Toshkent farmatsevtika instituti farmakognoziya kafedrasi "botanika" fanidan o



Yüklə 43,03 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə117/139
tarix27.04.2018
ölçüsü43,03 Kb.
#40276
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   139

260 
 
bo‘g‘imlaridan  bir  qancha 
qo‘shimcha  ildizlar  hosil 
qiladi,  ularning  ba’zi  birlari 
bo‘g‘imli  novda-lar  hosil 
qiladi.   
 
 
Bumerang metodi 
 
1 - guruhga beriladigan vazifa 
 
3.
 
Poya vegetativ organ va uning vazifasi  
4.
 
Poyaning tuzilishi va o‘sishi qanday  
 
2 -  guruhga beriladigan vazifa 
 
3.
 
O‘simliklar turiga qarab, poyaning shakllari  
4.
 
Tabiatning tashqi muhitiga moslashgan poyaning xillari  
 
3 -  guruhga beriladigan vazifa 
 
3.
 
Poyaning shoxlanish xillari  
4.
 
Poyaning shoxlanish xillarini  ta’riflang  
 
4 -  guruhga beriladigan vazifa 
 
3.
 
Er osti shakli o‘zgargan poyalar  
4.
 
Er ustki shakli o‘zgargan poyalar 
 
6. Mustaqil bajarish uchun vazifalar.  
 
1  –  tajriba:  -  Bir  pallali  o‘simliklar  uchun  xos  bo‘lgan  sochma  ildizni  bug‘doy,  arpa                  
makkajo‘xori  o‘simligi  gerbariyidan  qo‘shimcha  va  yon  ildizlarni  lupa  orqali 
ko‘rib, ularning tuzilishiga e’tibor berish 
2 – tajriba: - Ikki pallali o‘simliklar uchun xos bo‘lgan o‘q ildizni qovoq o‘simligi gerbariyidan 
asosiy, qo‘shimcha, yon ildizlarni tuzilishini o‘rganish  
3  –  tajriba:  -  Tablitsadan  foydalanib,  shakli  o‘zgargan  ildizlar  –  ildizmeva,  ildiztugunaklarni 
tuzilishini o‘rganish  
4 – tajriba: - Poyalarning shakli va o‘sishiga qarab xillarini tablitsa va gerbariy va gerbariydan 
foydalanib o‘rganish  
5 – tajriba: - Tablitsa va gerbariydan foydalangan holda, shakli o‘zgargan poyalarni o‘rganish  
 
Topshiriq: - Ildiz va poyalarning xillari, va metamorfozlarni rasmini chizib, nomlarini yozish 
 
 
Laboratoriya mashg‘ulot – 17 
 


261 
 
Mavzu: “Barg morfologiyasi” 
1. Darsning maqsadi:  
 
 
 
 
Barg o‘simliklarning asosiy vegetativ organi, quyidagi vazifalarni bajaradi:  
a) barg organik moddalar hosil qiladi 
b) barg suvni bug‘lantirib, transpiratsiya vazifasini bajaradi  
v) barg orqali o‘simlik nafas oladi  
g) o‘simliklarning tashqi sharoitga moslashish organi bo‘lib xizmat qiladi  
d) barglar to‘kilib o‘simlik hayotini saqlab qoladi  
e) zapas oziq moddalar to‘playdi.  
O‘simliklarning barglari shakli jihatidan xilma – xil bo‘lishiga qaramay, ikki gruppaga – oddiy 
va  murakkab  barglarga  bo‘lib  o‘rganiladi.  Oddiy  bargda  bitta  barg  bandida  bitta  barg 
plastinkasi  joylashadi.  Oddiy  barglarning  shakli,  uchining  tuzilishi,  tomirlanishi  va  qirralari 
xilma  –  xil  tuzilgan  bo‘ladi.  Murakkab  barglar  –  barg  bandida  bir  nechta  barg  plastinkasi 
bo‘lgan  barglarga  aytiladi.  Barg  bajaradigan  funktsiyasiga  qarab  o‘z  shaklini  o‘zgartirishi 
mumkin.  
 
2. Darsning vazifasi:  
 
Bargning tashqi tuzilishi, barg qirralari, tomirlanish, qirqilishi, barglarning poyada joylashishi, 
barg metamorfozini o‘rganish  
 
3. O‘quv jarayonining mazmuni  
 
Barg qanday vazifalarni bajaradi 
To‘liq barg to‘liqsiz  bargdan nima bilan farq qiladi. 
Barglarning morfologik tuzilishi  
Oddiy barg formalari  
Barg qirralari xilma-xilligi  
Barg plastinkasining qirqilishiga qarab xillari  
Barg plastinkasining tomirlanishi  
Barglarning katta – kichikligi va yashovchanligi  
Barglarning novdalarda joylashishi  
SHakli o‘zgargan barglar (barg metamorfozi) 
 
4.  O‘quv  jarayonini  amalga  oshirish  texnologiyasi  (metod,  forma  (shakl),  vosita,  usul, 
nazorat, baholash) 
 
a) Darsning turi - suhbat   
b) Metod – Vertushka, Bumerang  
v) Forma – (shakl) guruh 
g) Vosita – doska, tarqatma material, tablitsa, gerbariy  
d) Usul – nutqli  
e) Nazorat – kuzatish (ko‘rish) 
j) Baholash – o‘z-o‘zini va umumiy baholash  
  
5. Metod – Vertushka, Bumerang 
 
Vertushka metodi 


262 
 
 
 
Bu  treningda  3  ta  yoki  5  ta  guruhga  material  tarqatiladi  va  har  bir  guruh  yakka  holda 
belgilaydi. Keyin bu material guruhlarga aralashtirib beriladi, yana belgilanadi, 3 yoki 5 marta 
aylangandan keyin o‘qituvchi va talabalar bilan umumiy to‘g‘ri javob o‘rtoqlashiladi.  
 
№ 
Barg tomirlanishi 
 
yoysimon 
 
parallel 
 
to‘rsimon 
 
patsimon 
 
barmoqsimon  
 

 
 
 

 

 

 
 

 
 
Bir 
xil 
yo‘nalishdagi 
tomirlar 
boshlanish 
va 
tugallanish 
joylarida 
birlashsa  
Bir 
xil 
yo‘nalishdagi 
tomirlar tutashmasa  
Barg  tomirlari  shoxla-nib 
ketgan bo‘lsa  
Barg  tomirlari  shoxlan-gan 
bo‘lib,  barg  plas-tinkasi 
butun bo‘lsa     
Barg  tomirlari  shoxlan-gan 
bo‘lib,  barg  plastin-kasi 
qirqilgan bo‘lsa 
 
 
 
 
 
 
№ 
Barglarning novdalarda 
joylashishi  
 
navbat 
bilan  
 
harama -
harshi 
 
xalqa-
simon 
 
 
  

 
 

 
 
 
 

 
 
Novdaning  har  qaysi  bo‘-
?imida  bir  biriga  qarab 
ikkita barg joylashsa  
Novdaning  har  qaysi  bo‘-
qimidan faqat bittadan barg 
chiqib, 
novda 
bo‘ylab 
pastdan  yuqoriga  qarab 
joylashsa  
Novda  bo‘g‘imida  uch  va 
undan 
ziyod 
barglar 
joylashsa  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bumerang metodi 
 
1 - guruhga beriladigan vazifa 
 
1.
 
Barg vazifasi  nimadan iborat  
2.
 
Barg necha qismdan tuzilgan  
3.
 
Barg necha xil guruhga bo‘linadi.  
 
2 - guruhga beriladigan vazifa 
 
     1. Barg shakllari  


Yüklə 43,03 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   139




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə