3
Framtíðarsýn og leiðarljós
Framtíðarsýn árið 2025
Þegar horft er til framtíðar lýsum við þeirri sýn eða stöðu sem við sjáum fyrir okkur árið 2025. Sú sýn
er eftirfarandi:
Norðurland eystra byggir á sterkum grunnstoðum og einkennist af fjölbreytni en um leið skarpri sýn á
heildarhagsmuni landshlutans.
Á Norðurlandi eystra er samfélag sem byggir á samstarfi innan landshlutans og út fyrir landshlutann.
Á Norðurlandi eystra eru fjölbreyttir möguleikar til atvinnu og menntunar á öllum skólastigum ásamt
drífandi og gróskumikilli menningu.
Á Norðurlandi eystra eru fjölbreyttir búsetumöguleikar, allt frá stóru þéttbýli til sveitar. Þar ríkir
gagnkvæmur skilningur á mikilvægi samstöðu, þar sem allir eiga það sameiginlegt að geyma sterk
tengsl við náttúru, menningu og mannauð.
Á Norðurlandi eystra eru bein og greið samskipti og samgöngur innan landshlutans og við umheiminn,
bæði í fjarskiptum og með millilandaflugi.
Á Norðurlandi eystra er nægilegt aðgengi að orku fyrir atvinnulífið og framtíðarvöxt landshlutans.
Leiðarljós í menningu:
Norðurland eystra verði leiðandi á sviði menningar, lista og skapandi greina.
Á Norðurlandi eystra verði komið á vettvangi skapandi greina með áherslu á hönnun.
Leiðarljós í ferðaþjónustu:
Reglulegt millilandaflug um Akureyrarflugvöll – allt árið.
Öflug sameiginleg markaðssetning á Norðurlandi, fjölgun ferðamenna og jafnari dreifing þeirra milli
landshluta og innan landshlutans.
Leiðarljós fyrir nýsköpun og atvinnuþróun:
Til staðar verði atvinnutækifæri sem höfða til fólks á aldrinum 20-45 ára, með fjölbreyttan bakgrunn
og menntun.
Öflugt nýsköpunarumhverfi samofið starfsemi háskóla með góðu aðgengi að fjármögnun, ráðgjöf og
stuðningi við fyrirtæki og einstaklinga.
Leiðarljós varðandi mannauð:
Iðandi mannlíf sem dregur að sér fjölbreyttan mannauð.
Fjölbreytt menntun á öllum skólastigum sem er lykill að öflugu samfélagi.
Leiðarljós fyrir lýðfræðilega þróun svæðisins:
Lýðfræðileg samsetning landshlutans verði í samræmi við landsmeðaltal.
Svæðið verði samkeppnishæft við aðra landshluta og nágrannalönd í vali ungs fólks á búsetu.
4
Staða landshlutans árið 2015
Eins og áður sagði þá voru haldnir fjórir fundir vítt og breitt um landshlutann; Húsavík, Raufarhöfn,
Ólafsfirði og Akureyri. Á fundunum var farið yfir núverandi stöðu landshlutans og horft til framtíðar. Til
að meta núverandi stöðu var farið í svokallaða SVÓT greiningu þar sem styrkleikar, veikleikar, ógnanir
og tækifæri voru skoðuð. Til að sjá þróun frá síðustu sóknaráætlun svæðisins og sömuleiðis til að ná
fram nýjum punktum, var ákveðið að byggja á SVÓT greiningu sóknaráætlunar Eyþings 2013.
Þátttakendur voru beðnir um að taka út þá punkta sem þeir töldu ekki eiga lengur við og bæta við
nýjum punktum eftir því sem við ætti. Fjölmargir punktar komu því út úr fundunum sem úrvinnsluhópur
sóknaráætlunar fékk til að vinna úr og mynda eina heildstæða greiningu sem á við allt svæðið. Í vinnu
hópsins voru jafnframt dregnir fram mikilvægustu áherslupunktar í hverjum flokki og eru þeir hér
feitletraðir í töflu 1. Farið er sérstaklega yfir þessa áherslupunkta hér á eftir.
Tafla 1 - SVÓT greining landshlutans 2015
Styrkleikar
Veikleikar
Orkuauðlindir og möguleikar tengdir
þeim
Mikil reynsla í ferðaþjónustu.
Gott aðgengi að menntun á öllum
skólastigum
Öflugt og fjölbreytt menningarlíf
Vöxtur í skapandi greinum
Rík hefð og styrkur í sjávarútvegi, málm-
og véltækni og landbúnaði þar sem fyrir
hendi er mikil þekking, verk- og
viðskiptareynsla.
Góð grunnþjónusta og félagsleg
samkennd í nærumhverfinu.
Góð aðstaða til alþjóðlegra samgangna,
bæði hafnaraðstaða og flugvöllur
Gott og stöðugt vinnuafl
Miðstöð hvalaskoðunar
Nálægð við einstaka náttúru
Skortur á beinum samgöngum við alþjóðamarkaði
Óviðunandi fjarskipti og netsamband háir atvinnulífi
og menntun
Flutningskerfi raforku á svæðinu ófullnægjandi
Veik sameiginleg stefnumótun fyrir landshlutann
Lýðfræðileg samsetning utan Akureyrar
Fjarlægð frá stærstu markaðssvæðunum - hár ferða-
og flutningskostnaður
Flöskuhálsar í innri samgöngum
Mikil árstíðasveifla í ferðaþjónustu
Misræmi á milli menntunar vinnuafls og eftirspurnar
atvinnulífs
Skortur á menntun í ferðaþjónustu
Veikt sveitarstjórnarstig
Áherslur og stefna í menningarmálum henta illa
jaðarsvæðum
Ófullnægjandi almenningssamgöngur milli
byggðakjarna
Ógnanir
Tækifæri
Skökk samkeppnisskilyrði atvinnulífs s.s. í
samgöngum og flutningum
Miðstýring ríkisvaldsins og skortur á
samráði
Hrakandi grunnþjónusta á vegum ríkisins
Óvissa um framtíð Reykjavíkurflugvallar
og um leið innanlandsflugs
Óvissa í rekstrarumhverfi sjávarútvegs
vegna mögulegra breytinga á stjórnun
fiskveiða
Samþjöppun fyrirtækja og útibúavæðing
Raforkuskortur á tilteknum svæðum
Óljós stefna stjórnvalda í byggðamálum
Landfræðileg lega í ljósi vaxandi áhuga og starfsemi á
norðurslóðum
Nýting á Akureyrarflugvelli sem alþjóðaflugvelli.
Fjölbreyttir möguleikar á bættri nýtingu fjárfestinga í
ferðaþjónustu og menningu með aukinni samvinnu.
Háskólinn á Akureyri – aukið námsframboð
Frekari nýting orkuauðlinda landshlutans
Nálægð við fiskimið ásamt þekkingu og tækifæri til
frekari nýtingar á sjávarfangi.
Öflug landbúnaðarsvæði sem geta nýtt sér aukna
eftirspurn eftir matvælum með þekktan uppruna.
Fjölgun skipakoma vegna stóriðju opnar nýja
möguleika
Vaðlaheiðargöng
Þróun í fjarskiptamálum
Störf án staðsetningar
Vatnajökulsþjóðgarður
Aukin hlutdeild í störfum á vegum ríkisins
Aukið samstarf sveitarfélaga