Enes Başak
Çocuk Cerrahisi/18
8- Karın Ağrılarına Yaklaşım
Karın ağrısı; çocuklarda sık karşılaşılan bir semptomdur, koruyucu mekanizmadır. Hızlı; keskin, batıcı, akut
ve elektrik ağrısıdır. Yavaş; yavaş yanıcı ağrı, sızı, zonklama, bulantılı ağrı ve kronik ağrıdır.
Viseral ağrı:
künttür, iyi lokalize edilemez. İskemi, kimyasal hasar, içi boş organların spazmı, içi boş organların
çeperlerinin gerilmesi, ligamentlerin gerilmesi ile karakterizedir.
Paryetal ağrı:
keskindir, lokalize edilebilir.
Yansıyan ağrı:
keskin, iyi lokalize ve tek taraflıdır. Ağrının; viseral ve paryetal yolla aynı anda iletimi
sonucunda iki farklı lokalizasyon vardır.
Karın ağrısını değerlendirme; yenidoğanlarda, bebeklerde zor. Ağrı özellikleri sorgulanmalı; süresi, başlayış
şekli, aralıklı olup-olmaması, şiddeti, lokalizasyonu, yayılımı, gastrointestinal kanal fonksiyonları ile ilgisi,
ağrıyı azaltan ve artıran tüm faktörler, hastanın yaşı, kusma ve içeriği, özgeçmiş, organik nedenler.
İnvaginasyon:
4-10 aylık bebek, kramp tarzında ağrı, kusma, çilek jölesi dışkı. ADBG-USG ile tanı konur.
Nekrotizan enterokolit:
prematür ve düşük doğum ağırlıklı bebekler.
Prodromal belirtiler; bradikardi,
tekrarlayan apne krizleri, letarji, düşük ısı. Semptomlar; distansiyon, kanlı ishal, karında hassasiyet. ADBG-
USG ile tanı konur.
Hirschsprung hastalığı:
gaita çıkaramama, distansiyon, safralı veya fekaloid kusma, enterokolit. Tanı;
ADBG, baryumlu kolon grafisi, anorektal manometri, rektal biopsi.
Volvulus:
Kusma: mide içeriği, safralı, kanlı. Kanlı gayta,
dehidrate görünüm, şok vardır. Tanı; direkt
grafiler.
İnkarsere inguinal herni:
hassas, gergin, redükte edilemeyen kitle, huzursuzluk, kasık ve karın ağrısı, kusma
safralı-fekaloid. Tanı; ADBG.
Meckel divertikülü:
asemptomatik, ağrısız rektal kanama, invaginasyon. Tanı; sintigrafi, anjiografi.
Gastroenterit:
Rotaviruslar, e.coli, salmonella, shigella. Karın ağrısı, kusma, ateş, genel durum bozukluğu.
Tanı; anamnez, fizik muayene, gaita tetkikleri.
Mezenter lenfadenit:
karın ağrısı, ateş, hassasiyet, rebaund, bulantı, kusma. Etken; yersinia enterokolitika,
yersinia psodotüberkülozis, adenoviruslar.
Primer peritonit:
en sık etken streptococcus pnomoni.
Bulgular; karın ağrısı, yüksek ateş. Tanı; 20.000
üzerinde lokosit, kan kültürü, parasentez.
Henoch-Schönlein purpurası:
papüler deri döküntüsü, karın ağrısı %70-80, dışkıda kan %25, barsaklarda
intramural kanamalar %3-6. Kusma, karında kitle, melena, perforasyon, invaginasyon.
Peptik ülser:
karın ağrısı, yemek intoleransı, kusma, ağlama atakları, perforasyon, kanama. Endoskopi.
Konstipasyon:
anal lezyonlara sekonder, ilaçlara bağlı,
diyet değişiklikleri, dehidratasyon, endokrin-
metabolik hastalıklara sekonder. Karın hafif şişkindir, sol alt kadranda yumuşak kıvamlı gayta kitlesi. Tanı;
rektal tuşede ampulla rekti gayta ile dolu, direkt grafiler, baryumlu kolon grafisi.
Pankreatit:
en sık sebep travma, karın orta hatta ağrı, bulantı, kusma, distansiyon,
barsak sesleri yoktur,
hassasiyet. Tanı; lipaz artışı spesifik, direkt grafide solda sential loop, USG, CT, ERCP.
Hemolitik üremik sendrom:
karın ağrısı, ishal, kusma, oligüri, solukluk, deri ve gastrointestinal kanamalar.
Enes Başak
Çocuk Cerrahisi/19
Over kisti:
yenidoğan ve süt çocuklarında basit over, kistleri (< 4 cm) USG ile takip, büyük kompleks
kistlere kistektomi.
Over tümörü:
karında kitle, kusma, periton irritasyon bulguları, lokositoz, dizüri, pollaküri.
Over torsiyonu:
peritoneal irritasyon bulguları, tümör varsa palpabl kitle, USG.
Dismenore:
batın alt kadranlarda spazmotik ağrı, bulantı, kusma, çarpıntı, iştahsızlık.
Ektopik gebelik:
karın ağrısı sonrası uterin kanama,
adet gecikmesi, adneksiyel kitle. Tanı; β-hCG, USG.
Kolelitiazis:
karın ağrısı, yağlı gıdalara intolerans, karın sağ üst kadran hassasiyet, safralı kusma. Tanı;
direkt grafiler, USG, sintigrafi.
Karaciğer kist hidatik:
karın ağrısı, ateş, karın sağ üst kadranda kitle. Tanı; direkt grafiler, USG, CT, spesifik
serolojik testler.
Crohn hastalığı:
sağ alt kadran ağrısı, palpasyonda ağrı ve hassasiyet, diare, kanlı gayta, ateş, kilo kaybı,
artrit, batında hassasiyet, kitle, perirektal belirtiler, çomak parmak. Tanı; klinik,
radyolojik, endoskopi,
biyopsi.
Ülseratif kolit:
karın ağrısı, rektal kanama, ishal, %10-15 vakada şok tablosu.
Testis torsiyonu:
testiste ağrı, karın alt kadranda ağrı, kasıkta ani ağrı, bulantı, kusma, prehn bulgusu (+),
testiküler hasassiyet, skrotal eritem, ödem, kremasterik reflex yokluğu. Tanı; sintigrafi, dopler USG.
Ürolitiazis:
karın ağrısı, hematüri, idrar yolu enfeksiyonu. Tanı; direkt grafiler, USG, IVP.
Sağ alt lob pnomonisi:
karın ağrısı, öksürük, ateş, takipne, solunum güçlüğü, perküsyonla matite,
oskultasyonda krepitan raller, diabetik ketoasidoz, romatizmal ateş, epilepsi, orak hücreli anemi, hemofili,
porfiri, kurşun zehirlenmesi,
vertebral disk inflamasyonu, infantil kolik (< 3 ay), hepatit, kolesistit,
apendikste karsinoid tümör, kolanjit, tüberküloz, tifo, hidronefroz, pyelonefrit, Wilms tümörü, CMV
enfeksiyonu (AIDS), hiperparatiroidi, lenfoma,
psoas absesi, omental torsion, rektus hematomu, vaskülit,
çekum tümörü.