Тупроқшунослик-ўқув қўлланма-лотин

Tuproq podtiplari -
tipdagi bir guruh tuproqlar bo‘lib, sifat jihatdan 
tuproq hosil bo‘lishining mahlum bir xususiyati bilan ajralib turadi. 
Masalan, podzollashgan qora tuproq (chernozyom opodzolennqy), 
ishqorsizlangan jigarrang tuproq. 
Tuproq oilasi 
podtip qaramog‘ida bo‘lib, sifat jihatdan mahalliy bir 
sharoitning ta’siri bilan ajralib turadi. Masalan, och tusli sozsimon 
yotqiziqlar ustida hosil bo‘lgan bo‘z tuproqlar. 
Tuproq turi
oiladagi tuproqlar guruhi bo‘lib, tuproq hosil bo‘lish 
jarayoni bilan ajralib turadi. Masalan, silno-, slabo-, sredne- podzolistnie 
pochvi. 
Tuproq toifalari. 
Ma’lum bir jarayonning tuproq turi ichida alohida 
rivojlanishi bilan ajralib turadi, masalan, kuchsiz, o‘rtacha, kuchli 
sho‘rlangan taqir tuproqlar. 
Turli ko‘rinishdagi tuproqlar. Ye
ngil, o‘rtacha va og‘ir qumoqli 
bo‘z-o‘tloqi tuproqlar. 
Tuproq razryadlari. 
Allyuviyda, prollyuviyda, ohaktosh, granit 
ustida hosil bo‘lgan bir guruh tuproqlar. 

---

H.
Х
.
Т
ursunov. 
Т
uproqshunoslik 
122 
Tuproq podrazryadlari. 
Yuvilish darajasi bilan farq qiladigan bir 
guruh tuproqlar
: 
kuchsiz, o‘rtacha, kuchli darajada yuvilgan tuproqlar. 
Tuproq diagnostikasi 
prinsiplariga asosan tuproq tuzilishini ma’lum 
bir tizim va qoida bo‘yicha tavsiflashdir. 
V.V.Dokuchayev tomonidan tuproq diagnostikasi prinsiplarining:
1) profil, 2) har tomonlama majmuiy yondashish, 3) solishtirma geografik 
tahlil , 4) genetik usullari ishlab chiqilgan. 
Profil usuli -
tuproq qoplamini A, V, S genetik qatlamlarga bo‘lib 
tasniflash. 
Majmuiy har taraflama tavsifga - 
morfologik, fizik, fizik-
kimyoviy, biologik, agronomik xossa va xususiyatlarga qarab tahriflash 
kiradi.