Suv sarflarini aniqlash usullari

---

"Экономика и социум" №9(100) 2022 www.iupr.ru
 
49 
Axmedova F.S. 
Qo`qon davlat pedagogika instituti talabasi 
 
SUV SARFLARINI ANIQLASH USULLARI 
 
Annotatsiya: Ushbu maqolada suv sarflarini aniqlash usullari mavzusi 
yoritilgan bo`lib, unda suv sarfi va suv sarflarini aniqlashning gidrometrik, 
gidravlik, gidrometrik-gidravlik, gidrolik va hajmiy usullari va bir qator 
olimlarning formulalari keltirilgan. 
 Kalit so’zlar: suv sarfi, gidrometrik usul, gidravlik usul, gidrometrik-
gidravlik usul, gidrolik usul, hajmiy usul, Shezi formulasi, N.N.Pavlovskiy 
formulasi. 
 
Akhmedova F.S. 
student
Kokan State Pedagogical Institute 
 
METHODS OF DETERMINING WATER CONSUMPTION 
 
Annotation: This article touches upon the topic of methods for determining 
water consumption, it includes hydrometric, hydraulic, hydrometric-hydraulic, 
hydraulic and volumetric methods for determining water consumption and water 
consumption, as well as the formulas of a number of scientists. 
 Key words: water consumption, hydrometric method, hydraulic method, 
hydrometric method, hydraulic method, volumetric method, Chezy's formula, N. N. 
Pavlovsky's formula. 
 
Kirish.
Daryoning ko’ndalang qirqimi yuzasidan vaqt birligi ichida oqib 
o’tadigan suv miqdoriga suv sarfi deyiladi
1
. 
Asosiy qism.
Suv sarfi l/s, m
3
/s da o’lchanadi. O’lchangan suv sarfi 
bo’yicha o’rtacha kunlik, o’rtacha oylik, o’rtacha yillik, maksimal va minimal suv 
sarflari va ma’lum oralig’i uchun oqim hajmi hisoblanadi. Suv sarflarini hisoblash 
bo’yicha mavjud usullar ikki asosiy guruhlarga bo’linadi. 
1. Suv sarfini bevosita o’lchash. 
2. Suv sarfini bilvosita o’lchash. 
Suv sarfini bevosita o’lchashga hajm usuli kiradi.Bu usul suv sarfi 5-10 1/s 
dan oshmaganda ko’proq qo’llaniladi. Bu usuldan buloq suvlarini o’lchashda nam 
va suv o’tkazgichlarni tarirovka qilishda foydalaniladi. Bu usulda suv sarfi-Q 
o’lchash idishidagi suv hajmi –W va uni o’lchash uchun ketgan vaqtiga-t nisbati 
bilan aniqlanadi: 
Q=W/t. 
1
D. V.Nazaraliyev, SH.B.Akmalov “QURUQLIK GIDROLOGIYASI” o`quv qo`llanma TOSHKENT 2019 

---