"tasdiqlayman" O‘quv va tarbiyavuy ishlar

№ 
Mustaqil ish mavzulari 
Bajarilish 
shakli 
Soati 
1.
Ta’lim 
jarayoniga 
qo‘yiladigan 
talablar 
Taqdimot 
10 
2.
Zamonaviy shaxs tarbiyasi 
Taqdimot 
10 
3.
Xarakter va shaxs 
Taqdimot 
10 
4.
Ta’lim jarayonida pedagogik 
texnologiyalarning psixologik asoslari 
Taqdimot 
10 
5.
Pedagogik 
texnologiyalarni 
dars 
jarayonida qo‘llashning samaralai axamiyati 
Taqdimot 
10 
6.
Xorijiy mamlakatlardagi oliy va kasb 
ta’limi tizimi 
Taqdimot 
10 
7.
Psixologiya 
fani 
va 
milliy 
psixologiyani o‘rganish axamiyati 
Taqdimot 
10 
8.
Inson psixikasining imkoniyatlari 
Taqdimot 
10 

---

271 
9.
Intellektual rivojlanish 
Taqdimot 
10 
10.
Shaxsning kasbiy yo‘naltirilganligi 
Taqdimot 
10 
11.
Shaxsning ma’naviy rivojlanishi 
asoslari 
Taqdimot 
10 
12.
Insonlarda 
insonparvarlik 
va 
vatanparvarlik xis tuyg‘ularining kelib 
chiqishi va ularni rivojlantirish yo‘llari 
Taqdimot 
10 
13.
Xarakter 
va 
temperament 
xususityalarining xayotdagi axamiyati 
Taqdimot 
10 
14.
Ta’lim tushunchasining ta’rifi va 
axamiyati 
Taqdimot 
10 
15.
Ta’lim va tarbiyaning birligi 
Taqdimot 
10 
16.
Kasb ta’limida yangi pedagogik 
texnologiyalarni qo‘llash 
Taqdimot 
10 
17.
Ta’lim jarayonida bilim, ko‘nikma va 
malakalarni shakllantirish 
Taqdimot 
10 
18.
Hozirgi zamon kasb ta’limida o‘quv 
vositalarining tavsifnomasi 
Taqdimot 
10 
19.
Kasb ta’limi jarayonida yoshlarda 
ekologik madaniyatni shakllantirish 
Taqdimot 
10 
20.
Yoshlarning 
o‘z 
iqtidor 
va 
imkoniyatlarini 
namayon 
qilishi 
va
yaratilayotgan shart-sharoitlar 
Taqdimot 
10 
21.
Kasb 
ta’limi 
jarayonida 
nutq 
madaniyatini shakllantirish 
Taqdimot 
10 
22.
Sharq falsafiy ta’limotida barkamol 
inson masalasi 
Taqdimot 
10 
23.
Kasb ta’limi jarayonida iqtisodiy 
tarbiya masalalari 
Taqdimot 
10 
24.
Olmoniya 
kasb 
ta’limi 
tizimi 
to‘g‘risida tushuncha 
Taqdimot 
10 
25.
Kasb ta’limida seminar treningning 
o‘rni va ahamiyati 
Taqdimot 
10 
26.
Barkamol 
yoshlarni 
tarbiyalash 
asoslari . 
Taqdimot 
10 
27.
Iqtidorli 
yoshlar 
bilan 
ishlash 
Taqdimot 
10 

---

272 
pedagogikasi. 
28.
Mustaqil o‘qish asoslari. 
Taqdimot 
10 
29.
O‘qituvchining tashqi kiyofasi. 
Taqdimot 
10 
30.
Pedagogik muloqot texnikasi. 
Taqdimot 
10 
Jami 
2 ta 
20 
GLOSSARIY 
T
/r 
O`zbek 
tilida 
Rus tilida 
Ingliz 
tilida 
Izohlari 
1
. 
Apatiya 
Апатия 
Apathy 
Kishining 
tevarak atrofdagi 
olamga nisbatan 
befarqlik holati 
2
. 
Attraksiy
a 
Привлечени
е 
Attractio
n 
(lot.- 
attrahere 
– 
yoqtirish, o`ziga 
jab etish) – bu bir 
insonning 
boshqa 
bir 
insonga 
ijobiy 
munosabati. 
3
. 
Axloq 
Этика 
Ethics 
Jamiyatda 
qabul qilingan, 
jamoatchilik 
fikri 
bilan 
maq`qullangan 
odob normalari 
majmui. 
4
. 
Do`st 
Друг 
Friend 
Bu «alter 
— Ego», ya’ni 
ikkinchi «Men» 
bolib, u usha 
paytdagi 

---

273 
«Men»ning bir
qismi 
sifatida 
idrok 
qilinadi.
5
. 
Emotsiya
lar 
Эмоции 
Emotions 
Atrofdagil
arning 
hatti-
harakatlarini 
ruhan 
qabul 
qilib, 
ularga 
nisbatan hissiy
munosabat
larni bildiruvchi 
sifatlar 
6
. 
Empatiya 
Сочувствие 
Empathy 
Insonning 
o‘zini 
xayolan 
suhbatdoshi 
o‘rniga qo‘yish 
orqali 
uning 
kechinmalari va 
hissiyotlarini 
tushunishga 
intilishi. Bunda 
insonning 
emotsional 
muammolariga 
yondashishi 
tushunilaradi. 
7
. 
Eksterior
izatsiya 
Экстериори
зация 
Exterioza
tion 
Oldin 
ichida 
o‘ylab, 
so‘ngra bevosita 
tashqi 
munosabatga 
o‘tishi faoliyat 

---

274 
8
. 
Faxmlas
h 
Понимание 
Understa
nding 
Anglash – 
biror 
xaqiqatni 
qalban, 
ruxan 
fikriy sezish. 
9
. 
Flegmati
k 
Флегматик 
Phlegmat
ic 
Emperame
nt turlaridan biri 
bo‘lib, harakatlar 
sekinligi, 
barqarorligi,
emotsiona
l 
xolatlarning 
tashqi 
ko‘rinishlari 
kuchli 
emasligida 
namoyon 
bo‘ladi.
1
0. 
Ijtimoiy 
psixologiya 
Социальная 
психология 
Social 
psychology 
Psixologiy
a fanining o‘ziga 
xos 
maxsus 
tarmog‘i bo‘lib, 
unda
psixik va 
jamiyat 
taraqqiyoti 
qonunlari 
o‘rganiladi 
1
1. 
Inson 
fikri
Человеческ
ая мысль 
Human 
thought 
O‘z ongi 
va idroki asosida 
xayoti 
xamda 
dunyoviy 
narsalar, 
jarayonlar
xaqidagi 

---

275 
mushoxadaviy 
faoliyat. 
1
2. 
Inson 
ongi 
Человеческ
ий разум 
Human 
mind 
Uning 
idroki, aqli orqali 
xayotiy 
va 
dunyoviy 
xaqiqatni 
faxmlash asosida
ma’naviy 
istiqbolli faoliyat 
darajasidir.
1
3. 
Inson 
ruhi 
Человеческ
ий дух 
The 
human spirit 
Insonni 
xar 
qanday 
to‘siqlardan olib 
o‘ta 
oladigan, 
uni ulug‘ ezgu 
ishlarga
boshlovch
i 
ma’naviy 
quvvat. 
1
4. 
Individua
llik 
Индивидуал
ьность 
Individua
lity 
Konkret 
odamni boshqa 
bir 
odamdan 
farqlovchi 
barcha 
o‘ziga 
xos
xususiyatl
ar 
Иmajmuini 
o‘z ichiga oladi
1
5. 
Interiorz
atsiya 
Интериориз
ация 
Interioriz
ation 
Tashqi 
real ishdan ichki 
ideal ishga mana 

---

276 
shunday o‘tish 
jarayoni 
1
6. 
Iqtidor 
Талант 
Talent 
Insonning 
o‘z 
hatti 
- 
harakatlari, 
bilimlari, 
imkoniyatlari, 
malakalariga
nisbatan 
sub’ektiv 
munosabatidir 
1
7. 
Irodaviy 
sifatlar 
Волевые 
прилагательные 
Volitiona
l adjectives 
Insonning 
o‘z 
oldiga 
maqsad qo‘yib, 
unga 
erishish 
yo‘lidagi
qiyinchilik
larni 
engishini 
ta’minlovchi 
ma’lum sifatlari 
majmui
1
8. 
Iste`dod 
Талант 
Talent 
Har 
tomonlama 
rivojlangan, 
nihoyatda kuchli 
va takrorlanmas 
qobiliyatdir 
1
9. 
Layoqat 
Способност 
Ability 
Tug‘malik 
alomatlari 
bor 
sifatlarga 
aytiladi, 
uning 
ikki xili: tabiiy 
va

---

277 
ijtimoiy 
turi bor 
2
0. 
Mafkura 
Идеология 
Ideology 
Muayyan 
tuzum 
davrida 
insonlarni davlat, 
jamiyat 
o‘z-
o‘ziga, xalqi,
olamga 
munosabatlari va 
ular 
rivojining 
ma’naviy-ilmiy 
tizimidan iborat.
2
1. 
Maqsad 
Цель 
The goal 
Inson 
faoliyati so‘nggi 
natijasi sifatida 
namoyon bo‘ladi 
va ehtiyojlarini 
amalga 
oshirilishidir. 
2
2.
Mehnat 
faoliyati 
Трудовая 
деятельность 
Labor 
activity 
Ma`lum 
ijtimoiy foydali, 
moddiy 
yoki 
madaniy, 
ma’naviy 
mahsulot ishlab 
chiqarishga 
qaratilgan 
faoliyatdan ibrat. 
2
3. 
Mehnatg
a 
moslashish 
omillari 
Факторы 
адаптации 
к 
работе 
Work 
adaption factors 
Bular 
mazkur 
jarayonning 
kechishi, 

---

278 
muddatlari
, 
suratlari 
va 
natijalariga tasir 
ko‘rsatuvchi 
shart-
sharoitlardir. 
2
4. 
Melanxol
ik 
Меланхоли
я 
Melanch
oly 
Temperam
ent turlaridan biri 
bo‘lib, 
psixik 
faollikning sust, 
tez
ta’sirlanuv
chanlik, 
xatto 
arzimagan 
narsalar 
uchun 
ham juda chuqur 
Мtaassurotga 
berilishi
2
5. 
Motiv 
Мотив 
Motive 
Kishini 
faoliyatga 
undaydi va unga 
mazmun baxsh 
etadi. 
Ish-
harakatlardagi 
bitta 
oddiy 
vazifani 
bajarishga 
qaratilgan, 
nisbatan 
tugallangan 
faoliyatning 
tarkibi. 

---

279 
2
6. 
Motivatsi
ya 
Мотивация 
Motivati
on 
Odamni 
favyel faoliyatga 
undovchi 
sabablar majmui. 
2
7. 
Ob`ektiv 
omillar 
Объективни
е факторы 
Objectiv
e factors 
Ishlab chi
qarish 
jarayoni 
bilan 
bog`liq 
omillar 
bo‘lib, 
ular 
hodisaga 
unchalik bog`liq 
bo‘lmaydi. 
2
8. 
Ong osti 
Подсознани
е 
Subconsc
ious 
Dunyoviy 
va 
hayotiy 
xaqiqat asosidagi 
inson 
shaxsiy 
faoliyatining
ma’naviy-
ruhiy yo‘li.
2
9. 
Peshqada
m 
Я лидирую 
The lead 
Guruhning 
qolgan 
barcha 
a`zolari 
uchun 
o‘zlarining 
manfaatlar
iga 
daxldor 
bo‘lgan hamda 
butun 
guruh 
faoliyatining 
yo‘nalishini va 
xususiyatini 
belgilab 
beradigan 
eng 
mas`uliyatli 

---

280 
yechimlarni 
qabul 
qilishga 
haqli 
deb 
hisoblangan 
shaxsdir. 
3
0. 
Professio
gram 
Профессион
ограмма 
Professio
nogram 
Kasbning 
turli 
ob`ektiv 
xarakteristik 
tasnifi ya`ni kasb 
tanlashga 
yo‘naltirilgan 
shaxsning 
qiziqishi, mayli, 
xohishi, 
o‘zini 
o‘zi baholashi, 
nufuzi kabilarga 
oid materiallarni 
o‘zida 
mujasamlashtiris
hdir 
3
1. 
Psixika 
Психия 
Psychic 
Inson 
ruhiyatining 
shunday holatiki, 
u tashqi olamni 
(ichki 
ruhiy 
olamni
ham) ongli 
tarzda 
aks 
ettirishni, ya’ni 
bilish, anglashni 
ta’minlaydi
3
2. 
Psixologi
ya 
Психология 
Psycholo
gy 
«psyche» - 
jon, 
ruh 
va 
«logos»- 

---

281 
ta’limot, 
ilm 
so‘zlaridan 
iborat bo‘lib,
an’anaviy 
ma’noda inson 
ruhiy dunyosiga 
aloqador barcha 
hodisalar 
va 
jarayonlar
uning 
predmetini 
tashkil etadi 
3
3. 
Psixik 
jarayonlar 
Мыслитель
ный процесс 
Mental 
processes 
U yoki bu 
psixik 
maxsult 
va 
natijalarni 
(psixik obrazlar, 
xolatlar,
tushunchal
ar, xissiyot va 
x.k.) 
xosil 
qiluvchi, 
shakllantiruvchi 
va 
rivojlantiruvchi
jarayon.
3
4. 
Qobilyat 
Способност
ь 
Ability 
Odamning 
turli 
xil 
faoliyatdagi 
ko‘rsatgichlari, 
yutuqlari 
va 
qiyinchiliklari
sabablarin
i 
tushuntirib 
beradi

---

282 
3
5. 
Rivojlani
sh 
Разработка 
Develop
ment 
Shaxsning 
fisiologist 
va 
intellektual 
o‘sishida 
namoyon 
bo‘ladigan 
miqdor va sifat 
o‘zgarishlar 
mohiyatini ifoda 
etuvchi 
murakkab 
jarayondir. 
3
6. 
Sevgi 
Любовь 
Love 
Bu nafaqat 
xissiyot, 
balki 
boshqalarni seva 
olish qobiliyati 
hamda 
sevimli 
bo`la olishdir.
3
7. 
Simpatiy
a 
Сочувствие 
Sympath
y 
Sevgining 
dastlabki 
bosqichi 
bolib, 
bunda 
asosan 
ob’ektining 
tashqi jozibasi
rol 
o`ynaydi.
3
8. 
Shaxs 
Человек 
Person 
Ijtimoiy 
munosabatlarga 
kiruvchi va ongli 
faoliyat 
bilan 
shug‘ullanuvchi
betakror 
odam 

---

283 
3
9. 
Tempera
ment 
Темперамен
т 
Tempera
ment 
Insonning 
turli vaziyatlarda 
narsa, 
hodisa, 
holatlar 
va 
insonlarning
hatti-
harakatlariga 
nisbatan 
reaksiyasini 
tushuntirib 
beruvchi 
xususiyatlari 
majmui
4
0. 
Xarakter 
Персонаж 
Characte
r 
Kishidagi 
barqaror psixik 
xususiyatlarining 
individual birligi 
bo‘lib,
shaxsning 
mehnatga, narsa 
va xodisalarga, 
o‘ziga va boshqa 
kishilarga 
munosabatlarida
namoyon 
bo‘ladi 
4
1. 
Xolerik 
Холерик 
Choleric 
Temperam
ent turi bo‘lib, 
xissiyot 
jo‘shqinligi, 
kayfiyatning 
tezda
o‘zgarishi, 
hissiyotning 

---

284 
muvozanatsizligi 
va 
umuman 
xarakatchanligi 
bilan ajralib
turishi 
xosdir 

---

285