Uġlyam folkner
Yüklə 4,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
58
soyuq, nə də isti baxıĢlarla deyil, yalnız sınayıcı nəzərlərlə baxır; bu arada Bayron yeknəsəq bir səslə söhbətinə davam edir, deyir ki, saat altıyadək heç bir qərara gələ bilməyib, hətta Lina ilə birlikdə meydana yollananda belə tərəddüd içindəymiĢ. Bundan sonra Bayron sakit danıĢır, deyir ki, artıq meydana çatanda Linanı miss Birdin evinə aparmaq qərara gəlir, Haytauerin çaĢqın sifətinə nəsə qorxulu, pis bir niyyətin əndiĢəsi çökür. Bayronsa sakitcə danıĢır, fikirləĢir, yadına salır. Sanki, havanın da, bu axĢamın da üstünə nəsə bulanıq bir Ģey dağılıb, tanıĢ adamların sifətini tanınmaz eləyib və o, hələ heç nə eĢitmədən, hələ nə hadisə baĢ verdiyini bilmədən – bu hadisədən sonra keçmiĢ çətinlikləri ona uĢaq çətinlikləri kimi görünəcəkdi – olanlardan xəbər tutmamıĢ baĢa düĢür ki, Lina bu haqda heç nə bilməməlidir. Heç nə deyilmədən də aydın idi ki, Bayron itkin Lukas Berçi, axır ki, tapıb; indi ona elə gəlir ki, yalnız kütlüyü və ağlının zəifliyi bunu anlamasına mane olub . Ona elə gəlir ki, tale, təsadüf özü bu sarı tüstü sütununu ucaldaraq bütün günü ona xəbərdarlıq edib, amma o öz axmaqlığı ucbatından bu əlaməti düzgün anlaya bilməyib. Və budur o, heç kimi və heç nəyi – rastlaĢdıqları adamları, o hadisənin bütün ağrı- acısını canında daĢıyan havanın özünü danıĢmağa qoymur, təki Lina eĢitməsin. Ola bilsin, elə onda baĢa düĢüb ki, Lina gec-tez bunu öyrənəcək, eĢidəcək və müəyyən mənada bu onun öz hüququdur. Sadəcə, ona elə gəlir ki, əgər bu qadını meydandan keçirib evə aparmaq ona müyəssər olsa, məsuliyyət onun boynundan götürüləcək. Özünü cavabdeh hesab etdiyi Ģər iĢə görə deyil, sadəcə, ona görə ki, hadisə törədilən axĢam bu qadının yanında məhz o olub, ona görə ki, bu qadın otuz gün pay-piyada, pulsuz-parasız yol gəlib Ceffersona çatanda təsadüf bu Ģəhəri təmsil etmək üçün məhz onu seçib. O bu məsuliyyətdən yayınmaq niyyətində deyildi, buna ümid belə eləmirdi. Sadəcə, bu heyrət və dəhĢət anını özü üçün, o qadın üçün mümkün qədər gecikdirmək istəyirdi. Bu barədə o, sakitcə, hamar, ifadəsiz bir səslə, dili topuq vura-vura, baĢını qaldırmadan danıĢır, Haytauer isə stolun üzərindən ona baxa-baxa əvvəlki kimi qorxu içində və könülsüz ona qulaq asır. Nəhayət, onlar pansiona çatıb içəri girdilər. Sanki, o anda qadının da qəlbində nəsə xoĢ olmayan, pis bir duyğu oyandı; onlar dəhlizdə dayanıb gözləyəndə, diqqətlə onun üzünə baxa- baxa ilk dəfə dilləndi: – Onlar, o adamlar sizə nə demək istəyirdilər? Yanğında nə olub ki? – Heç, elə bir Ģey olmayıb, – o cavab verdi, öz səsi özünə mənasız və darıxdırıcı gəldi. – Guya, miss Berden əzilib. – Necə əzilib? Bərk əzilib? –
Yox, deyəsən. Bəlkə də, heç nə olmayıb. Çox güman ki, ağıllarına gələni danıĢırlar. – Onun üzünə baxa, baxıĢlarına tab gətirə bilmirdi. Amma hiss edirdi ki, qadın ona baxır, özünün isə, sanki, qulağı səsə düĢmüĢdü: elə bil, bütün Ģəhəri – o qadını tələm-tələsik keçirməyə çalıĢdığı meydanı, adamların dinc, adi iĢıqların arasında topa-topa yığıĢıb bu hadisə barədə 59
danıĢdıqları hər küncü, bucağı boğuq, gərgin səslər bürümüĢdü. Evdə də adi səslər, baĢlıcası isə çaĢqınlıq, qorxunc matı-qutu qurumuĢluq hökm sürürdü və o, zəif iĢıqlanmıĢ dəhlizə göz gəzdirə-gəzdirə fikirləĢdi Axı bu niyə gəlib çıxmır? Niyə gəlib çıxmır axı? Nəhayət, miss Bird gəlib çıxdı: səliqə-sahmanlıydı, qırmızı əlləri və dağınıq, dən düĢmüĢ saçları vardı. –
Alabamadandır, Ģəhərə elə indicə gəlib. Burada öz əri ilə qarĢılaĢacağına ümid edir. Onu hələ tapa bilməyib. Bura gətirdim ki, bir az dincəlsin; nə qədər ki onu Ģəhərin cəncəlli iĢlərinə qarıĢdırmayıblar, bir az dincəlsə yaxĢıdır. Hələ Ģəhərdə olmayıb, heç kimlə söhbət eləməyib. FikirləĢdim ki, adamlar onu sorğu-sualla yormamıĢdan əvvəl siz ona burda bir yer ayırasınız, istirahət eləyə və... – Onun sərrast, inadcıl, eyni Ģeyi təkrarlayan səsi kəsildi, dondu. Ona elə gəldi ki, ev sahibəsi onu baĢa düĢdü. Yalnız sonra fərqinə vardı ki, ev sahibəsi təzə xəbərlər barədə – artıq onun da bunları eĢitdiyinə əmin idi – heç də onun xahiĢinə görə deyil, yalnız qadının hamilə olduğuna diqqət yetirdiyinə görə susub və buna görə də istənilən halda nəsə danıĢmaqdan çəkinərdi. Ev sahibəsi Linanı bir anlığa, artıq dörd həftədir tanıĢ olmayan digər qadınların ona diqqətlə nəzər saldığı kimi iti, sınayıcı baxıĢlarla baĢdan-ayağa süzdü. –
–
Ġki gecə, – Bayron dedi. – Bəlkə də, yalnız bu gecəliyə. Ərini tapacağına ümid eləyir. Elə indicə gəlib, hələ kimdənsə, nəsə soruĢub öyrənməyə vaxt tapmayıb... – Onun səsinin ahəngi israrlı, çoxmənalıydı. Miss Bird indi də onu diqqətlə süzür. Bayron fikirləĢir ki, bu qadın hələ də onun iĢarəsini anlamağa çalıĢır. Miss Bird isə onun dilinin necə dolaĢdığına diqqət yetirərək fikirləĢir (ya da fikirləĢməyə çalıĢır) ki, bu çaĢqınlığın tamam baĢqa mənası, baĢqa səbəbi var. Sonra o, yenə Linaya tərəf baxır. Bu baxıĢlar heç də soyuq deyil. Amma onlarda hərarət də yoxdu.
–
Məncə, indi onun harasa yollanmalı halı da yoxdur, – miss Bird dedi. –
Mən də bu fikirdəyəm, – Bayron dərhal onun sözündən tutmağa çalıĢdı. – Hara getsə, bu söz-söhbətləri, həyəcanlı hadisələri eĢitməli olacaq, o isə belə Ģeylərə hələ öyrəĢməyib... Əgər bu gün sizdə bütün yerlər tutulubsa, bəlkə, onu mənim otağımda yerləĢdirəsiz? –
qalacaq. Ġstəyirsiniz, bazar ertəsinəcən – siz qayıdanacan orda qalsın? –
Bu gün mən getməyəcəyəm, – Bayron dedi. BaxıĢlarını ondan yayındırmadı. – Bu dəfə gedə bilməyəcəyəm. – O, gözlərini ev sahibəsinin soyuq, artıq Ģübhəli baxıĢlarına zilləyərək ümid elədi ki, miss Bird, heç olmasa, bu dəfə öz ağlına gələni yox, onun baxıĢlarının ifadə etdiyi mənanı oxuyacaq. Deyirlər yalnız təcrübəli yalançılar adamı aldada bilir. Amma təcrübəli, vərdiĢkar yalançı çox vaxt yalnız özünü aldadır; bütün həyatı boyu düzlük qandalının buxovunda gəzən adamın yalanına isə daha asan inanırlar. Yüklə 4,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|