Tasdiqla yman
Yüklə 3,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 29
%• - II- II— . пи— II '■ ‘ ■■I — I — .. I L U " I. 4 ■■ II— XV asr gollandiyaliklaming Afrikani o‘rganishida muhim bosqich bo‘lsa-da, unga qora kunlarni —- qullar savdosini keltirdi. 1487-yilda Bartolomeu Diash Afrikaning janubidagi Yaxshi Umid burniga qadar Atlantika okeani sohillarini o ‘rgandi. 1497 — 1498- yillarda portugaliyalik Vasko da Gama Afrikani janubdan aylanib o ‘tib, 1498- yil 20- mayda Hindistonning Kalkutta portiga yetib keldi. U yevropaliklar uchun Hindistonga boradigan dengiz yo‘lini kashf etdi. Afrikaning ichki qismi tabiatini o ‘rganishda ingliz tadqiqotchisi Devid Livingstonning xizmatlari katta bo‘ldi. U Kalaxari ch o‘lini, Zambezi daryosini, Kongo daryosining yuqori oqim larini, Nyasa, Tanganika ko‘llarini o ‘rgandi. Zam bezi daryosidagi sharsharaga Viktoriya nomini berdi. Ingliz-amerika ekspeditsiyasining boshligM G.M .Stenli (1 8 1 7 -1 8 7 7 - y.) Zanzibar orollarini, Viktoriya ko‘lini va Nil daryosining boshlanish irm og‘i Kagera ekanligini aniqladi, Lualoba va Kongo daryosi bo‘ylab quyi oqimiga qadar o ‘rgandi. Livingston va Stenli olib borgan ishlari (tuzgan xaritalari) geografiya fanini qimmatli va qiziqarli ma’lumotlar bilan boyitdi. Ma’lumki, Yer sharida okeanlar va materiklar turlicha taqsimlangan. Jumladan, Shimoliy yarimsharning 39% i, Janubiy yarimsharning esa 19% i quruqlikdan iborat. Agar globusni ko‘proq materiklar hududiga to‘g‘rilansa, „Materiklar yarimshari“ hosil bo'ladi. Ushbu yarimsharda quruqlik 53% maydonni egallaydi. Shularga asoslanib, keyingi paytda olimlar „M ate riklar yarimshari“ ni ajratishmoqda (10- rasm). Yüklə 3,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|