Termiz Davlat Universiteti Axborot texnologiyalar fakulteti Amaliy matematika yo’nalishi 3-kurs 302-guruh talabasi Abduraimov Jaloliddinning Hisoblash matematikasining zamonaviy usullari fanidan tayyorlagan taqdimoti

Bugungi rivojlanish zamonida jamiyat to‘xtovsiz taraqqiy etib, kundan-kunga yangicha kiyim-kechaklar, mehnat qurollari, maishiy texnikalar ixtiro qilinyapti. Bu esa o‘z navbatida eskilarning ishlatilmay qolishiga yoki kam qo‘llanilishiga olib keladi. Agar buyum eskirsa, uning nomi ham eskiradi yoki butunlay muomaladan chiqib ketadi. Kundalik hayotdaishlatilmaydigan bo‘lib qolgan so‘zlar eskirgan so‘zlar deb ataladi.

Bugungi rivojlanish zamonida jamiyat to‘xtovsiz taraqqiy etib, kundan-kunga yangicha kiyim-kechaklar, mehnat qurollari, maishiy texnikalar ixtiro qilinyapti. Bu esa o‘z navbatida eskilarning ishlatilmay qolishiga yoki kam qo‘llanilishiga olib keladi. Agar buyum eskirsa, uning nomi ham eskiradi yoki butunlay muomaladan chiqib ketadi. Kundalik hayotdaishlatilmaydigan bo‘lib qolgan so‘zlar eskirgan so‘zlar deb ataladi.

Eskirgan so‘zlar ikki guruhga ajratiladi:

Eskirgan so‘zlar ikki guruhga ajratiladi:

1)tarixiy so‘zlar –tarixda qo‘llanilib, hozirda mavjud bo‘lmagan, o‘zi ham mazmuni ham eskirgan so‘zlar. Masalan mingboshi, ellikboshi, dubulg‘a, sovut, xalfa, omoch.

2)arxaik so‘zlar –hozirda mavjud bo‘lgan narsa-hodisalarning eskirib qolgan atamalaridir; bunda so‘z eskiradi, lekin tushuncha saqlanib qolib, bugungi kunda qo‘llaniluvchi boshqa so‘z bilan ifodalanadi: rayon (tuman), oblast(viloyat), redaktor (muharrir), redaksiya( tahririyat), ulus (xalq).Fan, texnika, san’atning yuksalishi bilan tilda yangi paydo bo‘lgan tushunchalarni ifodalovchi so‘zlar yangi so‘zlar deb ataladi: kompyuter, telegram, sayt, fayl, fermer, teleminora. Bunday so‘zlarda yangilik bo‘yog‘i sezilib turadi, ya’ni ular hali butun xalqimiz tomonidan bir xilda ishlatilmaydi.

,
Ma’lumki, o’zbek xalqi tarixiy davrlar mobaynida boshqa xalqlar bilan iqtisodiy, siyosiy, madaniy aloqada bolib kelgan. Bu aloqalar o’zaro aloqada bolgan xalqning tiliga ma’lum darajada o’z ta’sirini otkazadi. O’zaro ta’sir natijasida tilning barcha bo’limlarida: fonetika, leksika, grammatika kabilarda ozgarishlar yuz beradi. Tildagi ozgarish va rivojlanish tilning leksikasida kuchli boladi.