Màgnàvr îliy màktàbi , XI asr o‘rta-
larida huquqshunîslik và fàlsàfà fàkultåtlàridàn ibîràt
univårsitåt îchilàdi. Pîytàõtdà îliy tibbiyot màktàbi hàm
fàîliyat yuritar edi.
Vizàntiyadà tarix, geo
grafiya va
tabiiy fànlàr hàm ri
vîjlàngàn. O‘r
tà
àsrdà Vizàntiya gà shuh ràt kåltir gàn
shi shàsîzlik, kulîl chilik, bo‘ yoqlàr
tàyyorlàsh sir
làri àntik dàvr
dàn
sàqlà
nib kå
lgàn. VII àsr
dà ixtirî
qilingàn «gråk îlîvi» Vizàn tiya ning
dångiz jànglàridàgi muvàffàqiyatlàrini ta’
minlàgàn.
Tarixchilar o‘zlari ishtirok etgan voqealarni batafsil
bayon etardilar. Geograflar esa xarita va shahar chizmasini
chizardilar. O‘sha vaqtlarda Yevropaning boshqa qismida
bunday ishlar qilinmagan edi.
«Gråk îlîvi» ulîqtirilàdigàn yonuvchi mîddà
bo‘lib, uni nåft, îltingugurt, sålitrà, turli qàtrîn-
làr àràlàshmàsidàn tàyyorlàshgàn. Vizàntiya hàrbiy
kåmàlàridà fîydàlànilgàn.
Tàsviriy sàn’àt và må’mîrchilik. Vizàntiya màdàniyati-
ning eng màshhur sîhàsi tàsviriy sàn’àt:
mîzàikà ,
fråskà và
ikînàlàr yasàsh bo‘lgàn.
Mîzàikà ( frànsuzcha,
mosaique – muzàlàrgà bà-
g‘ishlàngàn
) – bir õil yoki turli õîmàshyo (kî
shin,
tîsh, yog‘îch, màrmàr và måtàll) bo‘
làk
làridàn ish-
làngàn tàsvir, nàq shinkîr màhîbàtli (mî nu måntàl)
båzàk sàn’àtining àsî
siy turlàridàn.
2
Islom Karimov. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. T.; «Ma’naviyat»,
2008, 161-b.
34-rasm. «Grek olovi»
43
I BOB. O‘RTA ASRLARNING ILK DAVRI Tàsvirning Vizàntiyaga xos uslu-
bi: suràt
làr uyg‘unligi, bo‘yoq-
làr sårjilîligi bilàn àjràlib turà-
di. Ràssîmlàr cherkov qînunlàri,
talablari dîi
ràsidàn kelib chiqib,
màvhum emàs, jînli ki
shilàrni tàs-
virlàshgà intilgànlàr.
