi. Biz bu kəndə köçəndə qardaşım və atamı cəbhəyə aparmışdılar. Anamla birlikdə Hacı Fətəli Əfən‐ dinin himayəsinə sığındıq. Hamı onu “Hacı baba” deyə çağı‐ rardı. Həyat yoldaşı Bahar xala olduqca nurani qadınıydı. 11 uşaqları olub, hamısı da tələf olmuşdular. Axırdan‐axıra Familə doğulmuşdu. Valideynləri onu qorumaq üçün bütün əziyyət‐ lərə qatlaşmış və onu sağ‐salamat böyütmüşdülər. Mən, Hacı babanın davarına baxır, mal‐tövlə işlərini görürdüm. Onlar da məni öz övladları kimi sevirdilər. Mənim əsl adım Ağaverdidir, lakin imam Əlinin şərəfinə Hacı baba mənə, “Ağa Əli – Ağəli” adını vermişdi. Familəyə də, mənə də namazı özü öyrətmişdi. Bir müddətdən sonra anam da rəhmətə getdi və mən Hacı ba‐ banın ümidinə qaldım. Dindar olduğu üçün Sovet hökuməti Hacı babanı həbs elədi. Həbsxanadan çıxandan sonra çox yaşa‐ madı. Bahar nənənin ağlamaqdan gözləri kor oldu. O, Familə ilə mənim imam nikahımızı kəsdirib bizi evləndirdi. Çox keç‐ mədi ki, Bahar nənə də dünyasını dəyişdi. İki yetim, tanrının ətəyindən tutub yaşamaq uğrunda mübarizə aparırdıq. Qızımız Yüklə 2,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|