24-m avzu. Turkiya ikkinchi jahon urushidan keyingi yillarda (1946-1960 yy.) Ikkinchi
Jahon
urushidan
keyin
Turkiya
iqtisodiy
ahvolining
yom önlashuvi. U rushdan keyingi islohotlar. Agrar islohotlar. Saylov tizimidagi
o ‘zgarishlar. M atbuot to ‘g ‘risidagi qonunning qabul qilinishi. XRP m avqeining
zaiflashishi. Bir partiyaviy tizim ning inqirozi. Demokratik partiyaning tashkil
topishi (1946) va uning dasturi. Boshqa partiyalarning paydo bo'lishi. Milliy
uyg‘onish partiyasi. ljtim oiy adolat partiyasi. Turkiya ishchilar partiyasi.
Turkiya ishchilar va dehqonlar sotsialistik partiyasi. Ularning m am lakat ijtim oiy
va siyosiy hayotidagi ahamiyati. Partiyalarning hokim iyat uchun kurashini
kuchayishi.
1946
yildagi
pariam ent
saylovlari.
Hukumat
repressiv
harakatlarining kuchayishi. XRPning VIII s ’ezdi (1947) va uning dem okratiyaga
qarshi y o ‘nalishi. X RPning ichki siyosati natijalari. 1950 yilgi pariam ent
saylovlari. D em okratik partiyaning hokim iyat tepasiga kelishi. Dem okratik
partiya hukmronligi davrida Turkiyaning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi.
M am lakat ichki siyosiy hayotidagi reaksionizm ning kuchayishi. Otaturk
tam oyillariga putur yetkazilishi. Progressiv va dem okratik kuchlami bostirish.
M illatchilik va diniy omil. M am lakatdagi ichki siyosiy kurash va m uxolifat
partiyalarining faoliyati.
25-m avzu. 1960 yildagi davlat to ‘ntarishidan keyin Turkiyaning ijtim oiy-siyosiy rivojlanishi 1960 yilda Turkiyadagi davlat to ‘ntarishi. Arm iyaning Turkiyadagi
siyosiy hayotga aralashishi. D em okratik partiyaning hokim iyatdan ketishi.
M illiy birlik qo'm itasini (M BQ) shakllantirish. Uning tarkibi. M BQ farmonlari.
Arm iya rahbariyatidagi konservativ va radikal oqim lar o'rtasidagi kurash.
“Yosh
ofitserlar”
guruhining
m ag'lubiyati.
1961
yil
yangi
Turkiya
konstitutsiyasining qabul qilinishi va uning mohiyati. 1961 yildagi pariam ent
saylovlari. Birinchi koalitsion hukum at tuzilishi. T o'ntarishning asosiy
natijalari. Turkiya siyosiy tizimidagi o ‘zgarishlar. Adolat partiyasi va Yangi
Turkiya partiyasining tashkil topishi. Boshqa partiyalarning Turkiyadagi
ijtim oiy-siyosiy rivojlanishga ta ’siri. Siyosiy beqarorlikning kuchayishi.
Koalitsiya hukum atining inqirozi. Y er islohoti loyihasi doirasidagi kurash.
Kasaba uyushmalari harakatining kuchayishi. Turkiya ishchilar kasaba
uyushmalari konfederatsiyasjning faoliyati («Turk-ish»), K asaba uyushm alari
12
to ‘g ‘risidagi yangi qonunning qabul qilinishi (1963). Ish tashlashlar. Turkiya
ishchilar harakatidagi kommunistik va sotsiallstik oqimlar. Turk davlatining
siyosiy rivojlanishida ziyolilarning roli.