Variant 1 Marketing fani nimani o'rganadi va o'rgatadi?
Yüklə 1,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Variant 1 1.Marketing fani nimani o'rganadi va o'rgatadi? Marketing – (Marketing) ingliz tilidan olingan bo‘lib, bozor faoli- yatini o‘rganish ma’nosini anglatadi. Marketing – bozorda iste’molchilarga mahsulotlarni to‘g‘ri shakllangan narxlarda yetkazib berishni o‘rgatadi. Marketing – ayirboshlash yo‘li bilan ehtiyoj va talablarni qondirishga yo‘naltirilgan inson faoliyatining turi, bo- zordagi barcha qatnashchilarning o‘zaro manfaatlariga asoslangan harakat- larini, talabni shakllantirish va qondirish uchun birlashtirishdir. Marketing – bu tovar harakatining barcha bosqichlarini o‘z ichiga oluvchi, talab va taklifni o‘rganish, mahsulot ishlab chiqarish dasturini yaratish, sotish va iste’mol qilish bilan bog‘liq bo‘lgan turli xildagi xizmatlar ko‘rsatish va iste’moldan chiqqandan keyin utilizatsiyalashni tashkil qilish kabi bozor muammolarini yechishda yaxlit-tizimli (kompleks-sistemali) yondashishdir. Marketing XIX asrning oxiri va XX asr boshlarida xaridor talabini qondirishga mo‘ljallangan, korxonalarning ishlab chiqarish-sotish, savdo faoliyatlarini tashkil qilish va boshqarish tizimi sifatida paydo bo‘lgan. Bi-roq, sobiq sotsialistik, moliyaviy- xo‘jalik faoliyatini reja asosida, ma’muriy boshqarish asos bo‘lgan jamiyatda, marketingni eng dastlabki tashkil bo‘lish zarurati, negizi ham o‘z-o‘zidan yaroqsiz, keraksiz holga keldi. Ayniqsa, 50 –80- yillardagi xo‘jalik yuritishda baholashdagi yalpi miqdoriy ko‘rsatkichlarning ustunligi, yirik xo‘jalik va vazirliklarning yakkahokimli- gi noshud, kun sayin yemirilib borayotgan, «kasallangan» xo‘jalik mexa- nizmining yaratilishiga olib keldi. Xarajatlarning o‘sib borishiga asoslan- gan iqtisodiyot – asosiy maqsad sifatli tovar ishlab chiqarish, pirovard mo‘ljal, xaridorlar talabini qondirish va fan-texnika yutuqlarini ishlab chiqarishga joriy qilishni tezlashtiruvchi o‘zgaruvchanlik, moslashuvchanlik kabi ishlab chiqarishni rag‘batlantiruvchi harakatlardan mahrumdir. Ishlab chiqarish va umuman xo‘jalik yuritishga marketing nuqtayi nazaridan yondashish xaridorga ta’sir qilishning keng jabhalarini o‘z ichiga oladi.Bu bozor uchun bo‘lgan raqobat kurashining o‘ziga xos xususiyatlarini aniq- lashga olib keladi. Bozor doirasida sabab-natija aloqalarini tahlil qilishning maxsus usullarini qo‘llab, xaridorlar talabi, ehtiyoji, didi va ta’bi to‘g‘risida axborotlar to‘plab, korxona va tashkilotlar, marketing konsepsiyasi u yoki bu tovarga va xizmatga xarid qiziqishini shakllantirish uchun iqtisodiy, tashkiliy, texnik va ijtimoiy (sotsial) yo‘nalishlarni tashkil qiladi. Yüklə 1,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|