Usmonova holidaxonning


Bog‘cha yoshida bola diqqatining turlari va xususiyatlari



Yüklə 23,47 Kb.
səhifə2/4
tarix11.12.2023
ölçüsü23,47 Kb.
#147048
1   2   3   4
Ilk bolalik davrida diqqatning rivojlanishi

1.Bog‘cha yoshida bola diqqatining turlari va xususiyatlari
Bog'cha yoshidagi bolalar diqqatining faqat bog'chadag! sharoitgagina emas, balki ko'p qulay sharoitga ham bog'liqdir. Buning uchun ham bolalarning diqqati bir tekisda va bir xil darajada rivojlanmaydi. Ayrim bolalarda ollada tegishi ostida nazorat bo'lib, haddan tashqari erka qilib, taltaytirib yuborilganligi sababli o'zlarining gap-stoklarini xulq atvorlarini tartibga sololmaydilar, bolalar hamma buyumlarga ruxsatsiz legaver, bir joyda tinibtinchib o'tirilmaydi, tartibga chakirilganga quloq solmaydi. 'ladilar. Bunday bolalarda diqqat juda beqaror bo'lgani uchun ular hech bir narsa ustida qunt bilan mashg'ul bula olmaydilar. Diqqatni boshqara bilmas, ya'ni ma'lum vaqt ichida intizom olib mahsulotlar va boshqalarga haliqit olib keladi. Ana shy uchun tarbiyachilar bunday bolalarga nisbatan Individual munosabatda bo'lishlari (hap xil mas'ullyall topshiriqlar berish va tashkilot ko'rinish), ularda diqqatning kuchini hamma uchun tarbiyachilarga nisbatan tarbiyalab borishlari.
zarur. Bog'cha yoshida bolalarda oldingi davrlarga diqqatning qo'lami (hajmi) ancha kengayadi. Bolalar diqqatining ko'lami katta odamlarnikiga nisbatan hall ham juda for bo'ladi. Masalan, katta odamlar diqqatining ko'lami ayni vaqida 5-6 narsa (bir-biri bog'lanmagan harflarni yoki raqamlarni) sig'dira bo'lsa, bog'cha yoshidagi bolalarning ko'lami ayni paytda bir- Ikki narsagina (ki) guruh bolalari bitta) , o'pta va katta guruh bolalari ikkita) sig'dira oladi. Kichik guruh bolalari diqqatlarini ikkita narsaga bo'lishga harakat qilsalar han, ammo buning uddasidan chiqa olmaydilar. Masalan, 3 yosh bolaga bir plyola suv olib kelish buyurilsa, u albatta suvni to'kib, sochib olib keladi. Bu uning uquvsizligi bo'lganligi emas, balki o'z diqqatini ayni bir vaqtda ikkita narsaga bo'la o'rnatishdandir. Bola o'zining diqqatini yurib kelish bilan plyoladagi suvni to'kmay, chayqaltirmay olib kelishga bo'la olmaydi. bunday xollarda bolalarni qo'yish yaramaydi.
Diqqat ko'lamining aniq idrok qilish bilan bog'liq bo'lgan ustidadir. Bu ayniqsa bolalaning o'qish ishlari uchun zarur. buning uchun bog'cha yoshidagi barcha sharoitlardan keng qo'llab-quvvatlash kerak, bu vaziyatni yaxshilashga jiddiy ahamiyat berish kerak. Bunda asosan, ekskursiyalar, har soxaga doir rasmlar bilan o'tgaziladigan
suhbatlar katta rol o'ynaydi. Maktabdagi ta'lim jarayoni uchun zarur bo'lgan Ixtiyarly diqqat bog'chada didaktik mashg'ulotlar, hikoyalar qilib berish rivojlantiriladi.
Bog'cha yoshidagi bolalarning diqqati ko'pincha ulaming orqali bog' hamda hissiyotlari bilan bog'liqligi tufayli to'plangan, ya'ni bir narsaga o'zgartirish bo'ladi. Ana shunday qilish uchun bu bola diqqatining bo'linuvchanligi sezilarli darajada rivojlanadi. Bog'cha yoshidagi bolalar diqqati bo'linuvchanlik xususiyatining zalligi va ko'lamining torligi tufayli, ular ayrim narsalami qayta-qayta idrok qilib, eslarida qolishga intiladilar. Masalan, bog'cha yoshidagi bolalar, bir hikoyani qaytaqayta eshita oladilar. Bu hodisaning sababi, bolalar diqqatining ko'lami hikoyaning syujetini va personajlarini birdaniga sig dira olmaydi. bu uchun ular hikoya va ertaklarni qayta-qayta aylantirib eshita beradilar.
Shunday qilib, bog'chagacha va bog'cha yoshidagi oldinga
diqqat ancha tez rivojlanadi. Bu davida asosan dikkqatning ixtiyorsiz turi tezda
rivojlanadi. Lekin orqali bog'cha yoshida faoliyat va ularning uzunligi didaktik
hamda mehnat mashg'ulotlarining tizimli tartibli ortib borishi, ularda ixtiyoriy
tomoshaning rivojlanishiga olib keladi. Ma'lumki maktabdagi ta'lim jarayoni
ixtiyoriy diqqatsiz bir qadam xam siljiy bulmaydi, shuning uchun bog'chada turli
doimiy mashg'ulotlar orqali bolalarda ixtiyoriy diqqat va diqqatning diqqat
resurslarni rivojlantirishga xapakat qilish kerak. Diqqaming bundan keyingi
taraqqiyoti maktabda ta'lim jarayonida amalga oshirish.



Yüklə 23,47 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə