Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

qiymat jihatdan 
ham uch qismdan iborat 
bo‘ladi, ya’ni:
1) ishlab chiqarish jarayonida iste’mol qilingan 
ishlab chiqarish vosi­
talari qiymatining mahsulotga o‘tgan qismi ammortizatsiya fondi (s);
2) yangidan vujudga keltirilgan mahsulotning bir qismi, ya’ni, ish- 
chilarga tegishli qismi -
zaruriy mahsulot qiymati (v);
58

---

3) 
yangidan vujudga keltirilgan mahsulotning mulkdorlar, tadbir- 
korlar va jamiyat uchun ishlab chiqarilgan qismi -
qo‘shimcha mah­
sulot qiymati 
(m)dan iboratdir (2.3-jadval).
Jadvaldan ko‘rinadiki, jami ijtimoiy mahsulot 1515 birlikni, yalpi 
ichki mahsulot esa 585 birlikni tashkil etadi. Demak, mamlakat miq- 
yosida takror hisobga yo‘l qo‘ymaslik uchun yalpi ichki mahsulotni 
hisoblashda sotib olingan xomashyo, yonilg‘i va materiallar qiymati 
hisobga olinmaydi, faqat qo‘shilgan qiymat hisobga olinadi. Ammo 
har bir korxona va tarmoq uchun sotilgan tovar mahsuloti faqatgina 
yalpi ichki mahsulotdan emas, balki Yaratilgan yalpi mahsulotdan 
iboratdir.
2.3-jadval
Milliy mahsulotning texnologik bosqichlar bo‘yicha tuzilishi
(shartli raqamlar misolida)
Xom­
Q o‘shilgan qiymat
Izchil tar-
moqlar
ashyo,
yoqilg‘i,
material­
lar
Amorti-
zatsiya
Ish
haqi
Soliq
va
to‘lov-
lar
Foy­
da
Yalpi
ichki
mah­
sulot
Yalpi
ijti­
moiy
mah­
sulot
Iste’mol qilingan
ishlab chiqarish