| 9-rasm.
Diagnostik funksiyasining tasnifiy andozasi
2.9. Seleksion-bashoratlash funksiyasi
Har bir o‘qituvchi-trener o‘zining kasbiy-pedagogik faoliyatida barcha kasbiy
funksiyalarni mukammal o‘zlashtirish bilan bir qatorda seleksion-bashoratlash
qobiliyatiga ega bo‘lishi ustuvor ahamiyat kasb etadi. Bunday kasbiy funksiya
o‘qituvchi-trenerning yoshi, uning tajribasi va kvalifikatsion toifasidan qat’i nazar
shu mutaxassisning iste’dodi hamda pedagogik qobiliya-tini belgilovchi omil
sifatida xizmat qiladi. Chunki voleybol to‘garaklari tanla-nadigan bolalar,
mashg‘ulotlarni o‘tkazish, iste’dodli voleybolchilarni jamoaga jalb qilish, ularni
muayyan o‘yin funksiyalariga ixtisoslashtirishda bo‘lajak mahoratni bashorat qila
bilish, jamoa tarkibini yosh o‘yinchilar bilan to‘ldirish va terma jamoalarga
nomzodlarni tanlash uchun ularning genetik (nasliy) xususiyatlari, harakat
qobiliyatlari, oila tarbiyasi hamda hayot davomida egallagan ko‘nikma-
malakalarini payqash va bilish zarurdir. Ma’lumki, aksa-riyat voleybol
to‘garaklarida, sport maktablarida bolalarni voleybol guruhlariga tanlash va qabul
qilish jarayoni e’lonlar, takliflar yoki faqat rasmiy normativ talablar asosida
39
amalga oshiriladi. Natijada bola 2-3 yil, hatto 5-6 yil muttasil shug‘ullanib kelsa-
da, uning tana uzunligi yoki bir qator jismoniy qobiliyatlari voleybol talablariga
mos kelmay qolishi oshkor bo‘lib qoladi. Vaholanki bunday muddat jarayon uchun
qancha mashaqqatli mehnat, qancha vaqt va qancha mablag‘ behuda sarflangan
bo‘ladi. Ana shunday holatlarni oldini olish va raqobatbardosh hamda kelajakda
yetuk voleybolchilarni tarbiyalash, yetish-tirishdek yuksak maqsadni amalga
oshirish uchun har bir o‘qituvchi-trener barcha kasbiy funksiyalarni o‘zlashtirish
bilan bir qatorda seleksion-basho-ratlash mahoratiga ega bo‘lishi talab qilinadi (9-
rasm).
Dostları ilə paylaş: | 
