Thank you for your contribution



Yüklə 10,37 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə39/243
tarix16.08.2018
ölçüsü10,37 Mb.
#63316
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   243

76


77

ÇAĞDAŞ SANAT VE YERELLİK

CONTEMPORARY ART AND LOCALITY

Bugün kültürel çeşitliliği kucaklayan ve farklılığa vur-

gu yapan çokkültürlülük politikası, küreselleşen sanat 

dünyasına yerel sanatçıların farklılığını ve ötekiliğini 

bir değer olarak getirmiştir. Yerelin yeniden kurgula-

nıp, pazarlandığı neoliberal küresel ekonomiden pay 

alan sanat piyasası da yereli çerçeveleyen bir kültürel 

sentezi benimsemiş görünmektedir. Bu anlamda, yerel 

kültürlerin Batı’nın sanat diline çevrildiği açıktır. Kü-

resel dolaşımda sanatçıların hareketliliğinin artması 

ile en duyulmamış yerellikler ve bu yerellikleri çevre-

leyen konular evrensel Batı sanat diline uyarlanmıştır. 

Bunun sonucunda sanatçıların üretimleri egzotik öteki 

formlar olarak çoğalmıştır. Hızla tüketen, hep şimdiyi, 

en günceli, politiği ve radikali kovalayan çağdaş sanat 

dünyası çevre kültürlerin politik ve egzotik öteki-

ler olarak bir yerellikler geçidine dönüşmesine yol 

açmıştır. Çağdaş sanat dünyası kültürel farklılığa, 

çoğulluğa yaptığı vurgu ölçeğinde yerelliğin heterojen 

çeşitliliğini bünyesine almaktadır. Fakat bu heterojen 

çeşitlilik güncel sanat ortamına girer girmez, anında 

homojenleşmekte ve Batı tüketim diline çevrilmekte-

dir. Batı’nın sanat alımlamasında ötekiliğin temsiline 

duyulan arzular ve oluşturulan fanteziler, tüketim 

stratejilerinin oluşturulmasında önemli rol oyna-

makta ve bu arzu ve fanteziler toplumsal olarak inşa 

edilmektedir. Güncel sanatın sıkça referans verdiği 

mekâna özgülüğü toplumsal alana yerleştiren, yerel 

ve toplumsal mübadeleler ve bağlamlar taşıyan sanat 

çalışmaları bile bienaller, uluslararası etkinlikler 

ve festival mekânlarında yersiz yurtsuzlaşmakta, 

Anahtar Sözcükler:  Çağdaş Sanat, Yerel, Küresel,  

Çokkültürlülük // Keywords: Contemporary Art, Local, Global, 

Multiculturalism

Mardin Artuklu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Görüntü Sanatları 

Bölümü // 

 Mardin University, Faculty of Fine Arts, Department of Visual Arts

backaptan@gmail.com

ÖZET ABSTRACT

Yrd. Doç. Dr.  Başak Kaptan ŞİRAY



08-11 Nisan April 2015


78

bağlamını taşıdığı yerelliği yersiz bir seyre, kimlikler 

gösterisine dönüştürmektedir. Çağdaş sanatın tüketim 

alanı haline gelen yerellik sanatının yükselişi sanatçı-

ları, kurgusal kimlik mekânlarına, bellek depolarına, 

temsil politikalarının üretim alanına sürüklemektedir.

Bu bildiride kültür merkezli eleştirel bir yöntem kulla-

nılmakta, yerellik temsili konusunda yapılan kültürel 

incelemelerde postkolonyal eleştirilerinden fayda-

lanılmaktadır. Bu çalışmada çağdaş sanat alanında 

küresel ile yerelin dinamik ilişkisinde farklı kültürlerin 

bir meta olarak içerilmesi ve alandaki iktidar ilişki-

lerinin gösterilmesi için Boris Groys’un metinlerine 

başvurulmaktadır. Çağdaş sanatın Avro-Amerika 

merkezci kimliği ve çağdaş sanat ortamında farklılık 

ve otantiklik vurgusunun eleştirisi için Hal Foster, Jean 

Fisher, Gerardo Mosquera, Geeta Kapur ve Rasheed 

Araeen gibi Third Text yazarları ve sanat eleştirmen-

lerinin metinlerinden yararlanılmaktadır. Bu bildiride 

çağdaş sanat tarihi içinden bakılarak, kültürlerin 

zamansal eşitlenmesi olan çağdaşlık kavramına ve 

kültürlerin mekânsal kuşatması anlamına gelen küre-

selleşme ve uluslararasılaşma ekseninde bienallerin, 

küresel sanat etkinliklerinin ve fuarların öncülüğünde 

oluşan çokkültürlülükle eşgüdümlü sanat ortamına 

eleştirel yaklaşılmaktadır.

Today the cultural policy, which stresses upon differ-

ence and embraces cultural diversity, has brought 

diferrence and otherness of local artists as a value 

into the globalizing art world. Following neo-liberal 

global ecenomy’s tendency of reshaping then pur-

chasing localism, art market too seems to accept a 

cultural synthesis that frames the local. In this sense, 

it is obvious that local cultures are translated into the 

language of Western art. The most uncommon and 

unheard locals and issues that are enclosed by these 

locals are adapted to the universal language of West-

ern art with the increasing mobility of the artists. As 

a result, the productions of the artists are increased 

as forms of egzotic other. By rapidly consuming and 

chasing after the most current, politic and radical, the 

contemporary art world leads the parade of locals while 

prompting the political and egzotic otherness of the 

periphery cultures. The more contemporary art world 

emphisizes the cultural difference and multiplicity, the 

more it homogenizes the cultural heterogenity. Fanta-

sies and the desires for the representation of otherness 

play an important role in order to make strategies of 

consumption at the Western reception of art and these 

fantasies and desires are socially constructed. Even the 

concept sitespesificity, frequently sited by today’s art in 

its social space engagements, and the artworks which 

bear social contexts and exchanges become deterrito-

rialized at biennials and international festival spaces; 

they transform the contextual localism into a spaceless 

landscape and a spectacle of identities. The rise of the 

art of localism, which has become the space of con-

sumption of contemporary art,  drifts into the fictional 

identity spaces, memory spaces and production space 

of the representation politics.

In this proceeding, culture based critical method will be 

utilized; postcolonial criticism will be called upon in the 

cultural analysis about the representation of localism. 

While writing how contemporary art scene adopts 

different cultures as a commodity in the dynamic rela-

tionship of global and local, Boris Groys’s texts will be 

refered to reveal power realtions in the contemporary 

art world. In order to critisize the Euro-American cen-

tered identity of contemporary art and its insistance on 

difference and authenticity, the texts of art ciritics and 

Third Text writers like Hal Foster, Jean Fisher, Gerar-

do Mosquera, Geeta Kapur ve Rasheed Araeen will be 

utilized. In this proceeding, the concept of contemporary 

which equalizes cultures historically, the concept of glo-

balisation which encloses cultures spatially and the fact 

of art scene which is tuned with the multiculturalism 

appearing with the biennials, global art facilities and 

fairs on the basis of universalisation will be approached 

critically.

Yirminci yüzyılın sonu ile başlayan çağdaş sanatın en 

güncel konusu Batı-dışı kültürler ve bu kültürlerin 

yerel dağarcığının hakim küresel kültürle melezlenerek 

sahnelenmesi olmuştur. Başta demokratik bir sahne 

gibi görünen ve öteki kültürlere yönelen bu davet, aynı 

zamanı ve çağdaşlık fikrini paylaşan, fakat farklı yerel 

içeriklerin  küresel bir sanat havuzunda yanyana olması 

çağrısıdır. Sanatın gerçekten çağdaş olabilmesi için 

gündelik olan ile ilgilenmesi, şimdiki zamanı yakala-

yıp ifade edebilmesi gerekmektedir. Şimdiyi yansıttığı 

sürece otantik olabilen sanat için küresel koşul günceli 

izlemek ve farklı coğrafyaları yaklaştırmaktır. 

Bugün “çağdaş sanat” terimi basitçe zamanımızda üre-

tilen sanatı göstermek yerine çağdaşlığın kendisini nasıl 

gösterdiği ile ilgilidir. Bugünün çağdaş sanatı şimdiyi 

sunma eylemini ortaya koymaktadır (Groys, 2008a, s. 

71). Çağdaş sanatın ne olduğuna dair soruyu yanıtlama-

dan önce belki de kastedilen çağdaşlığın ne olduğuna 

ve bu çağdaşlığın göstergesinin ne olduğuna bakmak 

anlamlı olacaktır. 

Çağdaş olmak doğrudan şimdiki zamanın içinde var olmak 

olarak anlaşılabilir. Şimdinin önemli olduğu “çağdaşlık” 

kavramı, kendi zamanlarını farklı mekânlarda yaşayan 

başkaları ile birlikte bulunma olasılığını içerir. Farklılığı 

içine alan zengin bir içeriğe ve heterojenliğe sahip bu 

çağdaşlık hali, paylaşılan bir deneyim olarak belirli bir 

ortaklığa ve aynılığa işaret etmektedir. Asya, Afrika, Orta 

Doğu gibi dünyanın farklı bölgelerinde yaşanmış farklı 

modern süreçlerin ve değişimlerin ardından ortak olan 

şey yaşanan farklılığın çağdaşlığı, farklı görüşlerin birlikte 

varoluşu ve kapsayıcı bir söylemin eksikliği olduğunu 

söyleyen Terry Smith, bu anlamda çağdaşlığın kendisinin 

daha fazla “modernite” ve “postmodernite” terimleri ile 

karakterize edilemeyecek bir güncel dünya imgesine bir 

atıf olduğunu belirtir (2013, s. 19). 




Yüklə 10,37 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   243




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə