Sezgi sezgi

Harakatni idrok qilish 
Biosfera va nosferadagi harakatlarni idrok qilish jismlarning (ba'zan nisbiy 
jihatdan boshqa ijtimoiy-siyosiy, tabiiy holatlarning) fazodagi (ijtimoiy hayotdagi) 
o’rin almashinuvini bevosita (bavosita) aks ettirishdan iboratdir. Shu sababdan, 
harakat taqqoslanmasdan idrok qilinishi ilmiy psixologik manbalarda qayd qilib 
o’tiladi. Mabodo harakatdagi jism uni qurshab turgan harakatsiz boshqa jismlarga 
taqqoslangan holda idrok qilinsa, bunday toifadagi harakat nisbatan idrok qilish 
deb ataladi. Agarda harakatlanayotgan jism hech qanday narsa bilan 
taqqoslanmasdan idrok qilinsa, bu ko’rinishdagi harakat esa nisbat berilmasdan 
nisbatsiz idrok qilish deyiladi.
Tevarak-atrofdagi narsa-hodisalar muayyan vaqt davomida o’z o’rinlarini 
almashtirib turadilar. Kishilar narsa-hodisalarning fazoda o’rin almashtirib 
turishini, ya'ni harakatini ham idrok qiladilar. harakatni idrok qilishda ko’rish va 
kinestezik analizator asosiy rol o’ynaydi. Tezlik, tezlanish va harakatning 
yo’nalishi harakat qilayotgan ob'ekt parametridir. Odam narsalarni harakati haqida 
ikki yo’l bilan ma'lumot olishi mumkin. 

---


Harakatni bevosita idrok qilish 

Harakat haqida xulosa chiqarish. 
Harakatni bevosita ko’rish orqali idrok qilish ikki xildir. 
a) ko’zni harakatdagi narsa bilan birga yuritish 
b) ko’zni bir nuqtaga qaratib turish. 
Harakat tez yoki sekin bo’layotgandek idrok qilinadi. Harakatni bunday 
idrok qilinishi narsalarning ob'ektiv tezligiga va uning idrok qilinuvchidan 
qanchalik uzoq yaqinligiga bog’liq Harakatni eshitish analizatori yordami bilan 
ham idrok qilinadi.
Tayanch tushunchalar 
Agroziya
- idrokning buzilishi. Agrafiya miyaning ma'lum bir 
jarohatlanishida natijasida sodir bo’ladi
Appersepsiya
(lot. ar - ga, qarashli, perceptio - idrok) - shaxs idrokining 
avvalgi bilim va tajribalariga hamda uning umumiy qiziqish, xavaslariga 
bog’liqligi.
Attraksiya
(fr. attraktion - qiziqib intilmoq, talpinmoq) - bir kishini boshqa 
kishi ko’rib qolganda, idrok etganda yuz beradigan tafakkur turi.