Shartli belgilar: taqrizchilar

2. XX asrning 40-yillarida Liviya podshohligining tuzilishi va uning ke
­
yingi taraqqiyoti haqida nimalarni bilasiz?
3. 1945-yil oktyabrda Angliyaning Manchester shahrida boʻlib oʻtgan 
V Panafrika kongressi qitʼa tarixida qanday ahamiyat kasb etadi?
4. 1940-yillar oxiri – 1950-yillar boshlarida Afrika mamlakatlaridagi
ommaviy namoyishlar va politsiya bilan qonli toʻqnashuvlarning xa
­
rakterli jihatlari nimalardan iborat?
SAVOL VA TOPSHIRIQLAR

---

172
 31-
 
mavzu
XX asrning ikkinchi yarmida 
ilm-fan va madaniyatning 
rivojlanishi
FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
1. XX asrning ikkinchi yarmiga qadar aniq fanlar sohasida qanday ixti
­
rolar amalga oshirildi?
2. Birinchi va Ikkinchi jahon urushlarida dunyo davlatlari qanday qurol
­
lardan foydalanishgan?
3. XX asr boshlarida qaysi adabiy yoʻnalishlarda asarlar yozilgan?

---

173
Sizningcha, XIX asr oxiri – XX asr boshlarida ilm-fanning yangi bosqichga 
koʻtarilishiga sabab boʻlgan omillar qaysilar?
O‘YLAB KO‘RING VA 
MANTIQIY XULOSA CHIQARING
ILMIY-TEXNIK INQILOB VA UNING NATIJALARI
Ilm-fan yutuqlari
S
oʻnggi yuz yil davomida fanning rivojlanishi XX asrning ikkinchi yarmida il
-
miy-texnik inqilobga olib keldi. Bu inqilobning asosiy belgilari tabiiy va sintetik 
materiallardan tovarlarni ommaviy ishlab chiqarish, mashinalardan keng foydalanish, 
ishlab chiqarishning konveyerli liniyalarini va sanoat robotlarini yaratish boʻldi. Il
-
miy-texnik inqilob jahon iqtisodiyotini kapitalizmning postindustrial davriga olib chiqdi.
Ayni paytda ilmiy-texnik inqilob bir qator salbiy oqibatlarga ham olib keldi. Xususan, 
ishlab chiqarishni avtomatlashtirish va kompyuterlashtirish natijasida ish oʻrinlari ka
-
mayib ketdi va ishsizlik avj oldi. Energiyaning yangi turlaridan, sunʼiy materiallardan 
foydalanish tabiiy resurslarni o‘zlashtirish imkoniyatini kengaytirdi, ammo buning 
tabiatga zarari ham ortib bordi.
XIX 
asr oxiri – XX asr boshlariga kelib 
ilmiy tafakkurda yirik oʻzgarishlar yuz 
berdi. Isaak Nyutondan boshlangan va mexanikaga 
asoslangan dunyoqarash oʻz imkoniyatlarini yakun
-
ladi va bu yangi davr fanining inqiroziga olib keldi. 
Bunga