Toshkent farmasevtika instituti

) 
maktabiga asos soldi va uning namunasida 
Parijda Frantsiya kolleji
 
yaratildi. 

---

Hozirgi kunda Belgiyaning aholisi 10 mln.dan ortiq kishidan tashkil topgan 
bo‘lib, u erda qariyb 180 ta oliy ta‘lim muassasasida 280 ming nafar talaba tahsil 
oladi. 1970 yili frantsuz tilida so‘zlashiladigan Valloniya, niderland tilida 
so‘zlashuvchi Flandriya, ikki tilda so‘zlashiladigan Bryussel‘ va nemis tilida 
so‘zlashiladigan Germaniya bilan chegaradosh bo‘lgan Valloniya sharqidagi tuman 
4 ta lingvistik hudud mamlakat konstitutsiyasida mustahkamlandi. 
O‘sha vaqtdan beri maorif federal vazirligi faqatgina o‘rta ta‘limning 
majburiyligini nazorat qiladi va barcha bosqich bo‘yicha ta‘lim to‘g‘risidagi 
diplom va sertifikatlarni berishning talablarini belgilaydi. Ta‘lim bo‘yicha boshqa 
masalalar tillar hamjamiyati vakolatiga kiradi. Shunday qilib, oliy ta‘lim masalalari 
Flamand hamjamiyatining ta‘lim va davlat xizmati Vazirligi, Frantsuz 
hamjamiyatining oliy ta‘lim, ilmiy tadqiqotlar, xalqaro aloqalar va sport Vazirligi 
hamda Nemis tilida so‘zlashuvchi hamjamiyatning ta‘lim, madaniyat, ilmiy 
tadqiqotlar, haykallar va diqqatga sazovor joylar Vazirligi vakolatidadir. 
Universitet tipidagi o‟quv yurtlar va Oliy maktablar 
1970 yil 7 iyuldagi qonunga muvofiq OO‘Yular universitet tipidagi o‘quv 
yurtlar va Oliy maktablarga bo‘linadi. Aslini olganda 7 ta Belgiya universiteti 
faoliyat yuritadi: L‘ej davlat, Monse-Enodagi Universitet, Gent davlat, Bryussel‘ 
Erkin (frantsuz tilida va alohida flamand), Luven katolik (frantsuz tilida va alohida 
flamand). Ular qatorida bir nechta xorijiy universitet bo‘limlari (Bryussel‘ va 
Antverpenda), hamda
 
universitetga tenglashtirilgan qator Belgiya OO‘Yu (odatda 
ular universitet fakul‘teti, markaz, birlashma yoki jamg‘arma nomlariga ega) 
faoliyat yuritadi. 
OO‘Yularning bir qismi - yuqorida nomlari qayd etilgan hamjamiyatlar 
hukumatlari byudjetidan moliyalashtiriladigan davlat, yoki «rasmiy» o‘quv yurtlar. 
Boshqalari shaxsiy mablag‘lar hisobidan - xususiy, shaxs yoki tashkilotlar 
tomonidan ochilgan va ―mustaqil‖, ―erkin‖ nomlariga ega bo‘lishgan. Ularning 
aksariyati Belgiyada, an‘anaga 
ko’ra
, ta‘limning barcha bosqichlarini, shu 
jumladan oliy ta‘limni, tashkil etish va moliyalashtirishda katta ahamiyatga ega 
bo‘lgan Rim katolik cherkovi rahbarligida ochilgan. Ba‘zi mustaqil o‘quv yurtlar, 

---

xususan, 
katolik 
universitetlar 
hamjamiyatlar 
hukumatlari 
ko‘magidan 
foydalanishadi. 
Brusseldagi mustaqil universitet - Niderland tilida o‘qitiladigan universitet 
hisoblanadi. 1970 yili niderland tilidagi fakul‘tetlar 1834 yili tashkil etilgan 
Bryussel‘ erkin universiteti tarkibidan alohida universitet bo‘lib ajralib chiqqan. 
Ushbu universitetlar nomlaridagi ―erkin‖ so‘zi ularning mustaqil o‘quv yurti 
ekanini bildiradi. 
Har ikkala tipdagi universitet etarli mablag‘ga egaligi sababli Belgiyadagi 
hech bir o‘quv yurtlari tarmoqlariga davlat va katolik cherkovga tegishli emas. 
Ular Erkin ilmiy tadqiqotlar printsipiga bo‘ysinadi va shiorlari ham bir xil: 
―Qarong‘ilikni ilm bilan engish‖. BEU, yuqorida qayd etilganidek, 1834 yili 
tashkil topilgan va ta‘limi faqatgina frantsuz tilida, 1934 yildan boshlab golland 
tilida olib boriladi. 1970 yili esa Niderland tilida o‘qitiladigan fakul‘tetlar Erkin 
universitetlariga ajratiladi. Shunday bo‘lsada har ikkala universitet o‘zaro 
hamkorlik dasturini amalga oshiradi. Fakul‘tetlari:

huquq va kriminologiya;

iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy fanlar;

psixologiya va pedagogika;

tabiiy fanlar; 

tibbiyot va dorishunoslik;

faylasuf va filologiya;

texnik (muhandislik) fanlar;

jismoniy tarbiya; 

o‘qituvchilarni tayyorlash fanlararo guruh. 
Shuningdek, universitetga tenglashgan o‘quv yurtlar tarkibiga Qirolning 
harbiy maktabi ham kiradi. Universitet diplomi mavjudligi amaldagi qonunchilikka 
muvofiq ma‘lum davlat mansab, lavozimlarini egallash va jamoat ahamiyatiga ega 
(advokat, vrach va boshqa) mutaxassisliklar bo‘yicha faoliyat yuritish uchun ruxsat 
olish uchun kerakdir. Alohida holatlarda Belgiya universitetlari chet elliklarga 
Belgiyada ishlash huquqiga ega bo‘lmagan diplom berishadi. Universitetda ta‘lim 

---

olish eng kam muddati 4 yildir, lekin ba‘zi mutaxassisliklar bo‘yicha 10-12 yil 
tahsil olishi mumkin. 
Universitetdagi o‘qishlar ko‘p pog‘onalidir: universitetda ta‘lim olishning 
har bir davri yoki tsikli universitet ilmiy darajasini olish uchun quyidagi 
darajalarini olishi bilan tugatiladi: