«tadbirkorlik va boshqaruv» fakul’teti «moliya va bank ishi»kafedrasi

MCHJ da rahbarni ta`sischilar ishga oladi yoki qabul qiladi.
2.XUSUSIY KORXONA (XK). Xususiy korxonada yagona ta`sischi va yagona rahbar bo`ladi.Xususiy korxonada rahbar boshqa odam,ta`sischi boshqa odam bo`la olmaydi. Xususiy korxonaning kreditorlik qarzi yoki bankrotlik holati yuz bersa qarzdorlikni to`lash imkoni mavjud bo`lmasa:
1.Korxonaning bankdagi hisob raqami yopiladi.
2.Korxona mol-mulki musodara qilinadi
3.Ta`sischining xususiy mulkiga e`tibor qaratiladi.
Agar shunday holat MCHJ da yuz bersa ta`sischining xuxusiy mulkiga e`tibor qaratilmaydi.
3.OILAVIY KORXONA. Oilaviy korxonada ishtirokchilar yaqin qarindoshlari va oila a`zolaridan tashkil topadi va shulardan bir nafari rahbar bo`lishga majbur.Respublikamizda oilaviy korxonaga ko`plab imtiyozlar mavjud.
4.AKSIYADORLIK JAMIYATI (AJ). Aksiyadorlik jamiyati – boshqa sherikchilik jamiyatidan farqli o`laroq muomalaga nominal qiymati chiqarilgan aksiya chiqarish va uni sotish yo`li bilan tarqatish bunday jamiyatning moliyaviy negizini tashkil qiladi.Aksiya egalari divident ko`rinishida daromad oladi. Hisobni soddalashtirilgan shaklda tashkil etish uchun har bir tashkilotda xo‘jalik operatsiyalari buxgalteriya hisobining ishchi schyotlar Rejasini tuzadi, bu esa
mablag‘lar va ular manbalarining hisobini asosiy schyotlar bo‘yicha yuritish
imkoniyatini yaratadi va shu bilan mulkning mavjudligi va saqlanishi,
majburiyatlarning bajarilishi va buxgalteriya hisobi ma’lumotlarining ishonchliligi
ustidan nazoratni ta’minlaydi. Tashkilot hisob siyosatida har bir hisobini qanday yurtishini ko`rsatib o`tadi.
Pul mablag‘lari va hisob-kitoblar hisobi
Biz hisoblagan pul mablag’lari korxonada olib boriladigan barcha faoliyatlarda hisoblanadi.Korxonada qanaqa jarayon bo’lsa hammasini pul mablag`lari hisoblanib chiqiladi.Kunlik pul mablag`lari kun oxirida hisoblanib ular hisobotda aks ettiriladi.
Mehnat va ish haqi hisobi.
Ish haqi xodimga tuzilgan shartnoma asosida oy oxirida to`lanadi.mehnat shartnomasiga binoan chunki har bir xodim qilgan ishi va vazifasiga qarab oylik maosh tayinlanadi.Maosh to`lashda tartib intizom ham inobatga olinadi ishga kech kelgan va sababsiz kelmagan yoki ish jarayonida yomon xulqi bolsa va ish sifatini pasaytirsa bunga jazo tariqasi oyligidan ushlab qolinadi.Xodim oyligidan daromad solig`i ushlab qolinadi 12% .Xodim oyligidan 0.1 fozi INPS solig`i hisoblanib,xodim daromad solig`idan ushlab qolinadi.INPS ushlab qolingach to`lanishi kerak bo’lgan summa moliya vazirligiga bank orqali to`lanadi.INPS esa xalq bankiga to’lanadi.Korxona ishchi kuchidan foydalangani uchun xodim oyligining 12% ni ijtimoiy solig`i to`laydi bu ham Moliya vazirligiga to`lanadi. Oylik maosh ikki qismga b`lib to’lanadi, oy yarmida oylik summaning 50% gacha bo`lgan miqdorda avans va oy boshida avans hisobdan chiqarilgan holatda qolgan oylik summasi to`lab beriladi.

II.2Amaliyot obyekti haqida ma’lumotlar