|
![](/i/favi32.png) Variant 1 Marketing fani nimani o'rganadi va o'rgatadi?MARKETINGDA HBA-81I GURUHU UCHUN MAXSUS . AUF.COM (1)
Variant 24
1.Axbo
гotlarni yig'ish, qayta
ishlash va boshqarish uchun
tayyorlash?
Ma’lumotlar nihoyatda xilma-xil va ular
marketingni boshqarishda alohida ahamiyatga ega.
Ularni
yig‘ish sermashaqqat, ko‘pdan-ko‘p
mutaxassis va texnik vositalardan foydalanish
orqali amalga oshirilganligi tufayli, ularni
yig‘ish
doimo qimmatga tushadi. Lekin
qo‘yilgan
maqsadga erishish uchun bu faoliyat juda
zarurdir. Bu
ma’lumotlarni xaridorlar, vositachilar,
sotuv-
chilar va raqobatchilar o‘rtasida turli
so‘rovlar, intervyular o‘tkazish yo‘li bilan olinadi.
Birlamchi
ma’lumotlarni yig‘ishning bir necha
usullari mavjud: kuzatish, sharhlar tayyorlash,
eksperiment.
Kuzatish usulini
qo‘llab tadqiqotchi, xaridorlar
va sotuvchilar atrofida
o‘ralashib, uni qiziqtirgan
tovarga bo‘lgan talabning o‘zgarishi haqida
ma’lumotlarni yig‘ish mumkin. Xuddi shu yo‘l
bilan raqobatchilar tovari
to‘g‘risida ham
ma’lumot yig‘ish mumkin.
Obzorlar tayyorlashda yangi tovarlar tasnifini
yaratishda, reklama matnlarini tuzishda, reklama
qilishda ommaviy axborot vositalaridan foy-
dalanilganda,
sotishni
rag‘batlantirish
tadbirlariga tayyorgarlik ko‘rishda, tovar harakati
kanallarini tadqiq
qilish
va
boshqalardan
foydalanish muhim- dir. Bu usul kuzatish va
eksperiment
oralig‘ida turuvchi usuldir.
Eksperiment yordamida tadqiq qilinayotgan
narsani qandaydir omil- lari va ularning
o‘zgarishiga bo‘lgan ta’siri aniqlanadi. Bu usulning
maqsadi
ishchi
gi
potezalarini
inkor
etishdir.Ma’lumotlar yig‘ishni bu usuli savdo
personalini
tayyorlashning
yaxshi
usulini
aniqlashda, baholar darajasini aniqlash kabi
marketing
muammolarini
o‘rganishda
qo‘llaniladi.
Kerakli axborotni yig‘ish uchun tadqiqotchi
ilgaridan ma’lum bo‘lgan va ishonchli, yangi
yaratilgan
instrumentariyadan
foydalanishi
lozim. Ku- zatish va eksperiment usuli texnik
vositalar,
ya’ni magnitofonlar, foto, video va
kinokameralaridan
foydalanish
bilan
tasniflanadi. Sharhlar tay- yorlash va ayrim
hollarda
eksperiment
anketa
so‘rovlari
o‘tkazishni talab qiladi.
Anketa so‘rovlari – birlamchi ma’lumotlar
yig‘ish instrumentidir. An- ketalar respodentlarga
mo‘ljallangan savollarga javoblardan iboratdir.
Pochta orqali so‘rov – shaxsiy
intervyuga rozilik bildirmaganlar bilan aloqa
qilib o‘rnatishning birdan-bir imkoniyatidir.
Shu bilan bir vaqtda savollarni aniq, oddiy
va
lo‘nda tarzda tuzilishini talab qiladi. Javob
qaytish darajasi juda sekin kelib tushadi.
Shaxsiy intervyu
– so‘rov o‘tkazishning eng
maqbul usullaridan biridir. Chunki intervyuyer
(intervyu
o‘tkazuvchi) zarur hollarda anketada
ko‘zda tutilgandan tashqari ko‘proq savollar
berishi mumkin va
intervyuni o‘z shaxsiy
kuzatishlari bilan to‘ldirishi mumkin.
Guruhli intervyu
– 6–10 kishi bilan bir vaqtda
o‘tkaziladi. Ular ancha uzoq vaqtda intervyu bilan
mahsulot, servis savdoni tashkil qilish va mar-
ketingning boshqa muammolari bo‘yicha
diskussiya
(suhbat) o‘tkaziladi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|