Temel Bilgisayar Teknolojileri Kullanımı

6. Karmaşık Etkileşime Girmek

Flash’ın ActionScript dili çok sayıda eylem grubu içermektedir. Bu eylem gruplarıyla ana filmdeki nesneleri düzenlemek, bazı koşulların doğruluğunu test etmek, kullanıcı girdisi oluşturmak, diğer filmlerden ve dosya tiplerinden bilgi almak, XML uygulamalarıyla web tabanlı veri sorgulaması uygulamaları gerçekleştirmek gibi pek çok eylem gerçekleştirilebilir.

Bu tür script’ler yazmanın anahtarı, değişkenlerle (variables) ve ifadelerle (expressions) çalışmaktır. Bu öğeler yardımıyla, kullanıcılara daha doğrudan ve kişisel tepkiler veren siteler yaratabilirsiniz. ActionScript dili yazım biçimi olarak (syntax düzeni) JavaScript dilini andırır. Matematiksel ve mantıksal tüm işaretler ve değişkenler neredeyse JavaScript ile aynıdır.

6.1. ActionScript Kullanarak Çeşitli Uygulamalar Tasarlamak

Veri girişine dayalı bir uygulamanın tasarlanması
1- Yeni bir Flash filmi oluşturunuz.

2- Araç kutusundan metin aracını (Text Tool) seçiniz.

3- Çalışma alanında Yaş, Gün, Ay ve Yıl yazılarını içeren alt alta dizili dört ayrı metin kutusu oluşturunuz.

4- Properties panelinde metin türü olarak Input Text değerini seçiniz ve Yaş, Gün,

Ay ve Yıl yazılarını yazdığınız metin kutularının yanında boş metin kutuları oluşturunuz.

Metin kutusu için Input Text değerinin seçilmesi
5- Yaş kelimesini içeren metin kutusunun yanında oluşturduğunuz Input Text modundaki boş metin kutusunu seçiniz ve Properties panelinde Var: etiketinin yanındaki alana yas değişken değerini giriniz.

6- Aynı şekilde Gün yazısının yanındaki metin kutusunu seçiniz ve Var: etiketinin yanındaki alana gun değişken değerini giriniz. Ay ve Yıl yazılarının yanındaki metin kutularına da sırasıyla değişken adı olarak ay ve yil değerlerini giriniz.

7- Yas değişkenli boş metin kutusunu seçiniz ve metin alanına yazılacak değerin uzunluğunu kısıtlamak için Properties panelinde Maximum Characters: etiketinin yanındaki alana 2 değerini giriniz.

Input Text türündeki yas değişkenli metin kutusu üzerinde çeşitli değişikliklerin yapılması

8- Diğer Input Text türündeki metin kutuları için de karakter sınırlaması

yapabilirsiniz. yas’, gün’, ay ve yil değişkenli metin kutuları sayısal değerler içereceğinden yanlışlıkla alfa nümerik bir karakterin girişini engellemek için şekilde gösterildiği gibi Character düğmesine tıklayınız ve çıkan iletişim penceresinde Only radyo butonunu, ardından Numerals (0-9) değerini seçiniz.

9- Ok aracını seçiniz ve çalışma alanında boş bir yere tıklayarak üzerinde çalıştığınız metin kutusunu seçili durumdan kurtarınız.

10- Metin aracını seçiniz ve çalışma alanının uygun gördüğünüz bir yerine metin kutusunu çiziniz.

11- Properties panelinde metin türü olarak Dynamic Text değerini seçiniz. Var: etiketinin yanına sanslisayi değişken adını yazınız.

Dynamic Text türündeki metin kutusunda değişken adının belirlenmesi

12- Window → Common Libraries → Buttons komutunu çalıştırınız ve çalışma

alanına bir buton yerleştiriniz.

13- Butonu seçiniz. Window → Acitons komutunu çalıştırınız ve karşınıza gelen eylem penceresinde - View Options düğmesine tıklayarak Normal Mode kod yazım modunu seçiniz.

14- Eylem penceresinin sol tarafında yer alan eylem listesinde Actions → Movie Control eylemlerini seçtikten sonra on deyimi üzerine çift tıklayarak kod yazım alanında on(release){ } deyiminin oluşmasını sağlayınız.

On deyiminin seçilmesi
15- Yine Actions eylem grubunu seçiniz ve çıkan listeden Variables eylem grubunu seçiniz. Bir değişkene değer ataması gerçekleştirmek üzere set variable eylemine çift tıklayınız.

16- Kırmızıyla vurgulanmış (henüz ayarlanmadı) kelimelerini görmeniz gerekir. Bu yazıyı seçiniz ve Variable (Değişken) alanına _root.sanslisayi değişken adını giriniz.

17- Value alanına

Number(_root.yas) + Number(_root.gun) + Number(_root.ay) + Number(_root.yil)

kodunu yazınız. Value alanının sağındaki Expression (İfade) onay kutusunu işaretleyiniz. Böylece bu dört değişkenin içeriğini de toplayacak matematiksel bir ifade oluşturmuş oldunuz.

18- Control menüsünden Test Movie komutunu çalıştırın ve ilgili kutulara değerleri giriniz.

_root deyiminin sırrı: Burada _root (kök) deyimi atıfta bulunulan değişkenin hiyerarşik düzende çalışma alanının en üst noktasında olduğunu belirtmektedir. Yazmış olduğunuz kod düğme nesnesinin içinde yer aldığı için _root deyiminin yazılmaması durumunda değişkenler düğme nesnesinin içinde aranacaktır. Böylece Flash’a söz konusu değişkenleri düğme içinde değil, sahnenin kendi zaman doğrusunda aramasını sağlamış oluruz.

7. Flash Terimleri

A
actions	Flash içerisinde yazılan program kodları
align	Hizalamak
align center	ortaya hizala
align justify	iki yana yasla
align left	sola hizala
align right	sağa hizala
B
Background color	Arkaplan rengi
bitmap	bit işlem resmi (Flash içerisine dışardan alınmış dahil edilmiş resimler.)
brush tool	Fırça Aracı
C
Clear Frames	Frameleri tamamen silme sadece içlerindeki görüntüyü sil.
clear keyframes	Anahtar kareleri temizle
color mixer	Renk Karıştırıcı
convert to blank keyframes	boş anahtar kareye çevir.
convert to keyframes	anahtar kareye çevir
convert to symbol	sembole dönüştür.
copy frames	seçili frameleri kopyala
create motion tween	motion tween animasyonu oluştur.
cut frames	seçili frameleri kes
D
distort	Çarpıtmak
document	Flash'ta çalışılan dokuman
dynamic text	Kodlama Yapılırken dinamik değişmesi istenen metinler için kullanılır
E
eraser Tool	Silgi Aracı
export	Flash içerisindeki dosyayı farklı biçimde dışarıya kaydet
export image	Çalışmayı resim olarak yayınla
export movie	Çalışmayı animasyon olarak kaydet
Eyedropper Tool	Farklı bir rengin renk kodunu öğrenmek için kullanılır.
F
fla	Flash içerisinde çalışılan taslak dosya (düzenlenebilir)
Frame	Film Karesi
frame rate	Saniyede gösterilen film karesi sayısı.
G
grid	Izgara
guides	Klavuz Çizgileri
H
height	Yükseklik
hide all layers	Bütün Layerları gizle
hide panels	Panelleri gizle
history	Önceki işlemlere ulaşmak için kullanılan panel.
I
ink bottle tool	Çizgi rengi değiştirmek için kullanılır.
import	Dışardan Flash içerisine bir dosya al
import to library	kütüphane içerisine dışardan bir dosya al
import to stage	sahne içerisine dışardan bir dosya al
insert	Ekle
insert blank keyframe	Boş anahtar kare ekle
insert frame	Boş film karesi ekle.
insert key frame	Anahtar kare (Motion ve Shape Tween animasyonlarda hareketin başlangıç ve bitişi anahtar karelerle belirlenir. Kısayolu F8)
L
Lasso Tool	Daha serbest seçimler için kullanılır
Layer	Çizim Katmanı
Layer Properties	Layer özellikleri
library	Kütüphane
line tool	Çizgi aracı
Lock all layers	Bütün Layerları kilitle
M
make default	Ayarları ilk haline döndür
Modify	değiştirmek,düzenlemek
Motion Guide	Hareket Klavuzu (Motion Tween Animasyonlar için hareket yolu)
motion tween	Hareket ikizi
N
new symbol	Yeni sembol ekle (Movie Clip,Button veya Graphic)
O
open external library	Başka bir çalışmanın kütüphanesini aç.
open recent	Son çalışılan dosyalardan birini aç
Options	Seçenekler
Oval tool	Daire çizmek için kullanılır.
P
page setup	Sayfa Ayarları
paint bucket tool	Boya Kovası aracı
Panels	Yardımcı Pencereler
paste frames	daha önce hafızaya alınan frameleri yapıştır.
pencil tool	kalem aracı
preferences	Tercihler
preview mode	Ön izleme modu
Properties	Özellikler
Publish	Animasyon,web sitesi … olarak yayınla
publish preview	Yayınlama öncesi önizleme
publish settings	Yayınlama ayarları (Animasyon,web sayfası,resim dosyası vs. yayınlar)
R
rectangle tool	dikdörtgen çizmek için kullanılır.
remove frames	Seçili frameleri kaldır (Sil)
reverse frames	Frameleri ters çevir
Ruler	Cetvel
S
Scale	Boyutlarını değiştirmek
Scene	Senaryo
selection tool	Seçim araçı
Shape	Flash çizim araçları ile çizilmiş ve symbol'e dönüştürülmemiş şekilller.
shape tween	Şekil ikizi
show all layers	Bütün Layerları göster
show all layers as outlines	Bütün Layerları taslak görünümünde (Çizimlerin sadece çizgileri) göster.
show panels	Panelleri göster
snap align	Diğer nesnenin konumuna göre yapış
snap to grid	Izgaralara yapış
snap to guides	Klavuzlara Yapış
snap to objects	Nesneye yapış.
Snapping	Yapışma özelliği
Stage	Sahne
static text	Sadece değişken olmayan bir metin gösterileceğinde kullanılır.
Stroke	Çizgi
Swf	Animasyon olarak kaydedilmiş düzenlenemeyen dosya.
T
test movie	Flash filmini izlemek için kullanılır. (Ctrl+Enter kısayolu)
Text	Metin
Text tool	Yazı aracı
Timeline	Zaman Çizgisi
Tools	Araçlar
Transform	Biçim Değişikliği
U
unlock all layers	Bütün Layerların kilidini aç
W
Width	Genişlik
X	Nesnenin X eksenindeki konumu
Y	Nesnenin Y eksenindeki konumu