|
![](/i/favi32.png) Toshkent arxitektura-qurilish instituti Sanoat binolarini loyixalashda yong‘inga qarshi tadbirlarSanoat va fuqaro binolari arxitekturasi Ўқув қулланма21.10. Sanoat binolarini loyixalashda yong‘inga qarshi tadbirlar
Yong‘in xavfsizligi talablarini bajarmay turib binoni to‘laqonli loyihalab
bo‘lmaydi. (ШНК 2.01.02-04 bino va inshoatlarning yong‘in xavfsizligi СНИП
2.01.02-85 o‘rniga) Favqulodda holatlar bo‘lishi mumkinligi va bunday vaqtda
kishilarning binodan havfsiz chiqishini ta’minlash masalalarini ham yechish lozim.
Binolarda yongin xavfini oldini olish uchun yong‘inga qarshi to‘siq devorlar-
brand mauerlar, yong‘inga qarshi qisimlar, ko‘p qavatli inshoatlarda esa yong‘inga
qarshi orayopmalar o‘rnatiladi. Brandmauerlar tomdan 0.6m (tomning biror materiali
yonuvchi bo‘lsa) yoki 0.3m baland bo‘lishi zarur. Yong‘inga qarshi qismlarning eni
6m bo‘lib, ular binoni butun eni bo‘ylab bo‘limlarga ajratadi.
Plastmassa, yog‘och asosida tayorlanadigan buyumlarni qo‘llashdan avval,
yong‘in sodir bo‘lgan hollardagi ularning holati yaxshi tahlil etiladi va issiq iqlim
tasiridagi hususiyatlari ham o‘rganiladi.
Zinalar asosiy, xizmat, yong‘in va evakuatsiya (halokat) turlariga bo‘linadi.
Asosiy zinapoyalar qavatlarni bir-biri bilan bog‘laydi hamda yong‘in yoki halokat
turlari sodir bo‘lganda kishilarni binodan chiqarishga xizmat qiladi.
Yong‘in narvonlvri yong‘in sodir bo‘lganda binoning yuqori qavatlari va tomiga
chiqish uchun xizmat qiladi(narvonning qiyaligi 80-90 gradus , eni 0.6-0.7 m
bo‘ladi).
Ishlab chiqarish bino va inshoatlarning konsturiktiv elementlarining
yonuvchanlik belgisi va chidamlik chegarasiga asosan 5 ta darajaga bo‘lish mumkin.
1-darajada bino va inshoot konstruksiyalari umuman yonmaydigan materiallardan
tayorlanadi (tosh, granit, mramor, beton). 2-darajaga ularning parda devorlari qiyin
yonuvchi materiallardan bo‘lishi mumkin; 3-darajada binolarning tom qoplamalari
yonuvchi materiallardan bo‘lishi mumkin; 4-darajada binolar qiyin yonuvchi
materiallardan loyihalangan bo‘lib, tom qoplamalari yonuvchi materiallaridan
bo‘lishi mumkin; 5-darajada binolar faqat yonuvchi materiallardan iborat bo‘ladi.
Binolarning yong‘inga xavfsiz bo‘lishligi, mustahkamligi, ustuvorligi, uzoq
muddatga chidamligi, portlashga chidamliligi texnik talablarni tashkil etadi
|
|
|