|
Toshkent farmatsevtika instituti ijtimoiy fanlar kafedrasi psixologiya va pedagogikaamaliy - konkret narsalarni bevosita solishtirish;
nazariy
|
səhifə | 30/102 | tarix | 15.01.2023 | ölçüsü | 13,21 Mb. | | #98632 |
| Majmua Ped psixologiya 2022 фармamaliy - konkret narsalarni bevosita solishtirish;
nazariy - tasavvur qilinayotgan obrazlarni va narsalarni ongda fikran taqqoslash.
Inson shaxsiy faoliyatida, ta’lim jarayonida taqqoslash ustida qanchalik ko’p mashq qilsa, taqqoslash ko’nikmasi paydo bo’lsa, unda fikr yuritish shunchalik samarali bo’ladi.
Umumlashtirish - umumiy va muhim sifatlariga ko’ra predmetlarni guruhlashtirish, umumiylashtirish kabilar kiradi. Umumlashtirish deganda psixologiyada narsa va hodisalardagi xossa, belgi, xususiyat, alomatlarni topish va shu umumiylik asosida ularni birlashtirish tushuniladi. Umumlashtirish asosida abstraktsiyalash jarayoni yotadi. Umumlashtirish jarayoni abstraktsiyasiz mavjud bo’lishi mumkin, lekin abstraktsiyasiz umumlashtirishning yuzaga kelishi mumkin emas. Narsa va hodisalarning, qonun va qonuniyatlarning ayrim belgisi, sifati, alomati yoki xususiyatlarini fikran ulardan ayirib olib, mustaqil fikr obyektiga aylantirishdan iborat fikr yuritish operatsiyasi - abstraktsiyalashdir.
Konkretlashtirish - mavhumlashtirishning teskari jarayoni bo’lib, ayrim xususiyatlarni konkret buyumida, predmetga qo’llashdir. U hodisalarni ichki bog’lanish va munosabatlardan qat’iy nazar, bir tomonlama ta’kidlashdan iborat fikr yuritish operatsiyasidir.
Klassifikatsiyalash - bir turkum ichidagi narsalarning bir-biriga o’xshashligiga va boshqa turkumdagi narsalardan farq qilishiga qarab, narsalarni turkumlarga ajratish tizimiga aytiladi. Fan olamida buyuk kashfiyot bo’lib hisoblangan D.I.Mendeleyevning «Elementlarning davriy tizimi» jadvali klassifikatsiya uchun yorqin misoldir.
Sistemalashtirish operatsiyasi yordamida narsa va hodisalar, faktlar, fikrlar va obyektlar makondagi, vaqtdagi egallagan o’rniga qarab yoki mantiqiy joylashtiriladi.
Tafakkur shakllari psixologiyada tushuncha, hukm, xulosa chiqarish bosqichlarida ifodalanadi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|