Tayanch iboralar
Yüklə 94,5 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3Ca(HCO 3 ) 2 Q2Na 3 P0 4 ═Ca 3 (P0 4 ) 2
- [Ан]OH]НС1═[Ан]Cl]Н 2 О 2[Ан]OH]Н 2 SО 4 ═[Ан] 2 SO 4 ]2Н 2
| Ca(HCO3)2QCa(OH)2 ═2CaCO3↓Q2H2О Mg(HCO3)2Q2Ca(OH)2═2CaCO3↓QMg(OH)2Q2H2O
СO2QСа(ОН)2═СаСОзQН2О 2.Soda bilan ishlanganda (suvni doimiy qattiqligini yuqotishda) MgSO4QNa2CO3 ═MgCO3↓QNa2SO4 MgCl2 QNa2CO3═MgCO3↓Q2NaCl CaCO3QNa2CO3 ═CaCO3 ↓QNa2SO4 З.Trinatriyfosfat bilan ishlanganda (Sa2Q va Mg2Q kationlari 0,03 mg ekv∕dм3 gacha miqdorda cho‘ktiriladi) 3Ca(HCO3)2Q2Na3P04═Ca3(P04)2↓Q6NaHCO3 3MgCl2Q2Na3PO4═Mg(PO4)2↓Q6NaCl Kalsiy va magniy fosfatlarining eruvchanligi nihoyatda kichkina bo‘lganligi fosfat usulini yuqori samaradorligini belgilaydi. Ion almashinuvchi usul ham yuqori samaradorlidir. Bu usul orqali ionitlar yordamida suv tarkibidan kalsiy va magniy ionlari ajratib olinadi. Kation va anion almashinuv jarayonlari mavjud. Kationitlar sifatida НQ, NaQ, NH4Q ionlari kabi faol guruh tutgan moddalar qo‘llaniladi. Yumshatishni kationli jarayonda, ya’ni uning asosida НQ, NaQ ionlarini СаQ2, МgQ2 ionlariga almashinish reaksiyasi yotadi. Nа2[Кат]Са(НСО3)2═Са[Кат] ]2NаНСО3 Na2[Кат] MgSO4═Mg[Кат]2Na2SO4 Н2[Кат]МgС12═Мg[Кат]2НС1 H2[Кат]QNa2SO4═Na2[Кат]H2SO4 Anionitlar sifatida ON~, NSOz~, SO3~~ ionlari kabi faol guruh tutgan yuqori molekulali birikmalar qo‘llaniladi. Metall ionlaridan tozalangan suv anionit qavatdan o‘tkazilib, uning tarkibidagi anionlar ajratib olinadi. [Ан]OH]НС1═[Ан]Cl]Н2О 2[Ан]OH]Н2SО4═[Ан]2SO4]2Н2О Yuqoridagi reaksiyalardan ko‘rinib turibdiki, ion almashinish usuli suvni yumshatish hamda tuzsizlantirish imkonini beradi. Neytrallash, asosan, sanoatdagi jarayonlar natijasida anionlar bilan ifloslangan qaytar suvlar uchun qo‘llaniladi. Bunda ohak yoki sodadan foydalaniladi. Suvlarni zararsizlantirish, xlorlash, ozonlar orqali ham amalga oshiriladi. Suvni to‘liq tozalash, tuzsizlantirish, shuningdek qisman degazatsiya qilish, uni haydash yoki boshqacha qilib aytganda-distillyatsiya qilish orqali amalga oshirilishi mumkin. Distillangan suv sanoatda toza mahsulotlarni olishda, meditsinada, laboratoriyalarda juda keng qo‘llaniladi. Hozirgi vaqtda chiqindi suvlarning jonli tabiat uchun zarari tobora ortmoqda. Har bir korxona ajratadigan chiqindi suvlarning tarkibida tutiladigan zaharli moddalarni tegishli korxonalar uchun ma’lum bir sanitar normalari mavjud. Masalan, ayrim zavodlarning suvlaridagi kislota miqdori 30 mg∕dм3 dan, xlor miqdori 0.5 mg∕dм3 dan, fenol miqdori esa 0,002 mg∕dм3 dan ortmasligi kerak. Lekin ularni mana shunday kichkina bo‘lib ko‘ringan miqdorda bo‘lishi ham odam organizmi, atrof—muhit jonivorlar uchun nihoyatda xavflidir. Hozirgi davrgacha va bundan keyin ham chiqindi suvlarning tozalashni yangi, samarali usullarini yaratish, kimyoviy ishlab chiqarish korxonalarida yuqori darajada tozalashni ta’minlovchi, suv tozalashga muljallangan uskunalarni yaratish xalk. Xo‘jaligini asosiy masalalaridan biri bo‘lib qoladi. Yüklə 94,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|