Uġlyam folkner
Yüklə 4,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
15 3 qoyan böyük qıza dedi, – çox sağ olun, xanım, zəhmət çəkməyin, yağı özüm götürərəm. Camaat danıĢırdı ki, o at heç də o meksikalının olmayıb. Onun, ümumiyyətlə, heç vaxt atı olmayıb. Bir də ki, ispanlar da əhalini ciddi nəzarətdə saxlamağa məcburdurlar, çünki ġərqdən gedənlər Qərbi orda çox pis tanıdıblar. Ata əsəbiləĢdi. – Lap Allaha and içərəm. Əgər orda nəsə bir cəncəl iĢ olubsa, Allaha and olsun ki, o hökmən onda iĢtirak edib. Ona deyin ki, – ata tamam qəzəblənib özündən çıxdı – əgər sarıqarın keĢiĢlərin onu yoldan çıxarmalarına imkan versə, o murdar qiyamçılar kimi onu özüm yerindəcə güllələyərəm. – Ona deyin ki, qayıdıb evə gəlsin, – böyük qız söhbətə qarıĢdı. – Siz ona yalnız bunu deyin. – Oldu, xanım, – xəbər gətirən adam dedi. – Hökmən deyərəm. Mən indi ġərqə, Ġndianaya gedirəm. Qayıdan kimi dərhal onu axtarıb taparam. Hökmən deyərəm. Hə, az qalmıĢdı unudum. Dedi sizə çatdırım ki, arvad da, uĢaq da sağ-salamatdılar. – Kimin arvadı, kimin uĢağı? – ata dedi. – Onun, – qonaq dedi. – Bir daha sizə öz təĢəkkürümü bildirirəm. Sağ olun. Salamat qalın. Onların yanına qayıtmamıĢdan bir az əvvəl oğlu üçüncü dəfə xəbər göndərdi. Günlərin bir günü evin önündə onun necə qıĢqırdığını eĢitdilər. 1866-cı il idi. Ailə bir daha köçüb, Qərbə tərəf yüz mil aralıda məskən salmıĢdı, oğul isə oturacağının altında bir cüt köhnə ayaqqabı və içərisi qızıl tozu, pul sikkəsi, külçə daĢ-qaĢla dolu iki dəri kisə gizlədilən tarantası 9 Kanzas və Missuri boyunca irəli-geri qovaraq onları tapanacan iki ay vaxt itirmiĢdi. O, qıĢqıra-qıĢqıra üstü çimlə örtülmüĢ komaya yaxınlaĢanda qapının ağzında kətildə bir kiĢi oturmuĢdu. “Bax o, atamdı, – Nataniel yanında gətirdiyi qadına dedi. – Görürsən?” Atası hələ altmıĢı haqlamasa da, gözləri xeyli zəifləmiĢdi. Kalvin öz oğlunu yalnız tarantas dayanandan sonra, qızlar çığıra-çığıra evdən bayıra qaçıĢanda tanıdı. Tanıyan kimi də yerindən qalxıb var gücü ilə nəsə bağırdı. “Bu da biz, – Nataniel dedi. – Axır ki, öz evimizdəyik”. Kalvin dilinə bir kəlmə də olsun xoĢ söz gətirmədi. Yalnız qıĢqırıb, söyüĢ söydü. “Ġndi sənin dərinə saman təpəcəm! – deyə çığırdı. – Qızlar! Vanqi, Bekki! Sara!” Bacılar artıq ordaydılar. Onlar öz büzməli donlarında, atalarının bağırtısında itib-batan çılğın çığırtıları ilə birlikdə çoxdan özlərini bayıra atmıĢ, güclü hava axınına düĢmüĢ Ģar balonları kimi ora uçmuĢdular. Atanın əynindəki zəngin, yaxud iĢ-gücdən uzaq adamın, ya da bazar günlərində geyinilən kilsə pencəyini xatırladan pencəyin yaxası açıq idi və o, sifətini turĢudaraq, əl atıb belində nəyisə dartıĢdırdı; sanki, indicə tapançasını çıxaracaqdı. Amma sadəcə, yeganə əliylə Ģalvarının dəri qayıĢını dartıb çıxardı və çıxaran kimi də onu havada yellədə-yellədə çığırtısı bir-
9
Tarantas – üstü örtülü minik arabası 15 4 birinə qarıĢmıĢ qadınların arasına cumdu. “Ġndi sənə göstərərəm! – o bağırdı. – Ġndi bilərsən ki, evdən qaçmaq nə deməkdi!” QayıĢ iki dəfə Natanielin çiynindən tutdu. Amma o, cəmi ikicə dəfə havaya qalxıb-enə bildi, çünki bu iki kiĢi dərhal bir-birinin üstünə atılıb əlbəyaxa oldular. Bu, oyuna bənzəyirdi – ölümcül, son dərəcə əyləncəli, amma ciddi bir oyuna; elə bil, iki aslan bir-birilə çarpıĢırdı və bunun sonu qanla bitə də, bitməyə də bilərdi. Onlar bir-birinin yaxasından yapıĢdılar, qayıĢ havadan asılı qaldı: arıqsifət, saqqalına dən düĢmüĢ, nyu-inqləndli boz gözləri bərələ qalan qocayla ona heç oxĢamayan, burnu bir az əyri, ağappaq diĢləri təbəssüm içərisində qıcanan cavan üz-üzə, kəllə-kəlləyə dayanmıĢdılar. “Bəsdi, – Nataniel dedi. – Görmürsən tarantasdan bizə kimlər baxır?” Bu ana kimi onların heç biri tarantas tərəfə gözucu da olsa baxmamıĢdı. Onun içində bir qadın, bir də on iki yaĢlı oğlan uĢağı oturmuĢdu. Ata dönüb qadına tərəf bircə dəfə baxdı; uĢağa baxmağın isə onun üçün heç bir əhəmiyyəti yox idi. Qadına tərəf baxdı və xəyalat görübmüĢ kimi ağzı açıla qaldı. “Yevangelina!” – o, heyrət içində dedi. Qadın mərhum arvadına bəzəyirdi, elə bil, onun doğma bacısıydı. Anasını çətin ki, xatırlaya bilən oğlu, demək olar ki, tamamilə onun eyni olan bir qadınla evlənmiĢdi. – Bu, Xuanadır, – o dedi. – Yanındakı da Kalvin. Biz gəlmiĢik ki, burda evlənək. AxĢam yeməkdən sonra Nataniel uĢaqla arvadını yatmağa göndərib danıĢmağa baĢladı. Çırağın baĢına yığıĢmıĢdılar: ata, bacılar və axır ki, evə qayıdan oğul. Orada bir dənə olsun anqlikan 10 keĢiĢi yoxudu, Nataniel izah etdi, hamısı katoliklər idi. “Biz biləndə ki, çikomuz 11
olacaq, Xuana katolik keĢiĢindən danıĢmağa baĢladı. Mən isə heç cür razı ola bilməzdim ki, Berden bütpərəst kimi doğulsun. Onun könlünü almaq üçün əsl anqlikan keĢiĢi axtarmağa baĢladım. Amma hər dəfə ortaya bir iĢ çıxdı, vaxt eləyib keĢiĢ tapa bilmədim; sonra da uĢaq doğuldu, yəni tələsməyə lüzum qalmadı. Xuana isə daim narahat idi, hökmən keĢiĢin yanına getmək istəyirdi; bir dəfə – iki ildən sonra eĢitdim ki, Santa Feyə ağ dərili keĢiĢ gələcək, gününü isə dəqiq bilmirdim. HazırlaĢıb ora yollandıq, amma vaxtında yetiĢə bilmədik. Biz ora çatanda həmin keĢiĢi harasa aparan dilicanın 12 yalnız tozanağını görə bildik. Yenə də gözləməyə məcbur qaldıq, iki ildən sonra Texasda bəxtimizə daha bir fürsət düĢdü. Ancaq burada da, elə bil, qəsdən reyncerlərə 13 iliĢdim; rəqs zamanı Ģerifin köməkçisinə qarĢı Ģuluqluq eləmiĢdilər, möhkəm dava düĢmüĢdü, davanı yatırmaqda onlara kömək etməli oldum. Hər Ģey bitəndən sonra isə bu qərara gəldik ki, evimizə qayıdaq və burda adam kimi evlənək. Ona görə də indi burdayıq”. Artıq qocalmıĢ, saçları ağarmıĢ ata ciddi bir görkəm alıb çıraq iĢığında sakitcə oğlunu dinləyirdi, amma sifəti fikirliydi, sanki; o, dərin mürgüyə getmiĢ hansısa düĢüncəni, çaĢqınlığa
10
Anqlikan – Ġngiltərədə protestant dininin bir qolu 11
UĢağımız (ispanca) 12
Dilican – dörd təkərli minik arabası 13
Reyncer – süvari (atlı) polis Yüklə 4,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|