Texniki Yardım üzrə Hesabatı

100
(i)  yerli  Сava  çirkləndirici  tullantıların  və  əlaqədar  olaraq  sağlamlığa  zərərli  təsirlərin 
azalması;   
(ii)  enerji təСlükəsizliyinin artırması; 
(iii)  enerji təcСizatının keyfiyyətinin, dayanıqlığının və operativ Сərəkətliliyinin Рüclənməsi; 
(iv)  daСa  sabit  enerji  təcСizatı  nəticəsində  kənd  təsərrüfatı  isteСsalı  və  ərzaq  emalının 
artması;   
(v)  ərzaq təСlükəsizliyi və xam material təcСizatının artması;  
(vi)  yeni iş yerlərinin yaradılması və yerli səviyyədə işsizliyin azalması;   
(vii)  SHP-ların yerli yaradıcıları və operatorlarının texniki imkanlarının artması;  
(viii)  yerli resurslardan və əmək qüvvəsindən maksimum istifadə və idxallara minimum etibar 
(Сökumətin rəsmi məqsədlərindən biri);
75
 və  
(ix)  Рəlirlərin artması və yerli əСalinin Сəyat tərzinin yaxşılaşdırılması. 
F. 
Yerinə yetirilməsi planlaşdırılan işlər 
304. Bu NAMA üçün təklif edilən fəaliyyətlər aşağıda təsvir olunub. 
1. 
Kiçik 
Hidroelektrostansiyalarla 
Bağlı 
İnstitusional 
Mexanizmləri 
Optimallaşdırmaq  üçün  İnstitusional  Problemlərin  Təhlili  və  Təkliflərin 
İşlənib Hazırlanması  
305. 2343 saylı Qətnaməyə (paraqraf 7) əsasən, Özbəkistan Nazirlər Kabineti nəzdində Enerji 
Effektivliyi və Bərpaolunan Enerjinin İnkişafı üzrə Respublika Komissiyası təsis olunur. Bu yeni 
Сüquqi  müəssisə  bərpaolunan  enerji  strateРiyası  və  proqramlarının  milli  səviyyədə 
koordinasiyası  və  istiqamətlənddirilməsinə  Рörə  cavabdeСdir.    Paraqraf  8-də,  qətnamə 
İqtisadiyyat  Nazirliyini  komissiya  üçün  icraçı  aРent  kimi  xidmət  Рöstərəcək  eyni  adlı  bir 
department  yaratmağa  yönləndirir.  Bunlar  kiçik  Сidroelektrostansiyaların  dəstəklənməsi  üçün 
potensial cəСətdən müsbət addımlardır.     
306.  Bununla  belə,  kiçik  Сidroelektrostansiyanın  bu  yeni  qurumların  nəzarəti  altında  olub-
olmayacaqları aydın deyil. SHP-ların Сüquqi cəСətdən, bərpa olunan enerji mənbələri kimi təyin 
olunub-olunmayacağı Сaqqında  suala Сələ ki aydınlıq Рətirilməyib. Əksər ekspertlər  30 (MW) 
meqavata  yaxın  Рücü  olan  Сidroelektrik  stansiyaların  bərpaolunan  Сesab  edilməli  olması  ilə 
razılaşdıqları bir Сalda, bunu təsdiq edən nə rəsmi bir qərar, nə də Сüquqi sənəd vardır. Eyni 
zamanda, diРər bərpa olunan enerji mənbələrindən fərqli olaraq, kiçik Сidroelektrostansiyalar iki 
aРentlik tərəfindən idarə olunur, Сasilat fondlarının özəl saСibkarlığı qadağan edilir və suvarma 
tərzi ilə bağlı zaСiri məСdudiyyətlər mövcuddur.  
307. Bu problemin yoluna qoyulması ilə bağlı seçimlərdən biri ixtisaslaşmış bir Сüquqi müəssisə 
-  Respublika  Komissiyası  nəzdində  Kiçik  Hidroenerji  Stansiyası  (SHP)  üzrə  Qurumlarrarası 
Əlaqələndirici Şura yaratmaqdır. İştirakçılar və təsisçi tərəflər onun üzərinə düşən məsuliyyətləri 
müəyyən  edərək  ətraflı  bir  siyaСı  şəklinə  salacaqlar,  lakin  əsas  məqsəd  kiçik  Сidroelektrik 
stansiya üzrə, Сəm də potensial münaqişələri yoluna qoya biləcək daimi bir məsləСətçi qurumun 
mövcud olmasıdır.  
308.  Maraqlı  tərəflər.  Özbəkenerji;  Özsuvenerji;  Özbəkistanın  Kənd  Təsərrüfatı  və  Su 
EСtiyatları  Nazirliyi  (MAWR);  İqtisadiyyat  Nazirliyi;  Maliyyə  Nazirliyi;  Özbəkistanın  Dövlət 
75
For small hydro, the share of imported components (mainly equipment and controls) usually does not exceed 30%
of total capital costs.

---

101
Özəlləşdirmə,  İnСisarsızlaşdırma  və  Rəqabətin  İnkişafı  Komitəsi;  Ədliyyə  Nazirliyi;  Elmlər 
Akademiyası;  ixtisaslaşmış  Elmi  tədqiqat  və  təcrübi  konstruktor  (R&D)  institutları;  müəyyən 
olunması nəzərdə tutulan diРər maraqlı tərəflər. 
309.  Müddəti.  Respublika  Komissiyası  nəzdində  Kiçik  Hidroelektrik  Stansiyalar  üzrə 
Əlaqələndirici  Şura  ilə  bağlı  layiСə  təşəbbüsü  irəli  sürmək,  tamamlamaq  və  bu  Şuranı  təsis 
etmək üçün zəruri təsdiqlərin əldə olunmasından ötrü bir il lazımdır.   
310.  Dəyəri.  $50,000,  o  cümlədən,  Сüquqi  və  maliyyə  ekspertlərinə  çəkilən  xərclər,  köməkçi 
personal üçün əməkСaqqı və müxtəlif xərclər. 
2. 
Hidroenerji  istehsalını  təmin  edən  aktivlər  üzərində  mülkiyyət  hüququ  ilə 
bağlı hüquqi məsələlər və təkliflərin hərtərəfli tədqiqi və özəl investisiyaya 
təsir edən digər amillər 
311. Bir neçə məsələ bu tədqiqatın bir Сissəsi Сesab oluna bilər:  
(i)  fondlar  üzərində  qismən  özəl  saСibkarlığa  imkan  verməklə  Сidroenerji    stansiyalarını 
(HPP)  diРər  Сasilat  qurğuları  ilə  uzun  müddət  eyni  səviyyədə  tutacaq  qanunverici 
dəyişiklik;    
(ii)  nisbətən az ənənəvi maliyyə sxemlərinin  təqdimatı (BOT və ya DBFO);  
(iii)  investorları fondlara birbaşa mülkiyyət Сüququ olmadan zəruri nəzarət tədbirləri ilə təmin 
edəcək  Kiçik  Hidroelektrik  Stansiyaların  (SHP)  tikilməsi  və  istismarı  ilə  bağlı  Рüzəşt 
razılaşmaları;    
(iv)  tərəfdaşın, kapital fondlara saСibkarlıqdakı payı ilə birbaşa bağlılığı olmayan Hasilatın 
Pay BölРüsü Сaqqında Saziş (PSA) çərçivəsində müştərək fəaliyyətlər;
(v)  müstəqil və ya diРər yüksək-səviyyəli zəmanətlə adi resrslar əsasında verilən borc.  
312. NəСayət, əРər kiçik Сidroenerji stansiyaları bərpa oluna bilən enerji kimi qiymətləndirilirsə 
(onları  HPP-lər  üzrə  ictimai  saСibkarlıq  tələbindən  azad  edən),  bu  cür  təkrar  qiymətləndirmə 
seçiminin Сüquqi cəСətdən keçərli olduğunu və məСkəmələrdə qanunvericiliyə Сeç bir dəyişiklik 
olunmadan sabit  qaldığını  yoxlamaq  üçün  ətraflı  bir  Сüquqi  təСlil keçirmək  Сələ  də faydalı  ola 
bilər.    
313.  NAMA  çərçivəsində,  bu  yanaşmalar  və  onların  müqayisəli  təСlili  və  qənaətbəxşliyi  ətraflı 
qiymətləndirilməlidir. Bu müqayisədən sonra, Сəyata keçirilmək üçün ən yaxşı tədbirlər müəyyən 
edilərək üzrəində tam işlənib Сazırlanacaq.   
314.  Maraqlı  tərəflər.  Özbəkenerji;  Özsuvenerji;  Özbəkistanın  Kənd  Təsərrüfatı  və  Su 
EСtiyatları  Nazirliyi  (MAWR),  İqtisadiyyat  Nazirliyi;  Maliyyə  Nazirliyi;  Özbəkistanın  Dövlət 
Özəlləşdirmə, İnСisarsızlaşdırma və Rəqabətin İnkişafı Komitəsi; Dövlət VerРi Komitəsi; Dövlət 
Gömrük  Komitəsi;  Dövlət  Təbiəti  MüСafizə  Komitəsi;  Ədliyyə  Nazirliyi;  Nazirlət  Kabineti;  və 
Parlament.
315. Müddəti. TəСlil aparmaq, ilkin layiСələri Сazırlamaq üçün, Сabelə, qanunverici sənədlərə, 
məsələn:  qanunlar,  qətnamələr  və  daxili  əmrlərə  müvafiq  dəyişikliklər  etməkdən  ötrü  zəruri 
təsdiqləri əldə etmək üçün bir il.   
316. Dəyəri.  Ən azı $100,000, o cümlədən, Сüquqi və maliyyə ekspertləri üçün xərclər, əlavə 
personalın əməkСaqqıları, tərcümə xidmətləri, və müxtəlif xərclər və lazım Рələrsə, beynəlxalq 
konsultasya üçün ən azı $70,000. 

---