Vii. Uluslararasi

VII. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ

109

 

Tablodan da anlaşılacağı üzere göç eden nüfusun %20,8’ini okuma yazma 

bilen fakat bir okul bitirmeyenler oluşturmaktadır. Bu oranın hemen ardından %19,5 

ile  yüksekokul  veya  fakülte  mezunları,  %17,6  ile  de  lise  ve  dengi  meslek  okulu 

mezunları 

gelmektedir. 

Özellikle 

istihdam 

imkânlarının 

yetersizliğinden 

kaynaklanan  yüksek  düzeyli  eğitimli  kişilerin  bu  göçü,  Ağrı  ilindeki  okuryazar 

oranının  (%89,3)  ve  eğitim  düzey  ve  kalitesinin  Türkiye  ortalamasının  (%95,4) 

altında gerçekleşmesinin en önemli nedenlerinden biridir.  

Ağrı  ili  çoğunlukla  eğitim  kurumlarının,  öğrenci  ve  öğretmenlerin  nitel  ve 

nicel  durumları  açısından  ülke  ortalamalarının  altında  kalmaktadır.  Bu  duruma 

gerek  Osmanlı  Devleti  gerekse  Cumhuriyet  döneminde  bazı  genel  ve  bölgesel 

durumlar  neden  olmuştur.  Bugün  olduğu  gibi  cumhuriyetin  ilk  yıllarında  (1923-

1938)  da  Ağrı  ilinin  eğitim  durumundaki  yetersizlikte,    doğal  ve  beşeri  coğrafi 

faktörler  ile  sosyoekonomik  ve  sosyokültürel  yapının  etkisi  büyük  olmuştur. 

Bilhassa  eğitime  duyulan  gereksinimin  azlığı,  devlet  tarafından  sunulan  eğitim 

hizmetlerinin  yetersizliği,  özellikle  ilköğretim  sonrası  eğitimin  zaman  ve  masraf 

gerektirir olması gibi faktörler de eğitim durumundaki yetersizlikte etkili olmuştur. 

SONUÇ 

Modern  üstü  dünya  siyasal,  ekonomik,  eğitim,  kültürel  ve  özellikle  sosyal 

alandaki baş döndürücü hızlı değişim ile tanınmaktadır. Bu hızlı değişim toplumsal 

dinamikleri,  eğitimi  ve  okulu  etkilemektedir.  Eğitimi  ve  okulu  etkileyen  ilk  değişim 

olan göç, önemli bir toplumsal yer değiştirmedir. Göç, insan hayatını ve okul iklimini 

olumsuz  etkilemektedir.  Nüfusun  eğitim  durumu  değerlendirilirken,  nüfusun 

okuryazarlık  düzeyi  öncelikle  üzerinde  durulan  niteliklerden  biridir.  Böyle  olmakla 

birlikte  özellikle  günümüzde  okuryazar  nüfus  göstergesi  nüfusun  niteliksel 

durumunu  göstermede  yetersiz  olarak  kabul  edilmektedir.  Günümüz  dünyasında 

nüfusun  eğitim  durumu  değerlendirilirken  okuryazarlıktan  öte,  eğitimin  kalitesi  ve 

hangi düzeyde ve nasıl bir eğitim alındığı ön plana geçmiştir  

Türkiye  genelinde  olduğu  gibi  Ağrı  nüfusunun  okuryazarlık  oranı  ve  bu 

oranın  cinsiyete  göre  dağılımında  yerleşim  alanının  coğrafi  özellikleri,  sosyal  ve 

kültürel  yapısı  belirleyici  olmuştur.  Göç  eden  nüfusun  %  19,5’ni  yüksekokul  veya 

fakülte  mezunları,  %  17,6’sınıda  lise  ve  dengi  meslek  okulu  mezunları 

oluşturmaktadır.  Özellikle  istihdam  imkânlarının  yetersizliğinden  kaynaklanan 

yüksek  düzeyli  eğitimli  kişilerin  bu  göçü,  Ağrı  ilindeki  okuryazar  oranının  Türkiye 

ortalamasının altında gerçekleşmesinin en önemli nedenlerinden biridir. Dolayısıyla 

bir beşeri coğrafya olayı olarak gerçekleşen göç hareketleri, Ağrı nüfusunun okuma 

yazma oranını olumsuz olarak etkileyen faktörlerden biri olarak kabul edilebilir.   

KAYNAKÇA 

Châu,  Ta  Ngoc.  (2003).  Demographic  Aspects  of  educational  planning.  Second 

Edition. Paris: 2003. 

Başol, K. (1995). Demografi, Anadolu Matbaası Yayınları, İzmir 

Doğanay, H., (1994) Türkiye Beşeri Coğrafyası, Gazi Büro Kitabevi, Ankara. 

Kaya,  F,2013,  Ağrı  İlinin  1927-2012  Sayım  Dönemleri  Kır-Kent  Nüfus  Hareketleri, 

International Journal of Social Science Volume 6 Issue 4, p. 535-559, April 2013. 

Kaya,  F.,  2016,  Ağrı  İli  Nüfusunun  1928-2015  Dönemi  Okur-Yazarlık  Durum 

Analizi, 

International 

Journal 

of 

Social 

Science 

Doi 

number: 

http: 

//dx.doi.org/10.9761/JASSS3777 Number: 52 , p. 29-47, 

---

VII. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ

110

 

Ozankaya,  Ö.  (1971).  “Köyde  Toplumsal  Yapı  ve  Siyasal  Kültür”,  Ankara  Üniversitesi 

Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara. 

Perruchoud,  R.,  (Ed).  (2009).  Göç  Terimleri  Sözlüğü:  Uluslararası  Göç  Hukuku.  Ed: 

Bülent Çiçekli, İsviçre, Uluslararası Göç Örgütü (IOM), ISSN 2074-6709) 

Tezcan, M. (1985). Eğitim Sosyolojisi, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara. 

Tümertekin,E., Özgüç, N., (1998) Beşeri Coğrafya İnsan, Kültür, Mekan, Çantay Kitabevi, 

İstanbul. 

Yalçın, C., (2004) Göç Sosyolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara. 

---

VII. ULUSLARARASI TÜRK SANATI, TARİHİ ve FOLKLORU KONGRESİ/SANAT ETKİNLİKLERİ

111

 

İLKÖĞRETİM BEŞİNCİ SINIF SOSYAL BİLGİLER DERS KİTABINA 

ÖĞRETMENLERİN BAKIŞ AÇISI 

TEACHERS' POINT OF VIEW FOR FIFTH GRADE SOCIAL STUDIES LESSON 

IN PRIMARY EDUCATION 

İbrahim ÖZGÜL



 

Osman ÇETİN



 

ABSTRACT 

In  our  country,  textbooks  constitute  an  important  part  of  teaching.  This 

does  not  apply  only  to  our  country.  Developed,  developed,  and  backward  are  all 

one  of  the  most  important  materials  in  teaching  textbooks.  Textbooks  used  in 

education  in  developed  countries  are  now  electronic.  As  technology  develops, 

textbooks  protect  every  day  existence.  While  it  is  a  tablet  made  of  chunks  from 

time  to  time,  even  today  it  has  gained  electronic  dimension;  It  preserves  the 

existence of every period of the textbooks which are common passes. In this study; 

One of the most important materials of teaching is the evaluation of textbooks. For 

the  practitioner  of  the  textbooks  it  was  thought  that  it  would  be  useful  not  to 

analyze the textbooks by taking the teacher's opinions for the teachers. 

According to the research result; It was determined that the teachers had a 

positive view on the textbook in terms of formal, content and language elements. It 

was determined that the teachers did not find enough in the content of the course 

book and the assessment and evaluation. 

Key words: Social Studies, Textbook, Curriculum, Education. 

GİRİŞ 

İnsanların herhangi bir konu hakkında başvurduğu en önemli kaynaklardan 

birisi  kitaplardır.  Tarih  çağlarından  günümüze  kadar  kitaplar  bu  görevini 

korumuştur.  Ders  kitaplarının  vazgeçilmezliğinin  yanı  sıra  öğretimin  daha  nitelikli 

olmasını,  öğretimin  etkili  olmasını  ve  öğretimin  kalıcı  olmasını  sağlar.  Yapılan 

araştırma sonuçları göstermektedir ki öğrenciler sınıf içi ve sınıf dışı zamanlarının 

büyük  bir  bölümünü  ders  kitaplarıyla  geçirmektedir.  Bu  yüzden  ülkemizde  ders 

kitapları  eğitim  ve  öğretimin  vazgeçilmez  bir  parçasıdır.  (Semerci,  2004). 

Eğitimciler; genel olarak öğrencilerin zihinsel, duygusal ve bedensel açıdan geliştiği 

ve  bu  davranışların  kazanılmaya  başlandığı  dönemlerde  ders  kitaplarının  önemi 

konusunda görüş birliğine varmışlardır. Ders kitaplarının oluşturulması aşamasında 

öğrencilerin içinde bulundukları zihinsel evrelerin göz ardı edilmemesi gerekmekte 

ve öğrencilerin ihtiyaçları çok iyi şekilde belirlenmelidir. Ders kitapları hazırlanırken 

biçimsel  ve  içeriksel  öğelere  dikkat  edildiği  takdirde  ders  kitabı  amacına  hizmet 

edecektir (Yıldırım ve Ata, 2003). 

Araştırmanın Amacı 

Araştırmanın  amacı,  beşinci  sınıf  sosyal  bilgiler  öğretmenlerinin ilköğretim 

beşinci sınıf sosyal bilgiler ders kitabına ait genel görüşlerini ortaya koymaktır. Bu 



 

Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Eğitim Fakültesi.

 



 Fatih Sultan Mehmet Ortaokulu. 

---