26
25.2.8- Taşıma ve dağıtma kanalları, yeterli kalınlıkta ve dış darbelere dayanıklı olacaktır.
25.2.9- PVC kanalların, zorunluluk gerektirmesi halinde işverence uygun görülen yerlerde,
bunların yerine kabloları daha iyi koruma altına alacak şekilde başka altyapı malzemeleri
kullanılabilecektir.
25.3- Baralı kanallar (Busbar)
25.3.1- Baralı kanal sistemi TS EN 60439-2 standartı hükümlerine uygun olarak tesis edilecektir.
25.3.2- Baralı kanal sisteminin montajı, imalatçısının talimatına uygun olarak yapılacaktır.
25.3.3- Sistemin dinamik kısa devre kuvvetlerine dayanımı en büyük kısa devre akımına göre
kontrol edilecektir.
26- Alçak gerilim şebekesi için Dağıtım Tesisleri Genel Teknik Şartnamesine bakınız.
27- Çevre aydınlatması
27.1- Projede işaret edilen yerlere projede yazılı güç ve cinste, özellikleri aşağıdaki maddelere
uygun armatür konacaktır.
27.2- Çevre aydınlatması, demir boru veya alüminyum döküm direkler üzerinde harici tip
armatürler içerisinde bulunan lambalarla yapılacaktır. Direkler, lamba cinsleri
ve armatürlerin şekilleri,
projesinde belirtilen özellikte olacaktır. Direkler, beton temeller içine konacak veya beton temel
yerleştirilmiş saplamalara bağlanacaktır. Zeminden aşağıdaki kısımda kablo giriş menfezi ve üst
kısmında klemens ve sigorta yuvası bulunacak ve bu yuva anahtarlı bir kapak ile kapanacaktır. Direk bir
kat sülyen ve kontrollukça beğenilecek iki kat yağlı boya ile boyanacaktır.
27.3- Çevre aydınlatmasında en kötü şartlardaki lambaya kadar olan gerilim düşümü; besleme
bağımsız olarak yerleştirilen bir trafo postasına ait tablodan yapılıyorsa, %5’i, binalardan herhangi
birine ait tablodan yapılıyorsa % 1,5’u geçmeyecektir.
27.4- Dış aydınlatmada direkten direğe geçişlerde yeraltı kablo buatı kullanılmayacak, direk
gövdelerindeki klemenslere kadar giriş çıkış şeklinde bağlantı yapılacaktır.
28- Aydınlatma armatürleri
Lamba seçiminde Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin kullanımında Verimliliğin Arttırılmasına
Dair Yönetmelik Madde 10-1k da belirtildiği gibi “ Yüksek verimli armatür ve lambaların kullanılması “
öngörülmelidir. Ayrıca aynı yönetmelik dokuzuncu bölüm “Kamu kesiminde enerji verimliliği
önlemleri” madde 32 (2) a) ya göre kamu binalarında akkor flamanlı lambalar yerine kompakt fluoresan
lamba kullanılmasına dikkat edilmelidir.
28.1- Genel özellikler
28.1.1-Armatürler normal kullanımda güvenle çalışacak, kişi ve çevresi için hiçbir tehlike
oluşturmayacak şekilde tasarlanmış olmalıdır. Genel olarak armatürlerin standartlara uygunluğu IEC EN
60598-1 standartında verilen bütün deneylerin yapılması ile kontrol edilir.
Elektrik Mühendisleri Odası
27
28.1.2- Aydınlatma armatürleri, en az 0.5 mm kalınlığında DKP saçtan özel profilli, gövde sırt
kısımlarına ilave büklümlerle mukavemet kazandırılmış, lambalardan veya balastlardan oluşan ısıyı ve
kullanıldığı ortamdaki sıcak havayı armatür dışına transfer edecek şekilde biçimlendirilmiş özel hava
kanalları bulunan kasalı, özel çerçeveli, çabuk ve kolay montaj ve müdahale imkanı veren montaj
parçaları bulunan, simetrik yarasa kanadı şeklinde ışık dağılımı sağlayan yapıda, aydınlatılacak mahalde
aydınlatma hesaplarının sonuçlarına uygun biçim ve sayıda olacaktır.
28.1.3-Akkor flamanlı, halojen vb. lambalı, yüksek ısı yayan armatürlerin iç bağlantılarında
silikonlu yanmaz kablolar, hareketli bağlantılarında ise flesibl (NYMHY) tipi kablolar kullanılacaktır.
Armatür içindeki parçaları birleştiren iletkenler demet haline getirilip, armatür gövdesine uygun şekilde
tespit edilecektir.
28.1.4- Armatür verimi % 70 den az olmayacaktır. İşveren gerektiğinde verim değerine ilişkin
testleri muteber bir kurum laboratuvarında yaptırarak bu değeri alacağı belgeyle ispat etmesini
imalatçıdan isteyebilecektir.
28.1.5- Işık dağılımının özel uygulama gerektirdiği mahallerde (bilgisayar ekranlarının yoğun
olduğu bürolar, hava limanı kontrol merkezleri, v.b) kamaşma faktörü
öncelikle gözönünde
bulundurulacak, armatür seçiminde aydınlatma hesapları ikinci sırada yer alacaktır. Örnek olarak
kamaşma yapan fakat bu nedenle gerek verim ve gerekse ışık dağılımı yönünden avantajlı olan bir
armatür, kamaşma yapmayan, ancak bu özelliği nedeni ile de ışık dağılımı daha dar ve verimi daha az
olabilen, dolayısıyla aydınlatma hesaplarında yanlışlıkla dezavantajlı duruma düşebilecek bir armatürle
karşılaştırılmayacaktır.
28.1.6- Armatürlerde balast kaybı en az olanlar tercih edilecektir.
28.1.7- Bütün armatürler projelerde gösterilen tip ve güçteki lambaları taşıyabilecek büyüklükte
olacaktır.
28.2- Akkor lambalı aydınlatma armatürleri
28.2.1- Armatürler fırın boyalı saç veya aluminyum gövdeli olacaktır.
28.2.2- Armatürlerin elektriksel bağlantısı için ısıya dayanıklı klemens, taşıyacağı lamba
gücüne
uygun tip porselen gövdeli duy, yerine göre rozas bulunacaktır. Diğer özellikler aşağıda her tip için
ayrıca belirlenmiştir.
Tip A tijli armatür:
25 - 30 cm çapmda opal cam gloplu, 150 cm’ye kadar uzunlukda tijli, tijin askı
noktasında 5 kg ağırlık taşıyabilecek kapasitede askı halkası olan
ve bu noktada porselen
bağlantı klemensi ve rozası bulunan, 200 W’a kadar lambalı, porselen duylu, aluminyumdan
mamul armatür.
Tip B 1, tavan armatürü:
25 - 30 cm çapında yassı veya yuvarlak opal cam gloplu, 200 W’a kadar lambalı,
porselen duylu, aluminyumdan mamul kaideli armatür.
Tip B 2, tavan armatarü:
Elektrik Mühendisleri Odası