Volume , issue impact Factor: 249
Yüklə 1,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Xulosa va takliflar.
| ijtimoiy urf-odatlar –
jamiyatda insonning ijtimoiy xulq-atvorini belgilab beruvchi xulq- atvor, harakatlar va adab shakllari (inson tashqi ko‘rinishi va ijtimoiy mavqeiga ko‘ra kiyinishi, muloqot qilishi yoki munosabatda bo‘lishi); g) hududiy urf-odatlar – inson yoki jamoa tomonidan doimiy bajarib kelinadigan harakatlarning ayni bir hududga tegishli bo‘lishi va boshqa xududlardan farq qilishi (bir hududga oid milliy raqs, inson nutqidagi farqli imo-ishoralar va hududiy kiyinish odob harakatlari); h) kasbiy urf-odatlar – insonni kasbiga oid xizmat majburiyatini bajarishga qaratilgan odatiy harakatlar va adab shakllari (Qurolli Kuchlar Nizomi talablariga ko‘ra, harbiylarda chest berishi orqali salomlashish, buyruqqa itoat qilish yoki murojaat qilishga izn olishdagi harakat va amallari). Mazkur urf-odatlar nutqda vaziyat, muhit, vaqt, o‘rtadagi munosabat, ruhiy holat va xalqaro odob-axloq normalariga muvofiq turli hil kichik guruhlarga, o‘z navbatida ular ham boshqa bo‘linmalarga ajralishi mumkin. Chunki yuqorida berilgan misollardan ko‘rinib turibdiki, ayni bir hil noverbal vositalar davrlar o‘tishi yoki muloqot mazmuniga ko‘ra, xattoki bir vaqtning o‘zida ham milliy-madaniy, ham ijtimoiy-madaniy ma’no kasb etishi mumkin. Xulosa va takliflar. Bugungi kunda jamiyatda eng dolzarb muammo sifatida qaralayotgan – muloqot madaniyati, shu jumladan, muloqotning noverbal turi hozirgi davr ijtimomy-gumanitar fanlarining ustuvor yunalishlaridan biri bo‘lib qolmoqda. Bunga har qaysi o‘rganilgan xalqlarning milliy madaniyati va qadriyatlari boy tarixga ega ekanligi, ularda noverbal vositalari qadimdan mukammal til va nutqning tizimi sifatida tashkil topganligi sabab bo‘lmoqda. Shu boisdan ham o‘zbek, usmonli turk, ingliz va rus xalqlarining ijtimoiy-siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va milliy-madaniy urf-odati va qadriyatlarida kuzatiladigan noverbal muloqot komponentlarini ilmiy o‘rganish nazariy va amaliy ahamiyatga ega. Noverbal muloqotni to‘liq tadqiq qilishdagi muammo yechimi, natijasi va hulosalari madaniyatimiz taraqqiyoti rivojiga hissa qo‘shadi. Lingvistik nuqtai-nazardan olganda, noverbal (paralingvistik) vositalarni tadqiq qilish va undan to‘g‘ri foydalanishga o‘rgatish, o‘zga millatning tili va nutqini o‘zlashtirishga qulay imkoniyat yaratadi. Yüklə 1,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|