Uşaq Kitabxanası
Yüklə 0,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- I oxucu
- Yatmış uşaq
- IV Oxucu
12
tanışdır. Hələ “Kəşkül” qəzeti 1885-ci ildə 24-cü nömrəsində yazıçı haqqında nekroloq məlumat vermiş, onun yaradıcılığ ını yüksək qiymətləndirmiş, ədibin şeirindən tərcümə dərc etmişdi. Hacı F. Ağazadə 1912-ci ildə Bakıda nəşr olunmuş “Ədəbiyyat” məcmuəsində Hüqo haqda məqalə yazmış və şairin “Niyazi aziranə” şeirini dərc etdirmişdir. əvvəllərində Hüqo yaradıcılığına müraciət edənlərdən biri də görkəmli şair və tərcüməçi Abbas Səhhətdir. Fransız dilini gözəl bilən A.Səhhət şairin “Yatmış uşaq” şeirini orijinaldan tərcümə etmişdir.
Yatmış uşaq Bir körpə uşaq beşikdə yatmış Rahat əl-ayaqların uzatmış. Dünya üzünə gözün qapatmış Əflaka tərəf nəzarət eylər Cənnətdə gəzib səyahət eylər.
Bəşşaş oturub yanında madər Hərdən beşiyi əl ilə yellər.
Gah layla deyər, öpər, gah iylər İstər başına durub dolansın Qıymaz uşaq uyqudan oyansın.
Məsum uşağın bu halətindən Madər sevinər bəşaşətindən Qəlbi döyünər məhəbbətindən Bilməz ki, dil ilə layla çalsın, Ya ki, döşünə o tifli salsın.
13
Azərbaycan dilinə tərcüməsi sürətlənmişdir. Belə ki, görkəmli alim, mahir tərcüməçi Mikayıl Rəfili yazıçının “Gülən adam” (1927), “Paris Notr-Dam kilsəsi” (1936), “Doxsan üçüncü il” (1948) romanlarını Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdi. Hüqo ilə bağlı ilk tənqidi məqalələr də, əsasən, bu dövrdə işıq üzü görməyə başlamışdı. Tənqidçi M.Rəfili 1929-cu ildə “İnqilab və mədəniyyət” jurnalının 7-8-ci nömrələrində “Romantizm və Hüqo” adlı məqaləsini nəşr etdirmişdir. XX əsrin 50-ci illərində istər tərcümə sahəsində, istərsə də ədəbiyyatşünaslıqda Hüqo yaradıcılığına maraq daha da artmışdır. Bunun bir başlıca səbəbi də Hüqonun anadan olmasının 150 illiyi münasibətilə keçirilən yubileyi idi. 1951-ci ildə Vyanada keçirilən Ümumdünya Sülh Şurasının ikinci sessiyasında məşhur Çin yazıçısı Dun fransız yazıçısı Viktor Hüqonun anadan olmasının 150 illiyini, İtaliyalı Ronili Qoqolun vəfatının 100 illiyini, İlya Erenburq isə Leonardo da Vinçinin 500 illiyini qeyd etmək təklifini irəli sürmüş, Ümümdünya Sülh Şurası da bu təklifləri qəbul etmişdi. 1952-ci ilin fevralın 27-də Azərbaycan Sülhü Müdafiə Komitəsi, Azərbaycan Elmlər Akademiyası və Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı birlikdə Hüqonun yubileyinə həsr olunmuş iclas keçirmişdilər. Təntənəli yığıncağı Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının sədri M.İbrahimov açmış, prof. Əli Sultanlı Hüqonun həyat və yaradıcılığı haqqında məruzə etmiş, Mirzağa Quluzadə isə “Azadlıq və tərəqqi uğrunda çarpışan böyük mübariz” mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir. Həmin il respublikanın, demək olar, bütün dövri mətbuatında görkəmli ədəbiyyatşünas alimlər dahi sənətkarın yubileyi ilə bağlı yazılar dərc etdirmişlər.
xalqının böyük yazıçısı” adlı məqaləsində Hüqonun həyat və 14
yaradıcılığından bəhs edərək ayrı-ayrı əsərlərini təhlil etməyə çalışmış, rus yazıçısı Lev Tolstoyun “ən yaxşı fransız romanı” adlandırdığı “Səfillər” əsərini Hüqonun “şah əsəri” hesab etmiş və əsərin əsas qayəsinə öz münasibətini bildirmişdir. Qərb ədəbiyyatı üzrə o zaman respublikada sayılan ən güclü iki mütəxəssisdən biri Əli Sultanlı Hüqonun yaradıcılığını təhlil edərkən maraqlı bir müqayisə aparmışdır. O yazmışdı ki, “Klod Ge” hekayəsi “Səfillər” romanının ilk və məhdud sxemidir. O qeyd edirdi ki, işsiz qalan namuslu fəhlə Klod Ge oğurluq etməyə məcbur olmuşdur. Onu tutub həbsxanaya aparmışlar, həbsxana müdirinin təhqirlərinə davam gətirməyərək Klod Ge intiqam almış, həbsxana müdirini öldürmüş, buna görə də fəhləyə edam cəzası kəsmişlər. Ə.Ağayev Hüqonun ümumi yaradıcılığına müraciət etsə də, ölməz sənətkarın vətənpərvərliyini daha qabarıq surətdə təqdim etməyə çalışmışdır. Fransa˗Prussiya müharibəsi zamanı Paris şəhəri mühasirə yə alınmışdı. Öz vətəninin qoca paytaxtının bu vəziyyətə düşməsi V.Hüqonu çox qəzəbləndirmişdi. 1870-ci ilin sentyabrın 17-də o demişdi: “Fransızlar! Prussiyalılar 800 min nəfərdir – siz isə 40 milyonsunuz. Ayağa qalxın! Heç bir istirahət, tənəffüs və yuxu lazım deyildir”.
Ə.Tələt “Lion fəhlələri”, “Mədəniyyət”, “Üfüqün iki tərəfi”, Ə.Cəmil “Son söz”, A.Aslanov “Şən həyat” şeirlərini tərcümə etmişlər. Mikayıl Rəfilinin tərcüməsi ilə 1958-ci ildə məşhur “Səfillər ” romanının I-II hissələri, 1963-cü ildə Beydulla Musayevin tərcüməsi ilə III-IV hissələri, 1964-cü ildə isə V hissəsi işıq üzü görmüşdür. Yüklə 0,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
|