Uşaq Kitabxanası
Yüklə 0,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sual: 1.
- Sual: 3.
- Sual: 4.
- Sual: 5.
- Sual: 6.
- Sual: 7.
- Sual: 8.
- Sual: 9.
- Sual: 10.
- “Romantizm və Hüqo”
- Ədəbiyyat siyahısı: ƏSƏRLƏRİ
- Elektron resurslar
- Haqqında Böyük şəxsiyyətlər deyib
- Qoca Hüqonun çoxsaylı
- Romantik ədəbiyyatın parlaq
18
paylanır. Ən çox suala cavab verən oxucu kitabxana rəhbərliyi tərəfindən mükafatlandırılır. Sual: 1. Viktor Hüqo kimdir? Cavab: Viktor Hüqo – böyük fransız yazıçısı, dramaturq, şair, publisist, utopik realizmin ən nüfuzlu nümayəndələrindən biri olmuşdur.
daha məşhurdur? Cavab: Nəzm əsərləri arasında “Düşüncələr” və “Əsrlərin əfsanəsi” kimi poemaları daha məşhurdur. Sual: 3. Dünya oxucularının F.Hüqonun ən çox bəyəndiyi əsərləri hansılardır? Cavab: Oxucuların ən çox bəyəndiyi əsərləri “Səfillər”, “Notr- Dam qozbeli” , “Edam məhkumunun son günü” romanlarıdır. Sual: 4. Hüqo yaradıcılığını tədqiq edən alimlər onu neçə mərhələyə ayırırlar və hansılardır? Cavab: Hüqo yaradıcılığını tədqiq edən alimlər onu 3 mərhələyə ayırırlar: 1-ci mərhələ. Sürgündən əvvəl ( ilkin yaradıcılıqdan 1850-ci ilə qədər olan dövr). 2-ci mərhələ. Sürgün dövrü ( 1850-1870). 3-cü mərhələ. Sürgündən sonrakı dövr (1870-1885). Sual: 5. Maksim Qorki Hüqo haqqında nə demişdir? Cavab: “Bu tribun şair dünyanın başı üzərində bir tufan kimi gurlayıb, insanın ruhunda olan bütün gözəlliklərə həyat verdi, can verdi. O, bütün insanlara həyatı, gözəlliyi, həqiqəti və Fransanı sevməyi öyrətdi”. Sual: 6. Viktor Hüqo neçə yaşında ilk şeirlərini yazmış və neçə yaşında “şeir magistri” adını almışdı? Cavab: Viktor Hüqo on üç yaşında ikən ilk şeirlərini yazmış, 18 yaşında artıq “şeir magistri” adını almışdı. Sual: 7. Şairin hansı şeirləri İspaniya həyatı ilə bağlıdır? 19
romansı”, “Kölgə” şeirləri İspaniya həyatı ilə bağlıdır.
romanını neçənci ildə yazıb qurtarmışdır?
“Paris Notr-Dam kilsəsi” kitabının nəşrindən düz otuz bir il sonra yazıb qurtarmışdır.
ədəbiyyatının ən yaxşı romanı adlandırmışdı? Cavab: Dahi rus yazıçısı Lev Tolstoy “Səfillər” romanını fransız ədəbiyyatının ən yaxşı romanı adlandırmışdır. Sual: 10. Azərbaycanın görkəmli alimi, mahir tərcüməçi Mikayıl Rəfili yazıçının hansı əsərlərini bizim dilə tərcümə etmişdir?
(1927), “Paris Notr-Dam kilsəsi” (1936), “Doxsan üçüncü il” ( 1948) romanlarını Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir.
Kitabxanada Viktor Hüqonun “Səfillər” romanı ilə bağlı böyük oxu zalında diskussiya da təşkil etmək olar. Belə tədbirin təşkili zamanı bir neçə şair, yazıçı, ədəbiyyatşünas dəvət etmək tədbiri daha maraqlı edər. Öncə aparıcı çıxış üçün dəvət olunmuş qonaqları və oxucuları salamlayır. Yazıçının həyat və yaradıcılığı, 215 illik yubileyi ilə əlaqədar kitabxanada keçirilə n tədbirlər haqqında qısa məlumat verdikdən sonra yazarlardan birini və ya ədəbiyyatşünas alimi əsər haqqında danışmağa dəvət edir.
20
Məruzəçilərin çıxışından sonra kitabxanaçı tədbiri belə bitirir : Ölməz ədibin sahilsiz kədərinin ayrılmaz parçası olan bu şah əsəri hər bir insana mənəvi cəhətdən zənginlik qazandıracaq qüdrətə sahib romandır. Əgər “Səfillər” olmasaydı, dünya ədəbiyyatı həqiqətən də bir xeyli yoxsul görünərdi. Kitabxanada Viktor Hüqonun 215 illik yubileyi ilə əlaqədar
kitabxanada ədəbi-bədii gecənin təşkili yubilyarın həyat və yaradıcılığı ilə daha yaxından tanış olmağa imkan verir. Gecəyə V.Hüqonun yaradıcılığına yaxından bələd olan tanınmış yazıçılar, ədəbiyyatşünaslar, tənqidçilər, jurnalistlər dəvət oluna bilər. Ədəbi-bədii gecənin ssenarisini sizə təqdim edirik. Əvvəlcə iştirakçılara V.Hüqonun həyat və yaradıcılığında n bəhs edən “Romantizm və Hüqo” adlı slayd təqdim olunur. Sonra isə aparıcılar səhnəyə daxil olurlar.
Fransanın görkəmli yazıçısı, XIX əsrin böyük korifeyi Viktor Hüqonun 215 illiyidir. Hüqo 83 il yaşamışdır. İlk baxışda elə görünə bilər ki, şair qayğısız, şən ömür keçirmişdir. Ancaq Hüqonun həyatına yaxından bələd olan yazıçının nə qədər kədərli həyat keçirdiyinin şahidi olar. O, 20 ilə yaxın sürgündə olmuşdur (1852-1870). Şair atasını, anasını, həyat yoldaşını, iki oğlunu və qızını itirmişdi. Əlbəttə, bura onun yaxın qohumlarını və dostlarını da əlavə etmək olar, xüsusilə qələm dostları Balzak və Dümanı. Viktor Hüqo ölüm ərəfəsində öz yaradıcılığına yekun vuraraq özü haqqında belə demişdir: “Mən öz kitablarımda, dram, nəsr əsərlərimdə kiçik və bədbəxt adamları müdafiə etmişəm, təlxəyin, nökərin, məhbusun da insan hüququ olduğunu göstərmişəm”. 21
nəcibi və ən çətini aristokrat və monarxist doğulub sonradan demokrat olmaqdır”. Viktor Hüqo bu sözləri deyərkən, Napoleon ordusunda artıq general rütbəsi qazanmış atası Sijisber ilə anası madam Sofi Hüqonun ailə izdivacını “zülmət ” adlandırmışdır. Bu “zülmət” onun yaradıcılığının birinci mərhələsini başdan-başa bürümüşdü; belə ki, o, on beş yaşında olarkən (1817) Paris Akademiyasının poeziya şöbəsi üzrə “Həyatın bütün sahələrində” elmin gətirdiyi səadət” mövzusunda elan etdiyi
müsabiqədə tərifnamə ilə mükanlandırılmış, dörd il keçməmiş, gənc Hüqo Fransada “Büq Jarqal” (1821) romanının müəllifi kimi artıq tanınmışdı. Ancaq Hüqo zülmətdən qaçıb qurtara bilməmiş, bu dəfə onu ölkədə ən görkəmli yazıçı hesab edilən Şatobriyanın təmtəraqlı, gurultulu cümlələri öz təsirinə salmış və Hüqo özü “Ədəbi mühafizəkar” adlı bir məcmuə təsis etmək qərarına gəlmişdir. O istəyirdi ki, eyni zamanda həm köhnə, “yaxşı zövqün” mühafizəçisi, həm də azadlığın dostu olsun; həm Şatobriyan yaradıcılığının pərəstişkarı, həm də Bayronun ardıcılı olsun; həm ənənəçi, həm də yenilikçi olsun. O, öz əsərlərində klassizmin “sarsılma z” normalarını qeyri-şüuri olaraq pozurdusa da, hər hansı bir yeni ədəbi “məktəbə qoşulmaq” haqqında hələ düşünmürdü. III Aparıcı: Dahi sənətkarlardan hər birinin arzusu həmişə əsl insan surətini qələmə almaqdır. Belə sənətkarlardan bəzilər i qəm-qüssə içərisində, bəziləri ağlaya-ağlaya, bəziləri gülə-gülə, bəziləri düşünə-düşünə yaratdıqları surətlə bəşəriyyətə öz borclarını vermişlər. “Ölümə məhkumun son günü” (1828), “Klod Qe” (1832) povestləri insan müdafiəsinə qalxan gənc Hüqonu əsl yazıçı kimi tanıtmışdır. Bu povestlər yazıçının gələcəkdə yazacağı nəhəng bir abidənin (“Səfillər”in) üvertürasıdır.
22
Qədim yunan lirik şairi Anakreon şeirinin incəliyilə ilk tanışlıqdan sonra Hüqo, ümumiyyətlə, Şərq şeirini dərindən öyrənməyə başlamışdır. O, ilk dəfə Şərq həyatını Esxilin, Vergilinin, Şekspirin, Bayronun, Alfred
dö Vininin yaradıcılığında axtarmış və daha sonra Sədi və Hafiz kimi sənətkarların əsərlərinin sətri tərcüməsi ilə tanış olmuşd ur; beləliklə, gənc Hüqo Şərq aləmini bilavasitə Şərq şairlərinin yaradıcılığında öyrənir
və özü də “Şərq şeirləri”ni (“Lezoryantöl”) 1826-1828-ci illər arasında yazmış və ayrıca kitab kimi nəşr etdirmişdir. I Aparıcı: Şərq gənc Viktor Hüqo üçün dünyada ilk insanın məskən saldığı məkandır. Şair Şərqdə olmamışdır, lakin o, Şərq hikmətini, Şərq ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrini sətri tərcümə vasitəsilə öyrənmiş, bu ədəbiyyatın insanı heyrətə gətirən nəfəsini duymuşdur; Şərq mühitilə nəfəs alan İspaniya, Mavritaniya, Yunanıstan və Türkiyə kimi dövlətlər bütün ziddiyyətləri ilə onun yazacağı şeirlərdə öz əksini tapmalıd ır; “Şərq şeirləri”lə V.Hüqo Fransa şeirinə bir yenilik gətirdi, bu yenilik fransız oxucusunu təəccübləndirən yeni şeir formaları, qafiyələri idi. (Səhnəyə daxil olan iki oxucu “Şərq şeirləri”ndən parçalar söyləyirlər”) II Aparıcı: Viktor Hüqonun bütün əsərlərində insan, insan taleyi ön plandadır: elmsiz, hüququnu – taleyini həll edən qanuna yalnız sakitcə tamaşa etməklə təskinlik tapan Klod Qö; onun daha inkişaf etmiş “ardıcılı” daha fəal, qara şüşə istehsalçısı, gördüyü işlərə görə kral tərəfindən fəxri legion nişanına layiq görülən Madlen-Jan Valjan; həyatda ali cəmiyyətdə doğulub, anasının kim olduğunu bilməyən, onu tapanda isə öldürən qatil Jenaro; hansı quruluşa, kimə, nəyə, nə üçün xidmət etdiyini anlamayan, anlayanda isə özünü Sena çayına atıb öldürən polis məmuru Javer; həyatın bütün 23
mərhələlərində qürur və şəxsi ləyaqət hissini saxlayan kölə Büq Jarqal; insan havadarı Kvazimodo, şər mənbəyi Klod Frolo və başqaları. Bütün bu obrazlar qalereyasının hər bir nümayəndəsi– sənətkarın söylədiyi həqiqətdir, həqiqət isə xalqdan gəlir, xalqın fikridir, Viktor Hüqo isə xalqın oğludur, öz xalqını əbədi olaraq bəşəriyyətə tanıdan sənətkardır!
24
ƏSƏRLƏRİ
Seçilmiş əsərləri: 3 cilddə. I cild : Səfillər. I-II hissələr. - Bakı: Şərq-Qərb, 2009. - 680 s. - (Dünya Ədəbiyyatı Klassikləri).
Seçilmiş əsərləri : 3 cilddə. II cild : Səfillər. III-IV hissələr. - Bakı : Şərq-Qərb, 2009. - 688 s
Seçilmiş əsərləri : 3 cilddə. III cild : Səfillər : V hissə; Paris Notr-Dam kilsəsi. - Bakı : Şərq-Qərb, 2010. - 816 s. - (Dünya Ədəbiyyatı Klassikləri).
Doxsan üçüncü il : roman. - Bakı : Çaşıoğlu, 2006. - 256 s. : il. - (Dünya Ədəbiyyatı).
Kozetta : "Səfillər" romanından fraqmentlər. - Bakı : Renessans-A nəşriyyat evi, 2016. - 199 s. : il. Kozetta // Fransız ədəbiyyatı antologiyası. II cilddə. - Bakı : Şərq-Qərb, 2007. – C.1. - S. 306-346.
Paris Notr-Dam kilsəsi. - Bakı : Şərq-Qərb, 2007. - 488 s. - (Dünya Ədəbiyyatı).
Paris Notr-Dam kilsəsi. - Bakı : Altun Kitab, 2014. - 128 s. : il. - (Məktəblinin Kitabxanası. Dünya ədəbiyyatından seçmələr).
Səfillər. - Bakı : Altun Kitab, 2010; 2013. - 128 s. : il. - (Məktəblinin kitabxanası. Dünya ədəbiyyatından seçmələr).
Səfillər : 5 cilddə. I-II hissələr. - Bakı : Öndər, 2005. - 648 s. - (Dünya Ədəbiyyatı). 25
Səfillər : 5 cilddə. III-IV hissələr. - Bakı : Öndər, 2005. - 656 s. - (Dünya Ədəbiyyatı).
Səfillər : 5 cilddə. V hissə. - Bakı : Öndər, 2005. - 320 s. - (Dünya Ədəbiyyatı).
Uşaqlıq ; Əkinçi ; Barrikada üzərində : şeirlər // Fransız ədəbiyyatı antologiyası. II cilddə. I c. - Bakı : Şərq-Qərb, 2007. - S. 304-305.
Doxsan üçüncü il [səs yazısı]. - Bakı : "Avrasiya" Fondunun maliyyə dəstəyilə Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyətinin Bakı Tədris Müəssisəsinin Səsyazma studiyası, 2004. - 8 ak. - (Danışan kitabxana silsiləsindən)
Doxsan üçüncü il [Elektron resurs] / V. Hüqo ; məsl. L. Məmmədova [et al.] ; Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. - Elektron mətn. - Bakı : İnnovativ Tədris Mənbələri (İTM) QSC, 2012. - 1 el. opt. disk (CD-ROM) : bir rəngli. - (Nizami layihəsi). - (qutuda). Çıxışları, nitqləri Viktor Hüqonun Balzakın vida mərasimində çıxışı : 20 avqust 1850-ci il // Ədəbiyyat qəzeti. - 2015. - 2 may. - № 26/27. - S. 12.
Hüqo V. 1848-ci noyabrın 10-da Parlamentin büdcə müzakirəsində çıxışı // Ədəbiyyat qəzeti. – 2012. – 14 dekabr. – S.5. – Məqalənin əvvəlində Viktor Hüqo haqqında qısa məlumat verilib.
26
Zeynalov Ə. Jorj Sandın vida mərasimində Viktor Hüqonun nitqi : xanım Sandın dəfn mərasimi Nohandda olmuşdur. Cənab Pol Moris onun məzarı üstündə C.V. Hüqonun nitqini oxumuşdur // Ədəbiyyat qəzeti. - 2015. - 9 may. - № 28/29. - S. 11.
Dahilərin unudulmaz məktubları : məktəblilər üçün. - Bakı : Qələm , 2016. - 152 s. : şək. - (Şəxsiyyətlər ensiklopediyası). Şəxsiyyətlər ensiklopediyasına daxil olan "Dahilərin unudulmaz məktubarı" nəşrində bir çox görkəmli şəxsiyyətlərin, o cümlədən, Viktor Hüqonun məktubları yer almışdır. Haqqında Böyük şəxsiyyətlər deyib ki... : müdrik sözlər // Yada düşdü. - 2013. - № 1. - S. 54. Cansil Y. Ürək ovçuları // Ulduz. - 2011. - № 11. - məşhur yazıçı Viktor Hüqonun sevgi məktublarından. Hümmətov Ə. Viktor Hüqonun 215 illiyi qeyd edildi : [Murad Hacıyev adına 116 nömrəli tam orta məktəbdə fransız yazıçısı, şair Viktor Hüqonun 215 illiyinə həsr olunmuş "Azadlıq gələndə mən dönəcəyəm" adlı ədəbi-bədii kompozisiya oldu] // Təhsil problemləri. - 2017. - 8-15 iyun. - № 43/44. - S. 13.
24 avqust. - № 152. - S. 23. Paustovski K. Viktor Hüqo // Seçmə hekayələr. - Bakı : Altun kitab, 2015. - S. 183-186. Romantik ədəbiyyatın parlaq siması : Viktor Hüqo // Mədəniyyət. - 2011. - 25 fevral. - № 15. - S. 10. Vəliyeva T. Viktor Hüqonun Fantina obrazı haqqında düşüncələrim // Təhsil problemləri. - 2015. - 16-23 noyabr. - № 85/86. - S. 4. 27
Zaman Ş. Fransız romantizminin patriarxı // Ədəbiyyat qəzeti. – 2002. – 15 noyabr. – S.5-6. Zaman Ş. O, bir əsr idi... : Ələsgər Zeynalovun fransız yazıçısı Viktor Hüqoya həsr etdiyi eyniadlı kitabı haqqında // Ədəbiyyat qəzeti. - 2010. - 24 dekabr. - N 50. - S. 6.
2002. 27 fevral.
28
Ədalət carçısı
(metodik vəsait) Ünvan:AZ-1022 Bakı şəh.,S.Vurğun küç.88; E-mail: childlibbaku@yahoo.com URL:www.clb.az F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanasında çap olunmuşdur. Sifariş: 39 Çapa imzalanmışdır:14.09.2017 Tirajı:100
Yüklə 0,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
|