Toshkent farm atse vtikainstituti

Mahsulot tayyorlash. 
Dorivor ukrop o‘simligini hosilini yig‘ib 
olish birmuncha murakkab jarayon hisoblanadi. Ularning urug‘larini 
pishishi bir xil muddatda ro‘y bermaydi. Oldin pishganlari to £kilib 
ketishi mumkin. Shulami e ’tiborga olib, uru g iar qo‘ng‘ir rangga 
kira boshlaganda birinchi marta qo‘lda teriladi. Shu davrda ularning 
tarkibida ko‘p miqdorda efir moyi to‘p!angan bo'ladi. Keyingi 
yig'imni 10-12 kundan keyin mexanizmlar yordamida amalga 
oshirish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Ya’ni qayta jihozlangan SK-
3, SK-4 va boshqa kombaynlar bilan vig‘ib daladan olib chiqib 
ketiladi. Katta maydonlarda ekilgan dorivor ukropni uzog‘i bilan
5-6 kun ichida yig‘ib olish tavsiya qilinadi.
206

---

0 ‘simliklarni yetishtirishda yuqorida qayd qilib o ‘tilgan 
agrotexnik tadbirlarga rioya qilib parvarish qilinsa, sug‘oriladigan 
maydonlaming har gektaridan 10-15 sentner urug‘ olish imkoniyati 
yaratiladi.
DORIVOR QASHQARBEDA (SARIQBEDA) - MELILOTUS
OFFICINALIS DESCR.
Dorivor qashqarbeda (sanqbeda) -
Melilotus Officinalis Descr.
dukkakdoshlar -
Fabaceae 
oilasiga kiradi.
Ikki yillik, bo‘yi 50-100 sm ga (ba’zan 2 m ga) etadigan o‘t 
о ‘simlik. Ildizi sershox, o ‘q ildiz. Poyasi bitta yoki bir nechta, qirrali 
bo‘lib, yuqori qismi shoxlangan. Bargi uch plastinkali murakkab 
barg, poyada bandi bilan ketma-ket o‘mashgan. Bargchasi teskari 
tuxumsimon, tuxumsimon yoki cho‘ziq lansetsimon, tekis qirrali 
yoki mayda arrasimon-tishsimon qirrali va tuksiz bo‘lib, uzunligi 3 
sm. Bargda ingichka, tekis qirrali qo‘shimcha bargchalar bor. Gullari 
mayda, sariq, shingilga to‘plangan. Gulkosachasi yarmisigacha 
uchburchak lansetsimon shakldagi 5 bo‘lakka qirqilgan. Gultojisi 
kapalak-guldoshlarga xos tuzilgan. Otaligi 10 ta, shundan bittasi 
birlashmagan, qolganlari birlashgan. Onalik tuguni bir xonali, 
yuqoriga joylashgan. Mevasi - tuxumsimon, ko‘ndalangiga 
burishgan, kulrang tusli, tuksiz, bir urug‘li dukkak.
lyun-sentyabr oylarida gullaydi, urug‘i esa avgust oyidan 
boshlab etiladi.