F
əlsəfə və sosial-siyasi elmlər – 2010, № 2
Britaniya, Almaniya, Fransa v
ə başqa ölkələrdə ictimaiyyətlə əlaqələrin
inkişafı üçün təkan olmuşdur” (11, 62).
Ölk
ələr arasında informasiya mübadiləsi həm rəsmi dövlət qurumları
(diplomatik nümay
əndəliklər, yüksək səviyyəli
nümayəndə heyətlərinin sə-
f
ərləri, hökumətlərarası komissiyalar, müvafiq nazirliklər və s.), həm də mil-
li x
əbər agentlikləri vasitəsilə həyata keçirilir. Müstəqil
Azərbaycan Res-
pub
likasında bu funksiyanın yerinə yetirilməsində rəsmi dövlət informasiya
agentliyi olan Az
ərTAc-ın da mühüm rolu vardır. Dünyanın müxtəlif ölkələ-
rinin milli x
əbər agentlikləri ilə informasiya mübadiləsinə dair müqavilə və
sa
zişlərin imzalanması AzərTAc-ın fəaliyyətinin üstün istiqamətlərindən bi-
ridir. Bu bar
ədə agentliyin Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2001-ci il
29 iyun tarixli F
ərmanı ilə təsdiq edilmiş Əsasnaməsində deyilir: “AzərTAc
xarici ölk
ələrin informasiya agentlikləri və digər kütləvi informasiya orqan-
la
rı ilə mübadilə və ya kommersiya şərtləri əsasında informasiya verilməsi
(
əldə edilməsi) haqqında müqavilələr bağlayır” (2, 104).
Az
ərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa
etdikdən sonra AzərTAc in-
formasiya mübadil
əsinə dair ilk rəsmi sənədi 1992-ci
ildə Türkiyə Cümhu-
riyy
ətinin Anadolu Agentliyi ilə bağlamışdır. Hazırda Asiya və Avropanın
25 dövl
ətinin milli xəbər agentlikləri ilə imzalanmış müqavilə və sazişlər
əsasında informasiya mübadiləsi aparılır (www.azertag.gov.az / “Bizim tə-
r
əfdaşlar bölməsi”). Son illər Azərbaycanın regionun geosiyasi həyatında
oy
nadığı rola artan marağın nəticəsidir ki, bu müqavilə və sazişlərin böyük
əksəriyyəti müvafiq ölkələrin milli agentliklərinin təşəbbüsü ilə bağlan-
mışdır. Rusiyanın İTAR-TASS, Ukraynanın Ukrinform, Yaponiyanın Kyo-
do, İndoneziyanın ANTARA, İtaliyanın ANSA, Bolqarıstanın BTA, Misirin
MENA, İordaniyanın PETRA, Küveytin KUNA, Qazaxıstanın Kazinform,
Mon
qolustanın Montsame agentlikləri və digər nüfuzlu milli agentliklər in-
formasiya mübadil
əsi sahəsində AzərTAc-ın tərəfdaşlarıdır. AzərTAc cə-
miyy
ət həyatının ən müxtəlif sahələrinə dair yenilikləri təkcə müqavilələr və
sazişlər əsasında deyil, həm də birbaşa əlaqələr yolu
ilə beynəlxalq aləmdə
v
ə ölkədə yayır. Hazırda AzərTAc dünyanın 90-dan çox dövlətinin milli
x
əbər agentliyi ilə informasiya mübadiləsi aparır.
Az
ərTAc-ın dünyanın ən böyük informasiya alyanslarının – Şərqdə
Asiya v
ə Sakit Okean Ölkələri İnformasiya Agentlikləri Təşkilatının –
OANA-
nın (
www.oananews.org
), Q
ərbdə Avropa Xəbər Agentlikləri Al-
yan
sının – EANA-nın (
www.newsalliance.org
) üzvü olması həmin
- 98 -
Sosial-siyasi elml
ər
regionlardakı dövlətlərin ictimai-siyasi və mədəni həyatına dair xəbərləri
Az
ərbaycan cəmiyyətinə, respublikamızda gedən proseslər barədə informa-
siyaları isə həmin ölkələrin auditoriyasına çatdırmağa imkan vermişdir.
Asiya v
ə Sakit okean regionunda 33 ölkənin 39
informaiya agentliyi-
nin üzv olduğu OANA-nın saytında 2009-cu ildə AzərTAc-ın 5015 informa-
si
yası yerləşdirilmişdir. Həmin xəbərlər Azərbaycanın ictimai-siyasi həyatı-
nın bütün sahələrini – Prezident İlham Əliyevin xarici və daxili səfərlərin-
d
ən, qəbul və görüşlərindən hazırlanmış informasiyalardan tutmuş, iqti-
sadiyyatı, mədəniyyəti, elm və təhsili, hərbi iş və hüququ, idman xəbərlərini
əhatə etmişdir. OANA-ya üzv olan ölkələrin agentlikləri arasında AzərTAc
il
ərzində qurumun informasiya resursunda yerləşdirilmiş məlumatların
sayına görə 1-3-cü yerləri bölüşmüşdür. Gün ərzində agentliyimizin ən azı
10-12 x
əbəri OANA-nın internet portalının baş səhifəsində yerləşdirilir ki,
bunların da böyük əksəriyyəti günün ən çox oxunan xəbərləridir.
Az
ərTAc EANA-nın üzvü olan milli infromasiya agentlikləri ilə
qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıqdan da səmərəli surətdə istifadə etməyə çalışır.
Az
ərTAc Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının üzvü olan öl-
k
ələrin Milli İnformasiya Agentlikləri Assosiasiyasının – BSANNA-nın
(www.bsanna. news.ukrinform.ua) üzvü kimi d
ə Azərbaycan haqqında xə-
b
ərlərin bu qurumun informasiya resursunda geniş yer almasına xüsusi diq-
q
ət yetirir. Keçən il BSANNA-nın internet saytında AzərTAc-ın 3423
informasiyası yerləşdirilmişdir.
Hazırda Türkdilli Xəbər Agentlikləri Birliyində – TKA-da
(
www.tkaonline.org
) s
ədrlik edən AzərTAc 2009-cu ildə üzv agentliklər
ara
sında əlaqələrin inkişaf etdirilməsinə səy göstərməklə yanaşı, Azərbayca-
nın sosial, siyasi, iqtisadi və mədəni həyatının bütün sahələrinə dair xəbərlə-
rin
geniş yayılması üçün Birliyin informasiya resursunun imkanlarından ge-
niş istifadə etmişdir. Həmin il TKA-nın saytında AzərTAc-ın 4587 xəbəri
yerl
əşdirilmişdir.
Az
ərTAc MDB-nin üzvü olan ölkələrin Milli İnformasiya Agentlik-
l
əri Assosiasiyasının – ANİA-nın (
www.ania-news.info
), Asiya X
əbər
Agentlikl
əri Konsorsiumunun – AsiaPulse-nin (
www.asiapulse.com
) inter-
net resursları ilə informasiya yayımı işini daha da genişləndirir. AsiaPulse
il
ə bağlanmış müqaviləyə əsasən, bu konsorsium Azərbaycanın iqtisadi inki-
şafı, əlverişli biznes və investisiya mühiti, respublikamızın iştirakı və tə-
şəbbüsü ilə həyata keçirilən transmilli layihələr haqqında informasiyaları 30
- 99 -