72
73
|
Temmuz 2016
|
Sayı 19
BURSA
’
DA ZAMAN
|
Temmuz 2016
|
Sayı 19
BURSA
’
DA ZAMAN
haber / Bir Müze De Tophane’ye
Merinos Tekstil Sanayi Müzesi, Enerji
Müzesi, Göç Tarihi Müzesi, Arkeopark ve
Cumalıkızık Köy Müzesi ile müzecilikte
referans alınan bir kurum haline gelen
Büyükşehir Belediyesi, bir müze de Top-
hane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne
kazandırdı. Vali İzzet Paşa tarafından
1868 yılında yoksul ve kimsesiz çocukları
korumak amacıyla ıslahhane olarak açılan,
1899 yılında Hamidiye Sanayi Mektebi,
1952 yılında Bursa Erkek Sanat Enstitüsü,
1974 yılında Bursa Teknik Lise ve Endüstri
Meslek Lisesi ve son olarak 2014 yılında
“Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
adını alan okulun bahçesindeki 560 yıllık
Çandarlı İbrahim Paşa Hamamı Büyükşehir
Belediyesi tarafından restore edildi. Restore
edilen tüm tarihi yapıları yaşayan mekanlar
haline getiren Büyükşehir Belediyesi, bu
tarihi hamamı da okulun 148 yıllık tarihine
ışık tutan bir müzeye dönüştürdü. Müzenin
açılışı Büyükşehir Belediye Başkanı Recep
Altepe’nin yanı sıra okuldan mezun olan
iş adamları ve önemli isimlerin katıldığı
törenle yapıldı.
Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe,
kendisinin de mezun olduğu Bursa’nın en
köklü okulu olan Tophane Mesleki ve Teknik
Anadolu Lisesi’ne böyle bir eser kazandır-
manın mutluluğunu yaşadıklarını söyledi.
Türkiye’nin sanayideki lokomotif kenti olan
Bursa’nın böyle bir mesleki eğitim altyapısı
sayesinde önemli mesafeler kat ettiğini
belirten Başkan Altepe, “Bursa’nın böylesi
büyük önem taşıyan okulunun tarihi geçmi-
şini artık restore ettiğimiz müzede sergile-
yeceğiz. Okulun kurulduğu günden bu yana
kullanılan alet, makineler, evraklar, yazış-
malar, kısaca 148 yıllık tarih bu mekanda
geleceğe ışık tutacak. Biz göreve geldiği-
mizde Büyükşehir uhdesinde 4 tane müze
vardı. Bugün 15. müzeyi açmış oluyoruz.
Çalışmalarını hızla sürdürdüğümüz bıçakçılık
müzesi, hamam müzesi, tarım müzesi, vakıf
eserleri müzesi ve büyük tarih müzesini de
en kısa zamanda kentimize kazandırmış
olacağız” diye konuştu.
Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Müdürü Yusuf Ay da 10 mesleki alanda
3 bin öğrencisi ve 280 personeli bulunan
okullarına böyle bir eser kazandırılması
nedeniyle Başkan Altepe’ye teşekkür etti.
BİR MÜZE DE
TOPHANE’YE
Tarih başkenti Bursa’nın bu alandaki değerlerini gün güzüne çıkarmak
amacıyla 8500 yıllık arkeolojik bölgelerden 2300 Bitinya surlarına, 700
yıllık Osmanlı eserlerinden Cumhuriyet dönemi sivil mimarlık örneği
yapıların ayağa kaldırılmasına kadar her alanda yoğun bir çalışma
sergileyen Büyükşehir Belediyesi, müzecilik alanında da marka kent olma
yolunda emin adımlarla ilerliyor.
74
75
|
Temmuz 2016
|
Sayı 19
BURSA
’
DA ZAMAN
|
Temmuz 2016
|
Sayı 19
BURSA
’
DA ZAMAN
haber / Kafkas Kartallarına Vefa / Doç.Dr. Doğan YAVAŞ
Mustafakemalpaşa’nın Koşuboğazı
Köyü, Kafkas göçü sırasında Dağıstan’ın
Derbent (Demirkapı) ya da Rokali Kö-
yü’nden gelen Terekeme veya Karapapak
denilen Türkler tarafından, 1864 yılında
kurulmuştur. Köyde yapılan at yarışlarından
dolayı Koşuboğazı adı verildiği söylense de
bazı eski belgelerde Kuşboğazı olduğuna
dair kayıtlardan da bahsedilir. Köyün eski
muhtarlarından olup köyün tarihçesi hak-
kında çalışmaları ve yayınları bulunan Raif
İşlek’in arşivinde bu konuda detaylı bilgiler
vardır.
İlk kafile, şu an köyde türbesi bulunan ve
evliya olduğuna inanılıp çok hürmet edilen
Şeyh Abdülaziz Dağıstânî ve kardeşi Hacı
Necef önderliğinde köye gelmiş ve 7 hane
olarak köyü kurmuşlardır. Evlerini inşa
edinceye kadar, şimdi Eski Mezarlık denilen
ve Şeyh Abdülaziz’in türbesinin bulunduğu
yere yakın bir bayıra çadırlarını kurmuşlar
ve bir müddet çadırda yaşamışlardır.
Köyün bulunduğu bölgeye yerleşildik-
ten kısa bir süre sonra Şeyh Abdülaziz
Dağıstânî ve kardeşi Hacı Necef, Sultan
Abdülaziz’den bir fermanla köyün ku-
rulmasına izin almışlardır. Köyü kuran iki
kardeşten büyüğü olan Hacı Necef, hac
farizası için gittiği Hicaz’da vefat etmiştir.
Köyü on iki yıl boyunca sessiz ve sakin bir
şekilde, komşu köylerle de hiçbir gerilime
izin vermeyerek yöneten Şeyh Abdülaziz
Dağıstânî hazretleri de, öleceğini anlayınca
samimi arkadaşı olan Gül Ahmed Ağa’yı
yanına çağırır ve kendisinden sonra köyü
ona emanet ederek 1876 yılında vefat eder.
Şeyh Abdülaziz Efendi köy kabristanındaki
türbesine defnedilmiştir.
Şeyh Abdülaziz Efendi’nin iki oğlu ve birkaç
kızının olduğu, oğullarından birinin de
babası gibi keşif ehli olduğu ve kerametleri
halen köyde anlatılmaktadır. Şeyh Abdülaziz
Efendi’nin nesli halen devam etmektedir.
Bu köyde yatan Şeyh Abdülaziz Dağıstânî
hazretlerinin türbesi önceleri kerpiçten ya-
pılmış ve ağaç çatı üzerine manav kiremidi
ile örtülmüştü. Depremde bu yapının da ha-
sar görmesi ile 1964’ten itibaren bugünkü
türbe inşa edilmiştir. Türbenin doğu cephe-
sinde eski türbeye ait olan 4 mermer kitabe
yer almaktaysa da biri tamamen yıpranmış
ve okunmaz durumdadır, kitabelerde 8 satır
halinde şu ibare vardır:
Biz bu bir bölük ışkın gâm-nâkıyüz
Âşıkânın ayagının hâkiyüz
Aldanma nakşına bu dâr-ı fenânın
Sehhâredir ol kendini hazere virme kıl
Ehl-i zikre et muhabbet çün halinin Hakk
Dâr-ı rıhletdir bu dünyâ câhına etme
gurûr
Münkirin encümine kardeş idiğine inhırât
Âkıbet âna gelenler cümlesi eyler ubûr
Kad irtehale min dâri’l-fenâi ilâ dâri’l-
bekâi
Eş-Şeyh Abdülziz el-Tağıstânî fî sene
1290 – 1300 (M. 1873-1883).
Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin girişimiyle,
Dağıstânî hazretlerinin türbesinin de bulun-
duğu kabristanda bulunan tarihi mezarlar
ele alınarak onarılmış, eksik olanlar tamam-
lanmış, türbenin taşları ve derzleri temiz-
lenmiş, kurşun örtüsü yenilenmiş ve çevre
düzenlemesi de yapılarak ziyarete açılmıştır.
Koşuboğazı köyünde 1. Dünya Savaşı’na ve
Milli Mücadele’ye katılmış gazi ve şehitler
de bulunmaktadır. Çanakkale’den Yemen’e
kadar pek çok cephede çarpışıp şehit
düşenlerin yanı sıra İngilizlerin elinde 11
yıl esir kalıp sonra köye dönmüş olan köy
muhtarı Ali Çavuş da bu köydendir.
Yine 1960’ların, 70’lerin siyasi karışıklıkları
esnasında general olarak değerli hizmetler-
de bulunan Ali Elverdi Paşa ile Milli Müca-
dele’de görev alan ve 1967’de vefat eden
Seyyid Mehmed Aydıner de bu köydendir.
KAFKAS
KARTALLARINA VEFA
Kafkasya’da Rus işgali ve baskısına karşı İmam Mansur ile başlayıp İmam Muhammed, Hamzat ve efsanevi
Kafkas lideri Şeyh Şamil ile devam eden direniş, 1859 yılında Şeyh Şamil’in esir edilmesi sonucu başarısızlığa
uğramıştır. 1864 senesinde direnişin tamamen sona ermesi ile bu tarihlerden itibaren, Kafkasya’dan büyük
kitleler halinde Osmanlı topraklarına göçler başlamıştır.
Doç. Dr. Doğan YAVAŞ
Dağıstanlı Küre Bey oğlu Hacı Bayram Ağa’nın
mezar taşı 1337 (M. 1918)