Dərslik kimi tövsiyyə edilir. B a k I 1 6
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
Yüklə 2,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI ___________________________ 163 ____________________________ ITIL/ITSM modelinin əsas bölmələri aşağıdakılardan ibarətdir: • İnformasiya texnologiyalari servislərinin təqdim edilməsi ( Service Delivery); • İnformasiya texnologiyalari servislərinin müşayiət edilməsi ( Service Support); • Biznes mövqeyindən informasiya texnologiyalarina baxış ( Busines Perspective); • İnformasiya texnologiyalari infrastrukturunun və telekommunikasiyanın idarə edilməsi ( ICT Infrastructure Management); • Proqram əlavələrinin idarə edilməsi ( Applications Management). Bu, şəkil 25-dəki kimidir: Şəkil 25. ITIL/ITSM modelinin əsas bölmələri MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI ___________________________ 164 ____________________________ Biznes-istifadəçilərin tələblərini ödəmək üçün malgöndərəndən məhz hansı informasiya texnologiyalari servisinin tələb edilməsi informasiya texnologiyalari servislərinin təqdim edilməsi blokunda müəyyən edilir. İnformasiya texnologiyalari servislərinin müşayiət edilməsi bloku sifarişçilərin informasiya texnologiyalari servisindən istifadə edə bilməsini təmin edir. Biznes mövqeyindən informasiya texnologiyalarina baxış bloku aşağıdakı prosesləri özündə birləşdirir: • Kəsilməz biznesin idarə edilməsi, başqa sözlə, fövqəladə hallarda – yanğın, subasma (daşqın), terakt və s. zamanı biznesin normal fəaliyyətinin bərpası; • Digər təşkilatlarla partnyorluq və autsorsinq; • Dərin dəyişikliklər zamanı təşkilati davranış qaydaları; • Radikal dəyişikliklər yolu ilə biznesin transformasiyası. İnformasiya texnologiyalari infrastrukturunun və telekommunikasiyanın idarə edilməsi bloku aşağıdakı prosesləri əhatə edir: • Şəbəkə servislərinin idarə edilməsi; • Əməliyyatların, daha doğrusu, informasiya texnologiyalari infrastrukturundakı reqlamentli işlərin idarə edilməsi; • Lokal proseslərin idarə edilməsi; • Kompüterlərin qurulması və onların istismara qəbul edilməsi; • Sistemlərin idarə edilməsi. Proqram əlavələrinin idarə edilməsi bloku proqram təminatının yaradılmasından testləşdirilməsinədək bütün ömür tsiklinin əhatə edir. MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI ___________________________ 165 ____________________________ XİDMƏTLƏRİN TƏQDİM EDİLMƏSİ PROSESLƏRİ BLOKU Servis xidmətinin səviyyəsinin idarə edilməsi prosesi (SLM- Service Level Management) servis parametr- lərinin servislər portfelində təsdiq edilmiş çərçivədə təyin edilməsini, razılaşdırılmasını və nəzarət edilməsini əhatə edir. İnformasiya sistemləri xidməti menecmenti ilə biznes- istifadəçilər arasında servisin səviyyəsinə dair razılaşmalar servislər kataloqu əsasında sənədləşdirilir. Servis xidmətinin səviyyəsinin idarə edilməsi prosesi aşağıdakı funksiyaları yerinə-yetirir: • İnformasiya texnologiyalari servisinə istifadəçilərin tələblərini ( SLR - Service Level Request) qiymətləndirir, onları mövcud servislər üzrə paylayır və ixtisaslaşdırılmış (xüsusi) servislərə tələbləri müəyyən edir; • Servisin səviyyəsi barədə razılaşmanı (SLA- Service Level Agreement) sənədləşdirir; • Servislər portfelinin nəticəliliyi üzərində (həm bütövlükdə, həm də ayrı-ayrı servislər səviyyəsində) nəzarət təşkil edir; • Servislərin prioritetini (nüfuzluluğunu, üstünlüyünü) təyin edir; • Servislərin səviyyə versiyalarını idarə edir; • Servisin keyfiyyətinin yüksəldilməsi planını ( SIP- Service Improvement Plans) hazırlayır ki, bu da mövcud olan və yeni daxil edilən servislərə şamil edilir; • İnformasiya sistemləri xidmətinin, daxili dəstəklənmə səviyyəsi barədə razılaşmaya və informasiya sistemləri xidmətinin malgöndərənlərlə avadanlıqlara, proqram təminatına və xidmətlərə dair subordinasiya MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI ___________________________ 166 ____________________________ müqavilələrinə (Subordinasiya müqaviləsi dedikdə, şərtləri daha ümumi müqavilədə müəyyən edilmiş müqa- vilə nəzərdə tutulur. Bu halda daha ümumi müqavilə dedikdə, servisin səviyyəsi barədəki razılaşma müqaviləsi başa düşülür) uyğunluğunu təmin edir; • Prosesin daim yaxşılaşmasını həyata keçirir. Bu prosesdə əməkdaşın fəaliyyətinə nümunə olaraq fərz edək ki: biznes-sifarişçi elektron-poçtun 24x7 rejimində dəstəklənməsini tələb edir. İnformasiya sistemləri xidməti əməkdaşı güclərin idarə edilməsi meneceri ilə birgə müşayiət xidməti əməkdaşlarının bu tələbi yerinə-yetirməsi imkanlarını araşdırır. Bu yeni tələbata uyğun əlavə xərclər smetası tərtib edilir. Bu məlumatlar biznes-istifadəçiyə ötürülür. Razılıq əldə edildikdə yeni servisin səviyyəsi və yeni resurslar servisin səviyyəsi barədə razılaşma müqaviləsində qeyd edilir. İnformasiya sistemləri xidməti maliyyəsinin idarə edilməsi prosesi (Financial Management) sifarişçilər, informasiya texnologiyalari servisləri və istifadəçilər üzrə faktiki xərcləri izləyir və bunun əsasında informasiya sistemləri xidmətinin daxili qiyməti hesablanır. Xərclərin idarə edilməsi prosesinin əsas vəzifəsi informasiya texnologiyalari servisləri ilə bağlı xərclərin, biznes- istifadəçilər üçün servis qiymətlərinin hesablanmasından və bunların azaldılması yollarının axtarılmasından ibarətdir. Güclərin idarə edilməsi prosesi (Capacity Management) real yüklənmə şəraitində informasiya texnologiyalari infrastrukturunun servislər toplusunu təmin etmək qabiliyyətinə nəzarət edir. Bu prosesin əsas vəzifəsi informasiya texnologiyalari servisinin müqavilədə razılaşdırılmış şərtlərə uyğun səviyyədə dayanıqlı işləməsini təmin etməkdən ibarətdir. Yüklə 2,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|