49
TARIH-TƏZKIRƏ 2-ⱪisim
ⱪildi.
19
Adǝmninj ⱪoli bilǝn yasilip baxⱪa taipilǝrninj tǝnjriliri bolƣan
butlar toƣrisidin sɵzligǝndǝk Yerusalemninj Hudayi toƣrisidin sɵz ⱪildi.
20
Əmma Hizⱪiya padixaⱨ bilǝn Amozninj oƣli Yǝxaya dua ⱪilip, asman tǝripigǝ
pǝryad ⱪildi.
21
U waⱪit Hudawǝndǝ tǝripidin bir pǝrixtǝ ǝwǝtilip, Assur
padixaⱨininj lǝxkǝrgaⱨida ⱨǝmmǝ batur jǝnj ⱪilƣuqi bilǝn ǝmir wǝ sǝrdarlarni
ɵltürdi. Xundaⱪki, padixaⱨ xǝrmǝndǝ bolup, ɵz yurtiƣa yenip kǝtti. Əmma bir
waⱪit u ɵz tǝnjrisininj bǝytigǝ kirgǝndǝ, ɵz oƣulliri uni ⱪiliq bilǝn ɵltürdi.
22
Xu tǝriⱪidǝ Hudawǝndǝ Hizⱪiya bilǝn Yerusalemninj olturƣuqilirini Assur
padixaⱨininj ⱪolidin wǝ ⱨǝmmǝ baxⱪilarninj ⱪolidin ⱪutⱪuzup, ⱨǝr tǝrǝptin
ularni muⱨapizǝt ⱪilip saⱪlidi.
23
Tola hǝlⱪ Yerusalemƣa ⱨǝdiyǝ kǝltürüp,
Hudawǝndigǝ berip, Yǝⱨudaninj padixaⱨi Hizⱪiyaƣa ⱪimmǝt tartuⱪ ⱨǝm
kǝltürǝtti. Xundaⱪki, u ⱨǝmmǝ taipilǝrninj arisida danjlinatti.
Hizⱪiyaninj kesǝl bolup xipa tepixi wǝ uninj wapati
24
Xu künlǝrdǝ Hizⱪiya ɵlgüdǝk kesǝl boldi. Hudawǝndigǝ dua ⱪilƣanda
u uninjƣa sɵz ⱪilip, uninjƣa bir alamǝt kɵrsǝtti.
25
Lekin Hizⱪiya tapⱪan
iltipatⱪa layiⱪ ǝmǝl ⱪilmay, bǝlki ɵz kɵnjlidǝ mutǝkǝbbur boldi. Bu sǝwǝbtin
uninj üstigǝ wǝ Yǝⱨuda bilǝn Yerusalemninj üstigǝ ƣǝzǝp kǝldi.
26
Lekin
Hizⱪiya bilǝn Yerusalemninj olturƣuqiliri ɵz kɵnjlininj tǝkǝbburluⱪidin
yenip, ɵzini tɵwǝn tutⱪanda Hudawǝndininj ƣǝzipi kɵtürülüp, Hizⱪiyaninj
künliridǝ ularninj üstigǝ kǝlmidi.
27
Hizⱪiyaninj dɵliti bilǝn izziti naⱨayiti
qonj boldi. U ɵzi üqün kümüx bilǝn altunƣa, ⱪimmǝt baⱨa tax bilǝn huxbuy
dora-dǝrmǝklǝrgǝ, sipar bilǝn ⱨǝr hil ⱪimmǝt nǝrsilǝrgǝ hǝzinilǝr yasap,
28
axliⱪ, xarab wǝ yaƣⱪa ambar bina ⱪilip, ⱨǝr hil mal üqün eƣillar wǝ padiliri
üqün ⱪotanlar yasap ⱪoydi.
29
U ɵzigǝ xǝⱨǝrlǝr yasap, naⱨayiti tola ⱪoy bilǝn
kaliƣa igǝ boldi, qünki Huda uninjƣa tola dɵlǝt bǝrgǝnidi.
30
Hizⱪiya ɵzi
üstün Gihon suyini tosup, uni tɵwǝngǝ baxlap, Dawudninj xǝⱨirininj ƣǝrb
tǝripigǝ aⱪturdi. Hizⱪiya ⱨǝrnemǝ ⱪilsa rawaj tapatti.
31
Babilninj ǝmirlirininj
tǝripidin ǝwǝtilgǝn ǝlqilǝr kelip, yurtta bolƣan mɵjizǝ toƣrisidin soriƣanda,
«Uninj kɵnjlidǝ nemǝ bar bolƣinini mǝlum ⱪilmaⱪ üqün uni sinap baⱪay»
dǝp Huda uni taxliƣandǝk boldi.
32
Hizⱪiyaninj baxⱪa ixliri bilǝn yahxi ǝmǝlliri toƣrisida Amozninj oƣli
Yǝxaya pǝyƣǝmbǝrninj wǝⱨiy kitabida wǝ Yǝⱨuda bilǝn Israil padixaⱨlirininj
kitabida pütülgǝndur.
33
Hizⱪiya ɵz ata-bowilirininj arisida raⱨǝt tepip,
bǝni-Dawudninj ⱪǝbrilirigǝ qiⱪidiƣan yǝrdǝ dǝpnǝ ⱪilindi. U ɵlgǝndǝ pütün
Yǝⱨuda bilǝn Yerusalemninj olturƣuqiliri uninjƣa izzǝt bǝrdi. Uninj ornida
oƣli Manassǝ padixaⱨ boldi.
TARIH-TƏZKIRƏ 2-ⱪisim
50
Yǝⱨudaninj padixaⱨi Manassǝninj butpǝrǝsliki
33
1
Manassǝ padixaⱨ bolƣanda on ikki yaxⱪa kirip, ǝllik bǝx yil Yerusalemda
sǝltǝnǝt ⱪildi.
2
U ɵzi Hudawǝndininj nǝziridǝ yaman bolƣinini ⱪilip,
Hudawǝndǝ bǝni-Israilninj aldidin ⱨǝydǝp qiⱪarƣan taipilǝrninj yirginqlik
rǝsimlirigǝ muwapiⱪ ⱪilip,
3
atisi Hizⱪiya buzƣan ⱪurbanliⱪ egizliklǝrni
yǝnǝ yasap, Baal butliriƣa ⱪurbangaⱨlar selip, Axirǝ butsürǝtlirini ⱪilip,
asmanninj ⱨǝmmǝ ⱪoxuniƣa dua ⱪilip ibadǝt ⱪilatti.
4
U ⱨǝm Hudawǝndininj
bǝytidǝ ⱪurbangaⱨlar yasidi. Bu bǝyt toƣrisida Hudawǝndǝ: «Yerusalemda
meninj ismim ǝbǝdkiqǝ bolsun» dǝp eytⱪanidi.
5
Hudawǝndininj bǝytininj
ikki ⱨoylisida asmanninj pütün ⱪoxuniƣa ⱪurbangaⱨlar yasitip,
6
Bǝn-
Ⱨinnomninj wadisida ɵz balilirini ottin ɵtküzüp, palqiliⱪ bilǝn jadugǝrlik ⱪilip,
jinkǝx bilǝn ǝpsunqilarni bekitip, Hudawǝndininj nǝziridǝ yaman bolƣinini
tola ⱪilip uninj ƣǝzipini kǝltürǝtti.
7
Ɵzi yasatⱪan butsürǝtni Hudaninj
bǝytidǝ ⱪoydi. U bǝyt toƣrisida Huda Dawudⱪa wǝ uninj oƣli Sulaymanƣa
eytⱪan idiki: «Bu ɵydǝ wǝ ⱨǝm mǝn Israilninj ⱨǝmmǝ ⱪǝbililirininj arisidin
ilƣiƣan Yerusalemninj ɵzidǝ ǝbǝdkiqǝ meninj ismimninj hatirisini ⱪoyimǝn.
8
Əgǝr Israil mǝn Musaninj ⱪoli bilǝn ularƣa bǝrgǝn ⱪanun, bǝlgilimilǝr
bilǝn ǝmrlǝrdǝ yürüp, buyruƣinimninj ⱨǝmmisigǝ muwapiⱪ ⱪilsa, mǝn ata-
bowiliriƣa tǝyinligǝn yurttin ularninj putlirini yǝnǝ manjdurmaymǝn».
9
Lekin Manassǝ bolsa Yǝⱨuda bilǝn Yerusalemninj olturƣuqilirini azdurup,
Hudawǝndǝ bǝni-Israilninj aldidin yoⱪatⱪan taipilǝrninj ⱪilƣandin ziyadǝ
yamanliⱪ ⱪilƣili aldidi.
10
Hudawǝndǝ ɵzi Manassǝ bilǝn hǝlⱪigǝ sɵz ⱪildi, lekin ular ⱪulaⱪ salmidi.
11
U waⱪit Hudawǝndǝ Assur padixaⱨininj sǝrdarlirini ularninj üstigǝ ǝwǝtti.
Bular Manassǝni zǝnjir bilǝn baƣlap, mis ixkǝlidǝ ⱪoyup, Babilƣa elip bardi.
12
Lekin ɵz tǝnjlikidǝ ɵz Tǝnjrisi Hudawǝndigǝ yalwurup, ata-bowilirininj
Hudayininj aldida ɵzini tola tɵwǝn tutup,
13
uninjƣa dua ⱪilƣinida u unap
uninj duasini anjlap, uni Yerusalemƣa yandurup, sǝltǝnitidǝ turƣuzup
ⱪoydi. U waⱪit Manassǝ: «Hudawǝndǝ ɵzi Hudadur» dǝp bildi.
14
Andin keyin
u ɵzi ƣǝrb tǝripidǝ bolup Gihon wadisiƣa yüzlinip Ofǝl dɵnjlükini qɵridǝp
beliⱪ dǝrwazisiƣiqǝ yetip, Dawud xǝⱨirini iⱨatǝ ⱪilidiƣan bir tosma sepilni
yasap, uni tola egiz ⱪilip, Yǝⱨudaninj ⱨǝmmǝ mǝⱨkǝm xǝⱨǝrliridǝ ⱪoxun
sǝrdarlirini tiklǝp ⱪoydi.
15
U ⱨǝm Hudawǝndininj bǝytidǝ ⱪoyulƣan yat
mǝbudlar bilǝn butsüritini qiⱪirip, Hudawǝndininj bǝyti turƣan taƣ bilǝn
Yerusalemda ɵzi yasiƣan ⱪurbangaⱨlarni eliwetip, xǝⱨǝrninj taxⱪiriƣa
taxlap,
16
Hudawǝndininj ⱪurbangaⱨini yǝnǝ yasap, üstidǝ xükür ⱪurbanliⱪi
bilǝn ⱨǝmd ⱪurbanliⱪi ɵtküzüp: «Israilninj Tǝnjrisi Hudawǝndigǝ ibadǝt
ⱪilinjlar» dǝp Yǝⱨudaƣa buyrudi.
17
Hǝlⱪ ɵzi tehi ⱪurbanliⱪ egizliklǝrdǝ