26
hisobini
hujjatlashtirish.
3. Davlat budjeti va davlat maqsadli jamg‘armalari budjeti xarajatlarining analitik va sintetik
hisobi.
4.Davlat budjeti va davlat maqsadli jamg‘armalari budjetlari xarajatlari hisobini yuritishda
xorij tajribasi.
1.Davlat budjeti va davlat maqsadli jamg‘armalari budjetlari xarajatlarini kassa
ijrosini tashkil etish tartibi.
“Budjet kodeksi”ga asosan Davlat budjeti xarajatlari tasdiqlangan budjetdan mablag‘
ajratish doirasida quyidagicha amalga oshiriladi:
1) budjet mablag‘lari oluvchilarning joriy xarajatlari shaklida;
2) joriy budjet transfertlari shaklida;
3) kapital xarajatlar shaklida:
asosiy fondlar va vositalarni (ular bilan bog‘liq ishlar va xizmatlar ham shular jumlasiga
kiradi) davlat ehtiyojlari uchun olish va takror ishlab chiqarishga;
chet elda davlat ehtiyojlari uchun yer va boshqa mol-mulk olishga;
davlat ehtiyojlari uchun yerga bo‘lgan huquqni va boshqa nomoddiy aktivlarni olishga;
davlat zaxiralarini vujudga keltirishga;
4) kapital xarajatlarni qoplash uchun yuridik shaxslarga beriladigan
budjet transfertlari
shaklida;
5) rezident-yuridik shaxslarga va chet el davlatlariga beriladigan budjet ssudalari
shaklida;
6) davlat maqsadli jamg‘armalariga beriladigan budjet dotatsiyalari va budjet ssudalari
shaklida;
7) davlat qarzini qaytarish va unga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha to‘lovlar shaklida;
8) qonun hujjatlarida taqiqlanmagan boshqa xarajatlar shaklida.
Respublika budjetidan xarajatlarni moliyalashtirish qonun
hujjatlarida belgilangan
tartibda quyidagi yo‘nalishlarda amalga oshiriladi:
1) fan, ta’lim, madaniyat, sog‘liqni saqlash, jismoniy tarbiya va sport (respublikaga
bo‘ysunadigan budjet tashkilotlari bo‘yicha);
2) ijtimoiy ta’minot;
3) mudofaa, milliy xavfsizlik va jamoat tartibini ta’minlash;
4) sudlar va prokuratura organlari faoliyatini ta’minlash;
5) davlat zaxirasi va safarbarlik zaxirasini vujudga keltirish hamda ularni saqlash;
6) davlat markazlashtirilgan investitsiyalarini amalga oshirish;
7) davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari, O‘zbekiston Respublikasining chet eldagi
diplomatik vakolatxonalari hamda missiyalari faoliyatini ta’minlash;
8) iqtisodiyot turli tarmoqlarining respublikaga bo‘ysunadigan budjet tashkilotlarini
saqlash;
9) O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlariga muvofiq iqtisodiyot
tarmoqlarini rivojlantirishning maqsadli davlat dasturlari va tadbirlarini amalga oshirish;
10) yer tuzish, meliorativ, tabiatni muhofaza qilish va epizootiyaga qarshi kurash chora-
tadbirlarini amalga oshirish;
11) qishloq xo‘jaligi zararkunandalariga qarshi kurash;
12) gidrometeorologiya, do‘lga qarshi kurash chora-tadbirlari;
13) qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa maqsadlar.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi budjetidan va mahalliy budjetlardan
qonun hujjatlarida
belgilangan tartibda quyidagilarga mo‘ljallangan xarajatlar moliyalashtiriladi:
1) fan, ta’lim, madaniyat, sog‘liqni saqlash, jismoniy tarbiya va sport (Qoraqalpog‘iston
Respublikasi budjeti, viloyatlar va Toshkent shahar budjetlaridan moliyalashtiriladigan budjet
tashkilotlari bo‘yicha);
2) ijtimoiy ta’minot;
27
3) aholini ijtimoiy himoya qilish;
4) Qoraqalpog‘iston Respublikasi davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari hamda
mahalliy davlat hokimiyati organlari faoliyatini ta’minlash;
5) iqtisodiyot turli tarmoqlarining Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va
Toshkent shahar budjet tashkilotlarini saqlash;
6) qonun hujjatlariga muvofiq iqtisodiyot tarmoqlarini
rivojlantirishning maqsadli
dasturlari va tadbirlarini amalga oshirish;
7) qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa maqsadlar.
O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi G‘aznachiligi va uning hududiy bo‘linmalari
Davlat budjeti, jamg‘armalar budjeti, bojxona organlari depozit schyoti, shuningdek
budjetdan moliyalanadigan tashkilotlarning budjetdan tashqari mablag‘lari kassa xarajatlari
ijrosini ta’minlaydi. Budjet mablag‘lari oluvchilarning xarajatlari ularning O‘zbekiston
Respublikasi Moliya vazirligi G‘aznachiligida yoki uning hududiy bo‘linmalarida
ochilgan
shaxsiy hisobvaraqlaridagi budjetdan ajratilgan mablag‘lar qoldiqlari doirasida to‘lov
topshiriqnomalari bo‘yicha amalga oshiriladi. G‘azna hisobvarag‘idan to‘lanadigan
budjetlarning kassa xarajatlari hisobi har bir budjetdan mablag‘ oluvchi yoki xarajatlar
yo‘nalishi bo‘yicha g‘aznachilik bo‘linmalarida bank ko‘chirmalari va unga ilova qilingan
to‘lov hujjatlar asosida budjet tasnifining bo‘limlari, boblari, paragraflari va moddalari
(xarajat turlari, ob’ekt va kichik ob’ekti) bo‘yicha ochilgan tegishli
shaxsiy hisobvaraqlarda
yuritiladi.
Davlat budjeti xarajatlarining vazifa jihatidan tasnifi davlat boshqaruvi organlari, mahalliy
davlat hokimiyati organlari, shuningdek boshqa budjet tashkilotlari tomonidan ijro etiladigan
asosiy vazifalar bo‘yicha xarajatlarni guruhlashdan iborat bo‘ladi. Ya’ni xarajatlarning vazifa
jihatidan tasnifi yordamida Davlat budjetidan amalga oshirilayotgan xarajatlar Davlatning
aynan qaysi vazifasini bajarish uchun amalga oshirilayotganligini
aniq belgilab olishimiz
mumkin.
Davlat budjeti xarajatlarining tashkiliy tasnifi budjetdan ajratiladigan mablag‘lar ularni
bevosita oluvchilar o‘rtasida taqsimlanishini aks ettiruvchi xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar va
tadbirlar turlari bo‘yicha xarajatlarni guruhlashdan iborat bo‘ladi.
Xarajatlarni iqtisodiy tasnifi O‘zbekiston Respublikasi barcha darajadagi budjetlari
xarajatlarini xo‘jalik belgilariga, ishlab chiqarish elementlariga ko‘ra farqlashni nazarda
tutadi, davlat boshqaruvida amalga oshirilayotgan xarajatlarning
iqtisodiy mazmunidan kelib
chiqib budjet xarajatlari yo‘nalishlarini belgilab beradi.
Dostları ilə paylaş: