Hər bir azərbaycanlı üçün yaddaş kitabı
Yüklə 10,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
Nazim Tapdıqoğlu 31 avqust 1915-ci il - Bakıda Tağıyevin toxuculuq fabrikində ən iri iqtisadi tətil baş verir... 31 avqust 1941-ci il - Sovet qoşunları irəliləyərək Qəzvinə daxilolurlar... 31 dekabr 1990-cıil- 1988-ci ilin fevralından başlanan Qarabağ müharibə sində öldürülən azərbaycanlıların sayı 360 nəfərə çatır... 31 avqust 1991-ci il - Goranboy rayonunun Buzluq kəndi yaxınlığında işgəncə ilə öldürülmüş 1 nəfər milis işçisinin meyidi aşkarlanır... 31 avqust 1992-ci il - Cəbrayıl şəhəri, Qışlaq kəndi, Süleymanlı kəndi ermə nilər tərəfindən intensiv atəşə tutulur. 4 nəfər mülki şəxs həlak olur, 30 nəfər yaralanır... 31 avqust 1992-ci il - Milli Qəhrəman Mətləb Kamran oğlu Quliyev Ağdərə rayonunun Çıldıran və Mehmanə kəndləri arasında ermənilərlə döyüşdə həlak olur... 31 avqust 1993-cü il - Azərbaycanın cənnətməkan diyarı olan Qubadlı rayonu ermənilər tərəfindən işğal olunur. Rayon əhalisi erməni-daşnaq faşist lərinin etnik təmizləmə siyasətinin qurbanı olur. Onlarla adam, xüsusilə də dinc, günahsız sakinlər erməni quldurları tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirilir... 31 avqust 1993-cü il - Qubadlının igid oğlu Nadir Ərşad oğlu Bədəlov həlak olur... 31 avqust 1993-cü il - Əyyub Əli oğlu Vəliyev və yoldaşları "Qaranquş" adlı erməni cinayətkar qrupunun üzvləri tərəfindən vəhşicəsinə güllələnərək faciəli şəkildə həlak olurlar... 31 avqust 1993-cü il - Erməni silahlı birləşmələri Füzuli rayonunun Kürdmahmudlu kəndinə hücum edirlər. 17 nəfər dinc sakin qətlə yetirilir. Əsir düşmüş Mürvət Ağayev qulağı kəsiliərək, əlləri məftillə arxadan bağlamlaraq ağacdan asılır; ayağı altında ocaq qalanaraq diri-diri yandırılır. Kənd əhalisi öz doğma dədə-baba yurdlarından didərgin düşür... 208 Azərbaycan faciələrinin təqvimi S E N T Y A B R 1 sentyabr 1801-ci il - Rus çarı I Aleksandr Şərqi Gürcüstanın Rusiyaya bir ləşdirilməsi haqqında "Manifest" \ Azərbaycan torpaqları Rusiyanın tərkibinə qatılır. Azərbaycan torpaqlarının Rusiya tərəfindən işğalının başlanğıcı qoyulur... 1 sentyabr 1937-ci il - Azərbaycan SSR XDİK idarəsinin 3-cü dərəcəli dövlət təhlükəsizlik komissarı Sumbatovun əmri ilə tərkibində xeyli azərbaycanlı olan 193 nəfər güllələnir... 1 sentyabr 1992-ci il - Cəsur vətənpərvər, könüllü döyüşçü İslam İdris oğlu Quliyev erməni yaraqlıları ilə döyüşdə qəhrəmancasına şəhid olur... 1 sentyabr 1992-ci il - Zəngilan rayonun Qazançı kəndi; Ağstafa rayonunun Köhnə Qışlaq kəndi; Şahbuz rayonunun Batabat qəsəbəsi; Gədəbəy rayonunun Mormor və Mutudərə kəndləri ermənilər tərəfdən müxtəlif növ silahlardan atəşə tutulur... 1 sentyabr 1993-cü il - Erməni yaraqlıları Qubadlı rayonunun Mahruzlu, Ulaşlı, Çdrəli, Qaralar kəndlərinə hücum edir. İtkilər və dağıntılar olur... 1 sentyabr 2004-cü il - Avropa Şurasının Baş Katibi Terri Devisi əvəz edən Devid Atkinson AŞPA-nm Siyasi Komitəsinin Parisdə keçirilən iclasında Dağ lıq Qarabağ üzrə yeni məruzəçi təyin olunur... 2 sentyabr 1394-cü il - XIV əsrin məşhur şəxsiyyətlərindən biri, görkəmli mütəfəkkir, hürufi təriqətinin banisi Nəimi Şah Fəzlullah ibn Əbu Məhəmməd Təbrizi öldürülür... 2 sentyabr 1826-cı il - 2.000 nəfərlik rus qoşunu erməni mənşəli general V.Mədətovun komandanlığı ilə 10.000 nəfərlik şah qoşununa Şəmkir yaxınlı ğında hücum edir və qalib gəlir. Şah qvardiyası 1.500 adam itirir... 2 sentyabr 1829-cu il - Rusiya ilə Osmanlı dövləti arasında bağlanmış Ədirnə (Adrianapolis) sülh müqaviləsinə görə Ahalsıx padşahlığının (Qars vilayətinin) bir hissəsi Rusiyaya verilir. Osmanlı dövləti bütün Cənubi Qafqazın Rusiya tə rəfindən işğalını tanıyır. Türkiyədən 14 000 erməni ailəsi Azərbaycana köçürülür... 2 sentyabr 1903-cü il - Axşam saat 17 radələrində Bakıda kilsə zənglərinin çağırışı ilə xeyli sayda silahlı erməni kütləsi erməni məbədinin hasarı qarşısına toplaşır. Onlar silahsız azərbaycanlılara qarşı qırğın törətmək istəyirlər... 209 Nazim Tapdıqoğlu 2 sentyabr 1920-ci il - «Daşnaksütyun» terror təşkilatından olan erməni qul durlarının vəhşiliyindən can qurtarmaq üçün İrəvan və Şərur Dərələyəz mahal larının qaçqın dəstəsindən olan 1500 dinc sakin Araz çaymm gur axınlı Olta qolunu keçməyə çalışır. İstambuldakı «Osmanlı» arxivinin sənədlərində göstə rildiyi kimi, 650 müsəlman çayda batıb boğularaq tələf olur... 2 sentyabr 1936 - cı il - Zaqatala və Balakən rayonlarının ərazisində 7 bal gücündə zəlzələ baş verir. Dağıntı və tələfat olur... 2 sentyabr 1953-cü il - Oğuz rayonunda zəlzələ baş verir. Çalut, Sincan və başqa kəndlərdə güclü dağıntılar olur... 2 sentyabr 1991-ci il - Ermənilər "Dağlıq Qarabağ Respublikası" deyilən oyuncaq qurumu yaratdıqlarını elan edirlər... 2 sentyabr 1991-ci il - Erməni quldurları Xocavənd rayonunun Qaradağlı kəndinə gələn U A Z markalı avtomaşım atəşə tutur. Soltan Rəşid oğlu Bayramov həlak olur... 2 sentyabr 1992-ci il - Ağdamın bir sıra kəndləri ermənilər tərəfindən şiddətb atəşə tutulur. Ölənlər, yaralananlar və dağıntılar olur... 2 sentyabr 1992-ci il - Milli Qəhrəmab Tahir Tofiq oğlu Həsənov Çıldıran kəndi yaxınlığında erməni yaraqlıları ilə döyüşdə həlak olur... 2 sentyabr 1993-cü il - Qubadlı rayonunun şimal hissəsindəki kəndlər silahlı ermənilər tərəfindən tam işğal olunur... 2 sentyabr 1993-cü il - Hadrut (Xocavənd) rayonunun çıxacağında erməni terrorçuları tərəfindən sərnişin avtobusu partladılır; 4 nəfər həlak olur, 8 nəfər ağır yaralanır... 2 sentyabr 1993-cü il - Erməni ordusu Cəbrayıl rayonunun cənubunda döyüş əməliyyatı apararaq rayonun daha 2 kəndini - Kavdar və Fuğanlı yaşayış mən təqələrini işğal edir... 3 sentyabr 1191-ciil- Atabəy Şəmsəddin Eldəgəzin oğlu Qızıl Arslan keçir diyi kef məclisində öz yatağında sui-qəsd nəticəsində öldürülür... 3 sentyabr 1826-cı il - Rus qoşunu ilə İran ordusu arasında Şəmkir yaxınlı ğında baş verən döyüşdə İran qoşunu ağır məğlubiyyətə düçar olur... 3 sentyabr 1838-ci il - Üsyançılar Şəkini tərk edirlər. Məşədi Məhəmməd İrana qaçır... 3 sentyabr 1918-ci il - Daşnaq terrorçular Zəngəzur qəzasının Sisian kəndi nin 60 nəfər dinc sakinini amansızlıqla qətlə yetirirlər... 3 sentyabr 1920-ci il - Erməni yaraqlıları Şirəköl mahalının Düzkənd kəndinə hücum edərək 120 nəfəri qətlə yetirir... 210 Azərbaycan faciələrinin təqvimi 3 sentyabr 1920-ci il - 10 gün öncə Quba qəzasının Küzün kəndindən başla yan üsyanın dalğası çox keçmir ki, ətraf əraziləri də bürüyür. Üsyançılar Dəvəçi- Xaçmaz üzərinə hücum edirlər. Onların qarşısına 7-ci süvari dəstə çıxarılır. Gərgin döyüşlərdən sonra sovet-bolşevik döyüşçüləri mövqelərini qoruyub sax laya bilirlər. Üsüyanı yatırmaq üçün 1.000 nəfərlik əlavə əsgər göndərilir. Şahlar bəyin dəstəsindən 16 nəfər yaxalanır, 50 tüfəng ələ keçirilir. Hökumət antisovet çıxışların qarşısım almaq üçün bir sıra tədbirlər həyata keçirmək məcbu riyyətində qalır. Xeyli sayda ölən və yaralananlar olur... 3 sentyabr 1988-ci il - Terrorçu daşnaqlar Xankəndi yaxınlığındakı Kəkica- han qəsəbəsinə hücum edirlər. Küçələrdə “Azərbaycanlılar! Sizə Arsak torpa ğında yer yoxdur!” sözləri yazılmış vərəqələr yayırlar... 3 sentyabr 1992-ci il - Ağdam və Füzuli rayonlarının bir sıra yaşayış mən təqələri ermənilər tərəfindən atəşə tutulur... 3 sentyabr 2010-cu il - Saat 00.15 radələrində Lənkəran rayonunun Qumbaşı kəndi ərazisində Masallı rayonu istiqamətindən gələn silahlı şəxslər kənd məsc idinin qarşısına toplaşmış yerli sakinlərə “Vinçester” markalı silahdan atəş açır lar. Atəş nəticəsində kənd sakini, 1969-cu il təvəllüdlü Elşən Əliməmməd oğlu Hüseynov qətlə yetirilir. Digər bir kənd skini, 1985-ci il təvəllüdlü Ramin Ba- loğlan oğlu Ağamalıyev döş qəfəsindən ağır güllə yarası alır. Dinc sakinlərə odlu silahdan atəş açan Arif Feyzullayev tutularaq istintaqa təhvil verilir; hadisənin digər iştirakçıları axtarılır... 4 sentyabr 1826-cı il - Ruslar Gəncəni yenidən tutur... 4 sentyabr 1837-ci il - Quba qalası uğrunda döyüşlər gedir. Quba üsyanının ikinci mərhələsi məğlubiyyətlərlə davam edir... 4 sentyabr 1992-ci il - Füzuli rayonunun Qacar kəndi ermənilər tərəfindən qrad qurğularından şiddətli atəşə tutulur. Ölənlər və yaralananlar olur... 4 sentyabr 1992-ci il - Erməni yaraqlıları Ağdam rayonunun gözəl və səfalı təbiətə malik olan Abdal-Gülablı kəndinə basqın edirlər. Qızğın və şiddətli döyüşlərdən sonra Ağdamm böyük strateji əhəmiyyət kəsb edən Abdal və Gü lablı kəndləri ermənilər tərəfindən işğal olunur. 10 nəfər vətən müdafiəçisi həlak olur, 20 nəfər yaralanır, 2 nəfər girov düşür. Kənd əhalisi didərgin salınır. Ağdam şəhəri demək olar ki, təhlükə qarşısında qalır... 4 sentyabr 1992-ci il - Baş leytenant, Milli Qəhrəman Fəxrəddin Vəliyəddin oğlu Nəcəfov keçmiş Ağdərə rayonunun Çıldıran kəndi yaxınlığında baş verən döyüşdə həlak olur... 4 sentyabr 1999-cuil- "Vartan cəngavərləri"terrorçu qrupunun nüvə məsələləri 211 Yüklə 10,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|